خبری تحلیلی ردنا (ادیان نیوز)
آخرین اخبار ادیان ایران و جهان، خبرهای دینی ارامنه زرتشتیان کلیمیان شیعه اقلیت‌های دینی و مذهبی و فرقه‌ها جریان‌‌های دینی

آیین هوربابا، بازماندۀ جشن‌های کهن هیرومبا و سده در میان ایرانیان مسلمان

شب نیمۀ ماه رمضان در نوش‌آباد، آیینی به نام «هوربابا» برگزار می‌شود که در آن کودکان به در منازل اهالی می­روند و با خواندن اشعاری عامیانه، یکی از فرزندان صاحبخانه را دعا می‌کنند و هدیه می­گیرند.

ردنا (ادیان نیوز) – شب نیمۀ ماه رمضان در نوش‌آباد، آیینی به نام «هوربابا» برگزار می‌شود که در آن کودکان به در منازل اهالی  می­روند و با خواندن اشعاری عامیانه، یکی از فرزندان صاحبخانه را دعا می‌کنند و هدیه می­گیرند. نمونۀ این آیین در بسیاری از مناطق و استان‌های ایران از­جمله ترکمن‌صحرا، یزد، کرمان، سیستان، بوشهر و خوزستان به­چشم می‌خورد.

همچنین، در میان زرتشتیان شریف‌آباد، جشن سه‌روزۀ مفصلی به­نام «هیرومبا» شامل جمع‌آوری هیزم، آتش‌افروزی و خواندن اشعار از سوی کودکان و نوجوانان بر در خانه‌های اهالی و دریافت هدیۀ خوراکی برگزار می‌شود. هیرومبا در نام‌، ساختار کلی، اشعار، محتوای تولد و برکت‌بخشی با محوریت کودکان، مشابهت چشمگیری با هوربابا دارد.

آتش نیز ـ که در جشن هیرومبا محوریت دارد ـ با توجه به مضمون شعری مشترک، گویا در هوربابا نیز معمول بوده است. به ­نظر می‌رسد آیین هوربابا ـ که هنوز در بسیاری از نقاط ایران برگزار می‌شود ـ بازماندۀ جشن کهن هیرومبا و سده است که اگرچه به­‌مرور زمان کوچک و مهجور شده؛ اما در ساختاری اسلامی حفظ شده است. پژوهشگران هیرومبا را همان جشن سده و برگزاری آن را با خورشید و ایزد رپیثوین مربوط و آن را کهن می‌دانند.

در این مقاله بر اساس مطالعات میدانی و اِسنادی، ضمن معرفی آیین هوربابا و نمونه‌های دیگر آن در ایران‌، عناصر مشترک آن با آیین هیرومبای زرتشتی و ریشه‌های اسطوره‌ای آن­ها بررسی می‌شود.

دانلود متن کامل مقاله آیین هوربابا، بازماندۀ جشن‌های کهن هیرومبا و سده در میان ایرانیان مسلمان
دانلود متن کامل مقاله آیین هوربابا، بازماندۀ جشن‌های کهن هیرومبا و سده در میان ایرانیان مسلمان
گفت‌وگو درباره مطلبی که خواندید

آدرس ایمیل شما منتشر نمی‌شود.