تحجر و تحجرگرایی در منظومه فکری امام خمینی (ره)
چکیده:
چکیده فارسی:
تحجر و جمود فکری همزاد با ادیان و عقاید بشری است. تاریخ اسلام و جامعه اسلامی نیز از بدو تشکیل حکومت اسلامی در مدینه از این جریان انحرافی به دور نبوده و در دوره های مختلف تاریخ اسلام شاهد فراز و فرود این جریان هستیم، به ویژه در دوره معاصر ایران جریان تحجر به سوی ریشه دارتر و تنومندتر شدن حرکت است. در این مقاله تاکید بر نوعی از تحجر است که نگاه سلفی به دین و مذهب دارد و هیچ تحول و نوآوری و حتی تحول مبتنی بر اصول را بر نمی تابد.
تحجر از جمله جریان های مخالف با تفکر و نهضت امام خمینی (ره) به شمار می رود؛ از این رو امام به موازات حرکت سیاسی اش، با صراحت و جدیت بیشتر به مبارزه و مقابله با جریان تحجرگرایی برخاست. این رویکرد امام با تحجر پس از پیروزی انقلاب افزایش یافت و به ویژه در اواخر عمرش در پیام تاریخی منشور روحانیت درباره این جریان فرمودند: «خون دلی که پدر پیرتان از این دسته متحجر خورده است، هرگز از فشارها و سختی های دیگران، نخورده است».
چکیده عربی:
الإنغلاق الفکری والإنجماد العقلی ظاهره طفیلیه مع الادیان والعقائد البشریه. التاریخ والمجتمع الاسلامی منذ بدایه تأسیس الدوله الاسلامیه فی المدینه ایضا کانت مواجهه مع هذه التیارات المنحرفه. وفی عصور التالیه من تاریخ الاسلامی نری امواج ها الشدیده والضعیفه حسب الشرائط. وفی تاریخ ایران المعاصر نری التیار الإنجماد الفکری یصل الی تاصیل جذورها وتشدید بنیتها.
هذه المقاله تدرس نوعا من الجمود الفکری العقلی اللذی له رؤیه سلفیه فی مجال الفکر الدینی، ولایقبل ای تطور فکری حتی ولو کانت علی اسس دینیه، الرجعیه الفکریه من التیارات اللتی کانت معادیه مع النهضه الامام الخمینی (ره)، والامام (ره) کان یترقبهم ویرصدهم حتی فی ذروه ایام النظالی، ووقف بالصراحه وبالقوه التامه امام المتجمدین الدینین. وأرتفع صوت الامام علیهم بعد أنتصار الثوره اکثر واکثر حتی قال فی کلامه التاریخی فی منشور الروحانی ون {العلماء} فی آخر ایام حیاته الشریف: المشقات المره اللتی لقیه هذا أبوکم الشیخ الشایب، من هؤلاء المتحجرین، لم تقاس مع الشدائد والصعوبات اللتی وجده ایام نظاله من الاعداء.
کلید واژه: کلیدواژه فارسی: تحجر، تحجرگرایی، مقدس مأبی، خوارج، امام خمینی (ره) (کلیدواژه عربی: الجمود الفکری، الرجعیه، المتاجر الدینی، الخوارج، الامام الخمینی (ره))