گونه‌شناسی ادله نقلی ولایت فقیه

نویسندگان : مهدی قربانی/ قاسم شبان نیا رکن آبادی

چکیده :

بررسی ادله نقلی ولایت فقیه، یکی از موضوعات اساسی در باب نظریه ولایت فقیه است. منظور از «ولایت فقیه» در این نظریه، ریاست و زمامداری فردی است که می­ تواند با مراجعه به منابع اسلامی، احکام و قوانین اسلامی را استخراج و استنباط نماید.
با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله، با رویکرد تحلیلی و نظری، به گونه ­شناسی ادله نقلی ولایت فقیه می‌پردازد؛ گونه­ های مختلفی که می­ تواند در اثبات ولایت فقیه به کار آید، ازاین‌رو، به سه گونه از ادله نقلی در این زمینه می­توان اشاره کرد: ادله سلبی. یعنی ادله­ای که در آنها از رجوع حکومت­ ها عرفی و داشتن ارتباط با آنها در سطوح مختلف، نهی شده است. ادله ایجابی؛ یعنی ادله­ ای که در آنها شایستگان برای حکومت و مأذون از ناحیه خداوند مشخص شده ­اند. در نهایت، ادله تلفیقی؛ روایت­ هایی که در آنها رسالت هر دو دسته قبلی با هم مطرح شده است. در این روایت­ ها، ابتداء به نوعی مشروعیت سلاطین عرفی نفی شده و در ادامه به جایگاه فقهاء اشاره می­ شود که بیانگر مشروعیت سیاسی آنها می ­باشد.

کلیدواژه : ادله نقلی، ولایت فقیه، ادله سلبی، ادله ایجابی، ادله تلفیقی.