عزاداری برای اهل بیت(ع) از چه زمانی آغاز شد؟
«پرویز فتحالله پور» گفت: از سال ۶۲ که ماجرای کربلا
اتفاق افتاد و شدت عمل خاندان بنی امیه برای مردم آشکار شد، همواره
بزرگداشت و گرفتن سالگرد برای شهدای کربلا وجود داشته است و شیعیان و سایر
گروهها هر سال در کربلا حاضر شده و عزاداری میکردند و این عزاداریها به
معنای ابراز همدردی و گریه بوده است.
وی افزود: عزاداری به شکل رسمی کنونی از زمانی که شیعیان توانستند قدرت
بگیرند آغاز شد که اولین دوره‌ی آن مربوط به زمانی است که حکومت آل‌بویه در
مقابل خلافت بنیعباس قدرت گرفت. حکومت آل‌بویه در قرون ۳ و ۴ از منطقه
رودبار بر خلیفه بنیعباس غلبه کرد، شیعیان توانستند عزاداریها را به طور
رسمی آغاز کرده و علاوه‌بر آن بتوانند اعیاد مذهبی مانند عیدغدیر را جشن
بگیرند.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: در آن زمان عزاداری در محلههای بغداد و
عتبات نیز رواج یافت و عزاداریها به صورت رسمی و سالیانه آغاز شد اما
زمانی که آل‌بویه توسط سلجوقیان سرنگون شد عزاداری از قرن ۵ به بعد سرنگون
شد و علاوه بر ایران در عراق نیز مردم در جمعهای خود عزاداری میکردند،
این عزاداریها بیشتر در شهرهای شیعهنشین مانند قم، ری و سبزوار بود، اما
این عزاداریها رسمی نبود.
وی اظهار کرد: در قرن ۱۰ که حکومت صفوی نخستین حکومت شیعه آغاز به کارکرد،
مذهب مردم رسماً شیعه شد و از این زمان، روضهخوانی، برداشتن علم و کتل،
زنجیرزنی و عزاداری به صورت دسته ایجاد شد، به همین جهت همواره در سفرنامه
اروپائیان اکثراً از عزاداری محرم صحبت میکنند و پس از توصیف واقعه اعلام
میکنند که مردم در این ایام رخت عزا بر تن کرده و به سرهای خود گل
میمالند، در خیابانها علم برداشته و عزاداری میکنند و روضهها به طور
رسمی آغاز می‌شود.
وی یادآور شد: پس از آن حکومتها در ایران شیعه بوده و در دوره‌ی قاجار نیز
تعزیه جا میافتد. شاهان قاجار نیز از این عزاداریها حمایت میکنند و
تکیههای شاهانه نیز شکل میگیرد که نمونه‌ی آن تکیه دولت ناصرالدین شاه
است.
این استاد دستگاه خاطرنشان کرد: عزاداریهای محرم سالانه هم توسط دولت و هم
مردم انجام می‌شود و در دوره قاجار روضه، تعزیه و دسته عزاداری وجود داشت
و در خانهها روضهخوانی، انجام میشد و این برنامهها به صورت محلهای
بود و در بین محلهها رقابت وجود داشت.
وی یادآور شد: این روند تا زمان رضاشاه ادامه داشت اما در زمان رضاشاه
عزاداریها محدود شد و تعزیه ممنوع شد و پس از عزل رضاشاه این روند دوباره
آغاز شد.
منبع : شیعه نیوز