چرا «شر» فقط گریبان برخی انسان‌ها را می‌گیرد؟
استادیار فلسفه دین دانشگاه ادیان و مذاهب/
نعمیه پورمحمدی با اشاره به این‌که برخورد برخی افراد با «شر»، شخصی‌سازی شده است، تأکید کرد که اینان کسانی هستند که اعتماد، ایمان و عشق خود را به خداوند از دست داده‌اند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، نعیمه پورمحمدی استادیار فلسفه دین دانشگاه ادیان و مذاهب در گفت‌وگوی تلفنی با برنامه سوفیا، از یونگ، فیلسوف و روان‌شناس سوئیسی مطلبی را نقل کرد و گفت: او با طرح پرسشی، مانع شدنِ خداوند در مقابل «شر» را مطرح می‌کند و در ادامه اعلام می‌دارد که آیا باری تعالی نمی‌خواهد شر را از میان بردارد و چرا با وجود خدا، باز هم شرارت‌ها در دنیا وجود دارد؟
وی این نقل قول را به رفتاری غیرمنطقی در مقابل شر گره زد و افزود: در نقلی دیگر آمده است که خداوند خیر محض است و با پدیده‌های شرارت‌بار در جهان سازگار نیست.
پورمحمدی حجم زیاد شرها و تنوع نامتناسب شرور را در جهان مثال زد و گفت: برای تعدادی از انسان‌ها شر بسیاری به وجود می‌آید و برای برخی افراد شر کم‌تری بروز و ظهور می‌کند و این دو بر اساس تعریفِ فلسفی، با هم سازگار نیستند.
وی دلایل این پرسش را این‌گونه تشریح کرد: خداوند عالم مطلق است و امکانِ دانستن هر چیزی از جمله از بین بردن شر را دارد و از طرفی اگر خداوند قادر مطلق باشد، بر رفع شر، تواناست.
پورمحمدی هم‌چنین تأکید کرد: اگر خداوند خیرخواه محض باشد، در پی ایجاد خیر و از بین بردن شرور است و از دیگر سو، تنوع و حجم زیاد و توزیع نامتناسب شر، قابل اجتناب کردن است.
این استاد دانشگاه به وجود «شر گزاف» در جهان هستی اشاره کرد و گفت: اگر این شرور، قابلیت مقابله و ممانعت داشتند، هیچ خیری را در پسِ آن‌ها نمی‌یافتیم.
پورمحمدی به مقوله‌ای با عنوان «قرینه شر» اشاره کرد و در این باره گفت: ما نمی‌توانیم هیچ دلیل موجهی از سوی خداوند، برای تجویز شرور پیدا کنیم؛ پس می‌توان نتیجه گرفت که خداوندی به عنوانِ «عالمِ مطلق و خیرِ محض» وجود ندارد.
وی با طرح این موضوع نتیجه گرفت: مسئله منطقی شر، اصلِ شرها را با وجود خداوند ناسازگار اعلام می‌کند و مسئله‌ی «قرینه‌ی شر» نیز به شرهای گزاف و زیادی در عالم هستی می‌پردازد.
پورمحمدی افزود: بشر هرچه کنکاش می‌کند، هیچ دلیلِ منطقی برای این‌که خداوند چرا شرور را خلق کرده است، نمی‌یابد.
وی این پرسش و پاسخ‌های فلسفی را چنین پی گرفت: مسئله اگزیستانسیالیِ شر، آن را از مقوله نظریه خارج می‌سازد و به ساحتِ زندگی انسان وارد می‌آورد.
پورمحمدی ادامه داد: در این‌جا انسان با این سؤال روبه‌رو است که چرا خداوند رنج را در زندگی ما پدید آورد و چرا راضی به رنج کشیدنِ انسان شد؟ اما این انسان به سؤالی کلی و جهان‌شمول نمی‌پردازد که چرا اساساً شرور در جهان وجود دارند.
استادیار فلسفه دین دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: این انسان‌ها برخورد با شر را به مقوله‌ای شخصی گره می‌زنند و می‌پرسند چرا خداوند راضی شده است تا ما رنج بکشیم؟
پورمحمدی با بیان این‌که این افراد عشق و محافظتِ خداوند را زیر سؤال می‌برند، خاطرنشان کرد: چنین افرادی قادر نخواهند بود به عشق خود نسبت به خداوند و وظیفه پرستیدنِ خود ادامه دهند و از خداوند می‌ترسند و احساس امنیت و اعتماد ندارند و لذا ایمان خود را از دست می‌دهند.
منبع: مهر