باورهای دینی ایرانیان پیش از زرتشت

بنابراین، برای دانستن ریشه های انگاره های دینی مردم ایران اعم از آریایی
و بومی، تنها کافی نیست که باورهای پیش زرتشتی را ازمیان متون زرتشتی جدا
کرده و مورد مطالعه قرار دهیم، بلکه باید رد آنها را در آیین زرتشتی و تا
زمان های بعدی پیگیری کنیم. زیرا بسیاری از این اعتقادات در پشت نقاب دیانت
زرتشتی پنهان شده و سالیان دراز به بقای خود ادامه دادند. در این میان،
اعتقادات مردم غیرآریایی و بومی ایران و خدابانوان مورد پرستش آنان، جایگاه
ویژه ای دارند.

حتی اگر بخواهیم پس از ظهور زرتشت پرستش اهورامزدا را همگانی ترین شکل
دینی در ایران بدانیم، باز به این مشکل بر می خوریم که در میان گروه های
بزرگی از مردم ایران اهورامزدا بالاترین خدا نبود. در دوره های مختلف تاریخ
ایران از هخامنشی تا ساسانی اَناهیتا و میثره همچون والاترین خدایان پرستش
می شدند. 

در غرب ایران که زادگاه زروان (خدای زمان بی کرانه) است، پرستش
این خدا که تحت تاثیر دیانت یهودی ساخته و پرداخته شده بود، باور مستقلی را
تشکیل می داد. دیگر این که آیین مزداپرستی سال ها پیش از ظهور زرتشت در
میان قبایل آریایی ساکن در غرب ایران وجود داشت و بعدها نیز بی آن که
برخوردی با آیین زرتشتی پیدا کند به حیات خویش ادامه داد. 

در حقیقت آنچه
بنام دین زرتشتی در زمان ساسانیان پذیرفته شد، مخلوطی از آیین مزداپرستی و
آیین زروانی در غرب و دین های پیش زرتشتی آریاییان در شرق(میثره –
آَناهیتا) اندیشه های زرتشت و باورهای مردم ایران است.

منبع: حقوق نیوز