زرتشتیان در پنجم دیماه هر سال، با حضور در آتشکدهها به راز و نیاز میپردازند و نیز با حضور در مزارستانها، یاد و خاطره رفتگان را زنده نگاه میدارند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، پیروان اشو زرتشت هر سال در ۲۶ دسامبر، روز درگذشت پیامبر خود را گرامی می دارند. زرتشت، پیامبری افسانه ای از باخترزمین بود که دین زرتشتی را بنا نهاد. تقریباً هیچ اطلاعاتی از زندگی او در دست نیست. جدید ترین باورها این است که او در سال ۱۵۰۰ پیش از میلاد در شرق پارس (ایران امروزی) متولد شده و به مردمان آموخته است که تنها یک خدای خالق به نام اهورامزدا (به معنی خدای دانا) وجود دارد.
زرتشت پدیدآورنده یکتاپرستی نبود، هرچند که محققان اروپایی بیشماری اینچنین می پندارند. مرگ زرتشت نیز به همان اندازه بحث برانگیز است.
برخی معتقدند او در حال نیایش در یک معبد از دنیا رفت. بنا بر روایات دیگر، او در ۷۷ سالگی به دست لشکر تورانیان در یک آتشکده کشته شد. برخی دیگر معتقدند که او در چنین روزی به آسمان رفت. در منابع دیگر آمده است او در خواب جان سپرد و یا این که به دست قاتلی کشته شد.
در مراسم یادبود درگذشت او، که صحت تاریخ آن مورد تردید است، مراسم مناجات بهخصوصی برگزار میشود و برای عبادتکنندگان خطابه هایی در باب زندگی و اعمال این پیامبر ایراد میشود و زرتشتیان برای عبادت به آتشکده می روند.
در این روز که به عنوان مناسبتی رسمی قلمداد میشود، مناسک پرتکلف و آیینهای همگانی دیده نمی شود. حتی مراسم و مناسبت های مذهبی فقط محدود به عبادتگاه هستند و یا این که به شکلی ساده در خانه انجام می شوند.
تاریخ بعثت حضرت زرتشت
تاریخ بعثت حضرت زرتشت (علیه السلام) بین سده ۶ تا ۱۸ ق.م تخمین زده شده است. ایرانیان قدیم آتش را به عنوان تجلّی الهه ی «آگنی» ستایش می کردند و خورشید و دیگر اجرام نورانی آسمانی را می پرستیدند و به الهه نیک و بد اعتقاد داشتند.
خداوند در چنین اوضاعی حضرت زرتشت را مبعوث فرمود و او به تبلیغ آیین الهی پرداخت، ولی نتوانست دین خود را در میان قبیله اش نشر دهد. پس به بلخ رفت و در گشتاسب شاه آیین او را پذیرفت و دین زرتشت در سراسر ایران رواج یافت و در زندگی و سعادت مادّی و معنوی مردم تأثیری عمیق بخشید.
در حمله ی اسکندر مقدونی به ایران در سال ۳۳۰ ق.م مراکز مهم آثار دینی زرتشت از جمله تخت جمشید در آتش سوخت. قرن ها بعد که ساسانیان در ایران به قدرت رسیدند، آیین زرتشت را در جهت تأمین منافع مادّی خود تحریف کردند؛ پس بت های قدیمی ایران که توسط حضرت اشو زرتشت (علیه السلام) از تخت اُلوهیّت به زیر کشیده شده بودند، دوباره به سریر خود بازگشتند و مورد ستایش مردم قرار گرفتند.
بنای آتشکده و تقدیس آتش از جمله معماهای دین زرتشت است که با هیچ توجیهی نمی توان آن را از آیین الهی زرتشت برشمرد. در دوره های اولیه ی زرتشتی تا دوره ی هخامنشیان از پرستش در مقابل آتش خبری نبود، بلکه این روش بعدها از آناتولی گرفته شد. در زمان ساسانیان پرستشگاه هایی ساخته شد و موبدان در آن آتش افروختند و از آن به نام فروغ آسمانی برای قرن های مدید نگه داری کردند، چنان که یکی از معجزات الهی در بدو تولد پیامبر گرامی اسلام، خاموش شدن آتشکده ی فارس بود.
زرتشتیان تقدیس آتش را یکی از اصیل ترین ارکان آیین زرتشت و مظهر نورانیّت خدا می دانند، اما پرستش آتش، اعاده ی پرستش الهه ی آگنی است که پیش از اسلام در ایران رواج داشته است.
درگذشت اشو زرتشت
درگذشت اشو زرتشت پیامبر ایرانی در شهرهای یزد، تهران و کرمان گرامی داشته می شود و آبچه که بیشتر زرتشتیان به آن اعتقاد دارند و در آن روز مراسم می گیرند در پنجم دی ماه گاهشماری ایرانی واقع شدهاست این روز را روز خورایزد گویند. به روایت برخی از نوشتههای اوستایی زرتشت، کسی که پیامآور آزادی اندیشه، آگاهی، آشتی و همزیستی با اندیشههای گوناگون بود و از ایران زمین به پاخاست.
پیامیر ایرانی پس از پایان رسالت خود که بخشی از آن آموزش راستی و رستگاری و آرامش به انسانها بود، در شهر بلخ به سر میبرد.
اشو زرتشت ۷۷ سال از عمرش میگذشت و در آتشکده شهر بلخ به آموزش و راهنمایی انسانها میپرداخت و این هنگامی بود که گشتاسب کیانی، فرمانروایی آن سامان را به عهده داشت.
گشتاسب و پسرش اسفندیار از بلخ که پایتخت آن زمان بود خارج شده بودند و فرمانروای تورانی ارجاسب، که دشمن دیرینه ایرانیان بود از موقعیت استفاده کرد و توربراتور فرمانده سپاه خود را با لشکری بسیار به ایران فرستاد.
لشکر تورانی، دروازههای شهر بلخ را با همه دلاوریهای ایرانیان در هم شکستند و هنگامی که اشو زرتشت پیامبر ایرانی با لهراسب و گروهی از پیروانش در آتشکده بلخ به نیایش مشغول بودند حمله کردند و وی را کشتند. زرتشتیان در روز خورایزد و دیماه به آدریان و معابد روی میآورند و نیایش پروردگار یکتا را به جا میآورند.
زرتشت، زردشت، زردهُشت یا زراتُشت و به لاتین Zoroaster و در اوستا زرثوشتر به معنی «دارنده روشنایی زرین رنگ» و یا «ستاره زرین» است. اشو زرتشت پیامآور خرد و آزادی اندیشه و بنیادگزار کیش زرتشتی یا مزدیسنا و سراینده گاتها است.
گفتنی است زرتشتیان در پنجم دیماه هر سال، با حضور در آتشکدهها به راز و نیاز میپردازند و نیز با حضور در مزارستانها، یاد و خاطره رفتگان را زنده نگاه میدارند.