اصلاح جامعه مرهون صدا و سیمای اسلامی
سعی دوستداران فرهنگ و اندیشه پاک مکتب شیعه بر این است که بتوانند از طریق این رسانه بزرگ تبلیغی، آموزه ها و معارف بی بدیل قرآن و اهل بیت علیهم السلام را در قالب های مختلف تبلیغی به سمع و نظر جهانیان و بخصوص مردم مؤمن و شریف کشور عزیزمان برسانند و جامعه بشری را به سوی سعادت و خوشبختی رهنما سازند و از جهت دیگر سعی اعداء معارف نجات بخش اسلام بر این است که با وارد کردن افکار و اندیشه های ناپاک و گنجاندن برنامه های خلاف شرع، اثر عالی این دستگاه عظیم را خنثی سازند.
باید در اداره این دستگاه تبلیغاتی شگرف، همه نظرها و سلیقه ها حول محور اسلام عزیز و بزرگان دین شناس، دست به دست هم مشغول تبلیغ آموزه های سعادت بخش و بینش آموز گردند.
امام راحل ره که به نقش بی نظیر این سازمان بزرگ تبلیغاتی در هدایت جامعه به سوی اهداف اصلی انقلاب یعنی برپاداشتن اسلام ناب پی برده بودند، به کرّات و در مواقع مختلف، مسئولان این سازمان را متوجّه اهمیت و مسئولیت های خطیر خود نموده اند.
به طور نمونه حضرت امام خمینی قدس سره راجع به اینکه اصلاح جامعه مرهون اصلاح صدا وسیماست می فرماید: «تبلیغات تلویزیون مى تواند از راه سمع مردم را یا تربیت کند؛ یا اینکه منهدم کند انسانیت آدم را؛ و از این جهت مسئولیت رادیو تلویزیون و افرادى که آنجا را اداره مى خواهند بکنند از همه قشرهاى دیگر بیشتر است و اثر تبلیغات آنها هم از همه بیشتر است. یعنى اگر رادیو تلویزیونِ صحیح ما داشته باشیم، در تمام کشور این مسائل صحیح منتشر مى شود و عامى و غیرعامى همه از [آن] استفاده مى کنند. و چنانچه این رادیو تلویزیون، خداى نخواسته یک انحرافى داشته باشد همه جمعیت را منحرف مى کند. الآن هم مى بینید که قضیه رادیوتلویزیون یک چیز عمومى شده است، … چیزى است که الآن در سطح عمومى است …» (صحیفه امام ره،
ج۹، ص: ۱۵۴)
امام راحل ره که در طول حیات انقلاب به جهت نقش اثر گذار صدا و سیما در افکار جامعه اسلامی، سیاست ها و برنامه های آن را تحت نظر داشتند، این دستگاه بزرگ را به مدرسه ای عمومی تشبیه نموده و می فرماید: «شما مى دانید که اگر مطلبى در رادیو تلویزیون گفته بشود و پخش بشود، چه نقشى دارد در سرتاسر کشور، بلکه در سرتاسر جاهایى که این صدا به آنجا مى رسد یا این سیما… شما الآن مى دانید که این دستگاه در همه جاى کشور، در روستاها و شهرها و همه جا، بچه و بزرگ از این استفاده مى کنند. این فرق دارد با آن مطبوعات دیگر؛ مطبوعات دیگر عکس هایش مال همه است، لکن محتوایش چون سواد ندارند نمى توانند بخوانند، اما فیلمى که شما نشان بدهید، اگر فیلم سازنده باشد، این در سرتاسر کشور سازندگى دارد و اگر یک فیلم- خداى نخواسته- انحرافى باشد، در سرتاسر کشور نقش دارد. شما این را مثل سایر رسانه هاى گروهى حساب نکنید، این یک وضعیت خاصى دارد که این بچه هاى دو- سه ساله، سه- چهار ساله به این نگاه مى کنند و از این در روح آنها اثر گذاشته مى شود تا پیرمردها، تحت تأثیر همه واقع مى شوند، و این یک دستگاهى است که در خدمتگزارى مى تواند بهترین دستگاه ها باشد و در خیانت مى تواند بالاترین خیانت را بکند. از تمام دستگاه هاى تبلیغاتى الآن، امروز نقش رادیو تلویزیون از همه دستگاه ها بالاتر است. اگر این اصلاح بشود، یک کشور را مى تواند اصلاح کند و اگر- خداى نخواسته- انحراف در این باشد، یک کشور را مى تواند منحرف کند. اینهایى که سواد ندارند، خوب، فیلم ها را تماشا مى کنند، حرفها را هم مى شنوند، آنها هم که سواد دارند خوب هست، اینطور نیست که این مخصوص به یک دسته اى باشد. بچه هاى کوچولو مى نشینند و این عروسک هایى که آنجا چه مى شود- مثلًا- تماشا مى کنند و فیلم ها را تماشا مى کنند، اگر انحراف در اینها باشد، آنها را از همان بچگى منحرف مى کند. این از مدرسه ها بالاتر است، این مدرسه عمومى سرتاسرى کشور است و صدایى که در اینجا بلند مى شود، همه کشور و تا آنجایى که موج آن مى رود، این صدا مى رود و نقشى که در اینجا نقش مى بندد، صورتى که در اینجا و سیمایى که در اینجا نشان داده مى شود، در همه کشور و در هر جا که این پوشش دارد، مى رود. و لهذا، مسئولیت این، یک مسئولیت بسیار بزرگى است و خدمت در اینجا هم یک خدمت ارزنده بسیار بزرگى است.» (صحیفه امام ره، ج۱۶، ص: ۱۱۷)
ایشان همه دستگاه ها و ارگان ها را به پیمودن مسیر اسلام توصیه می کردند و بالخصوص از صدا و سیما می خواهند که در تمامی برنامه هایش مسیر اسلام عزیز را که به سعادت دنیوی و اخروی جامعه ختم می شود بپیماید: «ما بخواهیم یک جمهورى اسلامى در ایران محقق بشود، همین که ما بگوییم جمهورى اسلامى، رأى بدهیم به جمهورى اسلامى، کار تمام نیست. باید دستگاه هاى اطلاعاتیش، روزنامه هایش، رادیو، تلویزیون، ادارات، تمام مراکز دولتى و تمام مراکز ملى، بازار، در صحرا، در داخل، در کارخانه ها طورى بشود که هرکس وارد آنجا شد، خودش را احساس کند که وارد شده است در یک دستگاهى که از اسلام آنجا خبر هست، اثر هست از اسلام. باید قدم اسلام در همه این دستگاه ها باشد. و آن چیزهایى که برخلاف موازین اسلامى است، برخلاف جمهورى اسلامى است که همه برخلاف مصالح ملت است، اگر باشد، اینها باید از بین برود ……
مثلًا در تلویزیون یک قضایا، قضایاى فیلم هاست. این فیلم ها باید یک فیلم هاى آموزنده باشد. فیلم هایى که وقتى نگاه کنند جوان هاى ما، منحرف بشوند، اینها را باید از آن احتراز کرد …
اگر یک وقت اشخاصى در آنجا باشند که بخواهند یک همچو اعمالى را انجام بدهند، اگر نصیحت مى شود بکنید، نصیحت کنید، اگر نه، تصفیه باید بشود.
یک مسئولیت بزرگى است مسئولیت شما و آن این است که یا این جمهورى اسلامى را به جلو مى رانید به واسطه تبلیغاتتان، به واسطه نمایش هایى که در آنجا داده مى شود، فیلم هایى که در آنجا داده مى شود، و یا به عقب مىرانید. این خیلى مسئولیت بزرگى است.»(صحیفه امام ره، ج۱۱، ص: ۱۹۵)
امام امّت بارها و بارها خطر انحراف در صدا و سیما و نقش تخریب کننده آن در افکار جامعه را گوشزد نموده و از مسئولان می خواهند، برای از بین بردن نقایص آن که همان دوری از اسلام است تلاش کنند: «و آن وقت هم قضیه رادیو-تلویزیون فرق دارد با قضایاى دیگر. ممکن است در یک وزارتخانه یک مطلب خلافى بشود، بعد از ده سال دیگر هم مردم نفهمند؛ اما رادیو- تلویزیون اگر یک کار خلافى بشود و بخواهد یک چیزى باشد که برخلاف شرع برخلاف مسیر ملت، یک چیزى نمایش داده بشود یا گفته بشود، همان روز اول و ساعت اول همه کشور- الآن هم که همه جا رادیو هست، تلویزیون هم شاید اکثر جاها باشد
سرتاسر کشور یک دفعه ملتفت مى شوند که یک همچو مسئله اى است. از این جهت، این دستگاه حساس ترین دستگاهى است که در مملکت موجود است؛ یعنى از حیث اینکه در رادیو- تلویزیون هم چشم مى بیند، هم گوش مى شنود، آن هم در یک سطح وسیعِ همه جایى، و رادیو در خارج هم پخش مى شود و همه آنجاهایى که موجش مى رود اطلاع بر آن پیدا مى کنند و اگر خداى نخواسته این دستگاه یک وقتى نقیصه داشته باشد؛ یعنى بر مسیر ملت نباشد، بر مسیر اسلام نباشد، این خطرش بیشتر از این است که وزارت مثلًا فلان بر مسیر اسلام نباشد. این وقتى بر مسیر اسلام نباشد، سرتاسر ایران و بسیارى از کشورها مى فهمند به اینکه این بر مسیر اسلام نیست …» (صحیفه امام ره، ج۱۰، ص: ۲۱۲)
از آنجا که امام نقش بزرگ این دستگاه تبلیغاتی را بر افکار مردم می دانست حتی حاضر نبود قدمی در این سازمان خلاف اسلام برداشته شود و این سازمان را به عنوان مروّج اسلام قلمداد می کرد، بارها توصیه می کردند: «من از اولى که انقلاب پیروز شد و این امور به آقایان واگذار شد، راجع به صدا و سیماى جمهورى اسلامى خیلى پافشارى داشتم که مسائلى که آنجا طرح مى شود، و وضع آنجا یک وضعى باشد که خودش مروّج اسلام باشد. اول هم بدتر شلوغ بود، خیلى خیلى ناگوار بود. زمانى که قطب زاده هم بود به ایشان من سفارش کردم که شما این موسیقى ها را بردارید، این چیزهایى که نمى توانید جدا کنید از هم، اصلش آن را نگذارید. ما یک کار حرامى را بکنیم که یک چیزى را مى خواهیم نشان بدهیم…»(صحیفه امام ره، ج۱۸، ص: ۲۸۷)
حضرت امام خمینی ره، وجود روشنفکرانی که بر خلاف اسلام حرف می زنند و می نویسند و سخن می رانند را در این دستگاه عظیم تبلیغاتی مضرّ دانسته و خواستار دوری از اینگونه افراد بودند: «از اوّلى که رادیو و تلویزیون در اختیار جمهورى اسلامى واقع شد، راجع به آن نگرانى داشتم. براى اینکه این سازمانى است که اگر خوب باشد مملکت ما خوب مىشود و اگر فاسد باشد، ممکن است که بسیار فساد ایجاد کند. از این جهت، تذکراتى باید به شما بدهم. یکى اینکه این دستگاه رادیو- تلویزیون که در خانه هاى حتى روستاها، در همه جا نفوذ دارد، اگر صددرصد اسلامى نشود، معنایش این است که اسلام در ایران پیاده نشده است…
باید کاملًا توجه داشت که به هیچ وجه ما نباید مقلد شرق و غرب باشیم. زیرا تقلید از شرق و غرب با رادیو- تلویزیون اسلامى نمى سازد. باید کاملًا مراقبت کنید و خوف از گفته ها و نوشته هاى این روشنفکران غربزده ابداً نداشته باشید. این روشنفکران در فکر این هستند که مملکت را به خواست خودشان یک مملکت لوکس درست بکنند، و دیگر هرچه خرابى هم باشد مانعى ندارد. آنها دلشان مى خواهد یک مملکت غربى درست بشود، و حال اینکه مردم اینجا همه جدیت کردند براى اینکه اسلام در ایران پیاده شود. نه فقط یک صورت اسلام، و وقتى سر به هر اداره اش مى زنیم اسلام در کار نباشد. باید شدیداً با روشنفکران غربزده مبارزه کرد…» (صحیفه امام ره، ج۱۲، ص: ۲۹۰)
اینها همه نمونه هایی بود از سیاست های کلّی مورد نظر امام راحل قدس سره درباره عظیم ترین سازمان تبلیغاتی که به حق، عمل به آن می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه شود؛ به امید تحقّق صدا و سیمای صد در صد اسلامی.