جستاری در نجات‌شناسی یُگه
چکیده :
مکتب یگه یکی از دَرشَنه‌ها، مکتب‌های فلسفی هندو، و از جمله شش مکتب راست‌باور (اَستیکه۱= هست‌گو)، است. یگه همچون سایر مکتب‌های فلسفی هندویی، یک «مکتب نجات» است. در مکتب یگه، به‌سان عموم مکتب‌های فلسفی ـ عرفانی هندو، معضل آدمی جهل و عدم تمییز میان خود حقیقی و غیر خود است: رهایی از این معضل از طریق معرفت به همین تمایز ممکن می‌شود.
اما آنچه مکتب یگه را از دیگران متمایز می‌کند دو چیز است: یکی نظریه نجات خاصِ این مکتب است، و دیگری راه یا طریقت ویژه‌ای است که مکتب یگه برای تحقق آن نظریه فراپیش می‌نهد. بر اساس نظریه نجات یگه، معرفتِ متمایزکننده، تنها با خاموشی اندیشه و فرونشستن جنبش افکار، محقق خواهد شد. طریقت مخصوص یگه نیز مراحل متدرّج و هشت‌گانه تحقق این امر را به‌طور عملیاتی، آموزش می‌دهد. این جستار، کوششی است برای تبیین نظریه و طریقت نجات در مکتب یگه.
کلید واژه : یگه (یوگا)، نجات، مُکشه، پَتَنجَلی، دَرشَنه‌ها.