روشنگری امام باقر(ع) در برابر اقدامات فرقه‌های انحرافی
به گزارش ادیان نیوز، امام محمد باقر(ع) بنا به برخی از روایات روز سوم ماه صفر سال ۵۷ هجری در مدینه متولد شدند. ایشان در واقعه جانسوز کربلا به چهارمین سال زندگی‌اش نزدیک می‌شد که شاهد دردناک‌ترین صحنه‌ها بود.
ایشان در سال ۹۵ هجری قمری به امامت رسیدند و تا لحظه شهادت در سال ۱۱۴ هجری، یعنی در حدود نوزده سال و چندماه چراغ هدایت در دست آن امام همام قرار داشت.
مقارن دوره امامت امام محمد باقر(ع) علاوه بر بحث انقراض امویان و مشاجرات سیاسی، ترجمه کتاب‌های فلسفی و کلامی و مسائلی دیگر، پیدا شدن سر و کله عده‌ای مشایخ صوفیه، زاهدان و قلندران وابسته به دستگاه خلافت بود.
در مقابل این جریانات غیراصیل، امام(ع) برای نشر تعالیم اصیل اسلامی و معارف حقه اقدام کرده و ایشان و امام جعفر صادق(ع) را می‌توان “بنیانگذاران دانشگاه تشیع و علوم اسلامی” نامید.
آموزه‌های اصیل دین مبین اسلام در زمان امام باقر(ع) دستخوش تحریف‌های فراوان شد. ممنوعیت نقل حدیث از زمان خلیفه دوم و سپس گسترش احادیث جعلی موجب شده بود، مردم از مسیر هدایت دور شوند.
تعصب بنی امیه و به وجود آمدن فرقه‌های انحرافی مانند: خوارج، مرجئه و عثمانیه و رواج مفاهیم آیین یهود یا اسرائیلیات، سردرگمی و ناتوانی مسلمانان را به وجود آورد.
از نمونه‌های برجسته فعالیت‌های امام باقر(ع) در زمینه مقابله با تفکرات انحرافی، می‌توان به مبارزه ایشان با افراد متعصب اشاره کرد. آن حضرت، زهد و پرهیزکاری را با بهره‌مندی از نعمت‌های دنیوی در تضاد نمی‌دانستند.
نقل شده یکی از حافظان قرآن، آن حضرت را به همراه دو غلام سیاه مشغول کار کردن روی زمین زراعی دید. فرد مزبور جلو رفت تا امام را موعظه کند. آن‌گاه خطاب به امام گفت: اگر در این حال اجلت فرا رسد، چه خواهی کرد؟ امام باقر(ع) فرمود:”اگر در این شرایط از دنیا بروم، در اطاعت خدا بوده‌ام.”
امام باقر(ع) افزون بر تقویت مبانی عقیدتی و باورهای دینی جامعه اسلامی، اندیشه‌های انحرافی و باورهای نادرستی که به قلمرو اسلام راه یافته بود، را نقد و تخطئه کردند.
آن حضرت با به کارگیری روش‌های غلط در کار اجتهاد و استنباط احکام فقهی، به مبارزه پرداختند. شاگردانی کارآمد در میدان فقه، کلام و مباحث اخلاقی و اجتماعی تربیت کردند و جامعه شیعی را به سمت اندیشه‌های ناب اسلامی هدایت نمودند.
امام محمد باقر(ع) تشکیلات شیعی را از خطر انحطاط و نابودی زیر چرخ‌های حاکمیت امویان نجات داد و با در پیش گرفتن و آموختن خط و مشی تقیه، اندیشه‌های اعتقادی سیاسی شیعه را گسترش داد.
همچنین امام پنجم شیعیان، الگوهای عملی درستی را به جامعه اسلامی معرفی کردند که در زمینه عبادت، زهد، کار و تلاش، علم و اخلاق و حضور مفید و سازنده در اجتماع نمونه بودند.
مکتب تربیتی باقرالعلوم(ره)، مرکز تجمع علماء و دانشمندان و راویان حدیث و خطیبان و شاعران معروف بود.
آن امام همام با این اقدامات، در واقع مقدمات لازم برای ایجاد تشکیلات تشیع در دوران امام صادق(ع) را فراهم کردند.
در دوران امامت آن حضرت، دانشمندانی در محضر ایشان تربیت شدند که بنا به روایات کسی خاضع‌تر و خاشع‌تر از آنها نبوده است.
روشنگری‌ها و تاثیرگذاری امام(ره) در برابر خفقان موجود در حکومت بنی‌امیه باعث شد امام باقر(ع) مورد اذیت و آزار آن دستگاه ظالم قرار گیرند. زجر، حبس و تبعید از جنایات هشام اموی علیه آن امام(ره) بود.
ایشان لحظه‌ای از بیدار کردن مردم و معرفی ویژگی‌های حکومت از منظر اسلام غفلت نکردند و همین امر باعث زندانی شدن ایشان شد و جالب آنکه در زندان نیز عده‌ای به حضرت گرویدند که هشام از ترس گسترش این موضوع امام را آزاد کرد.
هشام که دیگر تحمل روشنگری‌های امام محمد باقر(ع) را نداشت، در هفتم ذی‌الحجه سال ۱۱۴ هجری در سن پنجاه و هفت سالگی ایشان را در مدینه مسموم و پیکر مطهرش در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.
نقبی بر مخزن‌العلوم امام باقر(ع)
*خداوند در روز قیامت در حساب بندگانش، به اندازه عقلى که در دنیا به آنها داده است، دقّت و باریک‌بینى مى‌کند.
*مؤمن، برادر تنی مؤمن است.
*به محبت قلبی برادرت نسبت به خودت، با محبتی که در قلبت نسبت به او داری، پی ببر.
*نزد خداوند چیزی منفورتر از معده پر نیست.
*خداوند عزوجل، با وجود پیامبر یا امام در روی زمین، عذاب را از خاک‌نشینان برمی‌دارد.
*خداوند سه خصلت به مؤمن عطا کرده است: عزت در دنیا و دینش، رستگاری در آخرت و شکوه و ابهت در دل‌های مؤمنان.
*مصافحه کردن کدورت‌های درونی را از بین می‌برد و گناهان دو طرف همچون برگ درختان در فصل خزان می‌ریزد.
منبع: انجمن رهپویان هدایت