تربیت اخلاقی؛ بررسی تطبیقی دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی و کلبرگ

چکیده :

این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی تربیت اخلاقی از منظر خواجه نصیرالدین طوسی و کلبرگ در سه بخشِ مبانی، هدف و روش‌های تربیت اخلاقی می‌پردازد. مبنای تربیت اخلاقی از دیدگاه کلبرگ، درک و استدلال مخاطبان بوده که شش مرحله را در رشد اخلاقی معرفی کرده، ولی از دیدگاه خواجه نصیر، نفس انسانی مبنای تربیت اخلاقی است. هدف تربیت اخلاقی از دیدگاه خواجه نصیر، رسیدن به قرب الاهی ولی از دیدگاه کلبرگ، دست یافتن به عدالت برای همه مردم و تحقق ارزش‏های عالی انسانی در زندگی آنهاست.
روش تربیت اخلاقی از نظر کلبرگ، تربیت اخلاقی نه به وسیله آموزش، بلکه انتقال دانش ‏آموز از مرحله‏ های پایین رشد اخلاقی به مرحله بالاتر از طریق وادار کردن آنها به بحث درباره مشکلات اخلاقی است. ولی خواجه نصیر تأدیب، عادت دادن و بهره بردن از تشویق و تنبیه را اساسی‏ ترین روش ‏های تربیت، و روش‏ های عام شامل، پرهیز از گوش دادن به حرف‏ های ناشایست، برقراری اعتدال در دو قوه شهویه، غضبیه و روش‏ های خاص شامل معالجه برخی رذایل می‌داند.

کلید واژه‌ : اخلاق، تربیت اخلاقی، خواجه نصیرالدین طوسی، کلبرگ، روش تربیتی.