تضحیه نفس بالاتر از تزکیه نفس است

او عظمت معنوی عید سعید قربان را یادآور شد و افزود: با گذشت چند قرن
همان ندا و پیامی که ابراهیم خلیل(سلام الله علیه) فرمود «من پدر روحانی
امّتم» را وجود مبارک رسول گرامی(علیه و علی آله آلاف التحیّه و الثناء)
اعلام کرد و فرمود: «أنا و علیّ ابوا هذه الامّه»؛ بیایید فرزندان ما
بشوید، ما شما را به عنوان فرزندی قبول داریم؛ این تکرار همان پیام
ابراهیمی است، چه اینکه پیام برائت از مشرکین هم تکرار و تأکید پیام
ابراهیمی است.

آیت الله جوادی آملی ادامه داد: این برائت از مشرکین از زمان خلیل خدا
بود تا به زمان حبیب خدا رسید؛ اینکه می‌بینید وجود مبارک رسول گرامی،
سلمان را به عنوان عضوی از خاندان خود معرفی کرد و فرمود: «سلمان منّا أهل
البیت» این تکرار و تأکید پیام ابراهیمی است. در سوره مبارکه ابراهیم خدا
از زبان آن حضرت اعلام کرد بگو ( فَمَنْ تَبِعَنی‏ فَإِنَّهُ مِنِّی ) هر
کس پیرو راه من باشد از اعضای خانواده من محسوب می‌شود.

او داشتن همت بلند در مقاصد معنوی را توصیه و اظهار داشت: الآن هم پیام
رسمی وجود مبارک ولیّ عصر همین است که اگر کسی پیرو راه ما شد از خاندان
ماست، توقّع ما این نباشد که تنها حضرت را ببینیم بلکه چه بهتر که عضو
خانواده آن حضرت بشویم، این بیان نورانی وجود مبارک سیّدالشهداء است که از
رسول خدا(علیهما الصلاه) نقل کرده است که سعی کنید همّت بلند داشته باشید
چرا که همّت پَست و نظر پَست محبوب خدا نیست. لذا باید همت بلند خود را عضو
خاندان ائمه شدن قرار بدهیم و تنها به یار و پیرو آنها بودن قناعت نکنیم.

این مرجع تقلید عید قربان را دارای پیام عمیق علمی دانست و اذعان داشت:
روز عید قربان یک پیام عمیق علمی برای ما دارد؛ آن مسئله ذبح گوسفند که
تمثیلی و کنایه‌ای است از تذحیه نفس و قربانی کردن نفس این مرحله اول است؛
چون جریان قربانی از زمان خلیل حق(سلام الله علیه) بود و در جاهلیّت هم
رواج داشت منتها در جاهلیت این دین آسمانی را زمینی کردند، آن معرفت‌های
تجریدی و شهودی را تجربی کردند؛ یعنی در جاهلیت برای قبول قربانی این
گوشت‌ها را به سینه دیوار کعبه با میخ آویزان می‌کردند که خدا قبول کند و
خون‌های این قربانی را هم به در و دیوار کعبه می‌مالیدند تا خدا قبول کند،
این بخش از آیات قرآن در طرد این حس‌گرایی نازل شده؛ فرمود چرا این کار را
می‌کنید؟ چرا دیوار کعبه و صحن کعبه را آلوده می‌کنید؟ (لَنْ یَنالَ
اللَّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوی‏ مِنْکُمْ)،
مگر گوشت و خون به خدا می‌رسد؟! آنچه به الله می رسد تقوای این قربانی
است، گوشت را بین مستمندان و همسایگانتان توزیع کنید، آنچه مقبول خداست
تقواست نه خون.

او با اشاره به آیاتی از کلام الله مجید در خصوص اهمیت تقوا، متذکر شد:
این بحث لطیف قرآنی در مورد قربانی کردن که فرمود «تقوا به الله می‌رسد»
نکته بسیار مهمی است؛ برابر آیات قرآن کریم، تقوا به الله «نائل» می‌شود،
البته تا آن‌جا که قُرب الهی قابل نِیل ممکنات است، نائل شدن معنای بالاتری
از صعود کردن دارد، وقتی تقوا نائل شد یعنی متّقی نائل و مقرّب می‌شود و
جزء مقرّبان خواهد بود. در بخشی از آیات قرآن کریم آمده است که انسان
باتقوا، مرد و زن باتقوا، جامعه باتقوا، ملّت باتقوا هرگز در گرفتاری و
سختی نمی‌ماند؛ تحریم و امثال تحریم برای مردان متّقی هیچ اثری ندارد. قرآن
می‌گوید اگر باتقوا باشید و رابطه‌تان را با خدا حفظ کردید هرگز
نمی‌مانید؛ یعنی بیگانه نمی‌تواند راه را بر شما ببندد. فرمود ملّت باتقوا
قدرت آن را دارد که مشکلات اقتصادی، سیاسی ، اجتماعی و اخلاقی خود را حل
می‌کند.

آیت الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: در آیاتی دیگر از قرآن کریم خداوند
این وعده را می دهد و می فرماید اگر کسی باتقوا بود خدا برای او چراغی روشن
می‌کند که بین حق و باطل، خیر و شرّ، صدق و کذب، حَسن و قبیح و بالأخره
زشت و زیبا فرق بگذارد.

او در فراز پایانی فرمایشات خود گفت: از بهترین فرصت‌ها برای تقرب به
خدای سبحان همان قربانی کردن است، حالا اگر قربانی کردن گاو و گوسفند این
همه فضیلت داشته باشد، قربانی کردن نفس چقدر فضیلت دارد؟! تذحیه نفس بالاتر
از تزکیه نفس است، آن ( یُزَکِّیهِمْ ) برای مراحل میانی تقرب است، اما
این تذحیه که آدم خودش را قربانی کند و بشود جزء مقرّبین الی الله این
بالاتر از آن است. برای همه مخصوصاً جوان‌ها چه حوزوی و چه دانشگاهی این
فضیلت هست که خودشان را به آسمان و زمین نفروشند چه رسد به کارهای دیگر،
کارهای دیگر را خدا تأمین می‌کند، اگر انسان بالاتر از مجموعه آسمان و زمین
است شایسته است که خود را ارزان نفروشد که امیدواریم این توفیق شامل حال
همه بشود ان‌شاءالله!

منبع : شفقنا