هشدار حضرت فاطمه(س) نسبت به پنج آفت جامعه اسلامی در آینده

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، مراسم سوگواری شب شهادت حضرت فاطمه(س) شب گذشته پانزدهم دی‌، با سخنرانی حجت‌الاسلام و المسلمین محمد سروش محلاتی در حسینیه دارالزهرا(س) برگزار شد. گزیده این سخنرانی با موضوع «فاطمه(س) نگران ظهور استبداد» از نظر می‌گذرد؛

درباره حضرت فاطمه(س) فراوان سخن گفته شده است ولی یکی از نکاتی که قابل توجه است این است که ایشان دو نگاه به وقایع پس از رحلت پیامبر(ص) داشتند؛ نگاه اول این بود که امروز چه اتفاقی می‌افتد و چه وقایعی در حال حدوث است. نگاه دوم این بود که سرانجام این وقایع در آینده چه خواهد بود. بخش اول مربوط به مظالمی است که برای حضرت زهرا(س) و امیرالمومنین(ع) اتفاق می‌افتاد. خلافت را غصب کردند و حقوق فاطمه(س) را تضییع کردند. متاسفانه ما عادت کردیم در ماجرای حضرت فاطمه(س) در این قلمرو متوقف شویم؛ یعنی در حوادثی که در آن عصر و زمان اتفاق افتاد.

مهمتر از آنچه آن روز اتفاق افتاد حوادثی است که در آینده رخ می‌داد. کسی آن حوادث را نمی‌دید و مردم توجه نداشتند جریان تاریخ به کجا می‌انجامد و زمانه آبستن چه حوادثی است. آن روز را می‌دیدند و شاید فکر می‌کردند مسئله مهمی اتفاق نیفتاده است و همه امور به شکل متعارف در جریان است. فاطمه زهرا(س) علاوه بر اینکه بر این نقاط دست می‌گذشت و اعتراض داشت، آینده‌ای را می‌دید که بسیار خطرناک بود؛ چه آینده‌ای؟ موضوع سخن من نگاه حضرت فاطمه(س) به این آینده است. آیا ایشان فقط از عصر و زمان خود شکایت داشت یا از آینده نگرانی داشت؟ اگر از آینده نگرانی داشت این نگرانی چه بود؟ چه علائمی برای این نگرانی وجود داشت و حضرت از کجا نگران شده بود؟ یک پرسش، پرسش از این است که نگرانی از چه چیزی؟ پرسش دوم این است که نگرانی به چه دلیلی؟

قبل از اینکه این دو پرسش را پاسخ دهم متن کلام حضرت زهرا(س) را می‌خوانم که ببینید فاطمه زهرا(س) چرا نسبت به آینده احساس خطر می‌کند. فروان شنیدید عده‌ای از زنان مهاجر و انصار اجازه خواستند به عیادت حضرت بیایند. حضرت اجازه دادند. وقتی زنان آمدند احوالپرسی کردند. احوالپرسی زمینه‌ای را ایجاد کرد تا ایشان مقداری صحبت کند. این صحبت نسبت به سخرانی مسجد کوتاه‌تر است ولی با آن یک تفاوت دارد و آن اینکه محور سخنرانی در مسجد خود ایشان و همسرش است ولی محور سخنرانی در اینجا وضع جامعه اسلامی است.

روایت این است: ««لَمّا مَرِضَتْ فاطِمَهُ(علیها السلام) الْمَرضَهَ الَّتِی تُوَفِّیَتْ فیِها اجْتَمَعَ اِلَیْها نِساءُ الْمُهاجِرینَ وَ الاَنْصارِ، یَعُدْنَها، فَقُلْنَ لَها: کَیْفَ اَصْبَحْتِ مِنْ عِلَّتِکِ یَابْنَهَ رَسُولِ اللهِ»، سپس حضرت شروع به سخن کردند تا سخن به اینجا رسید: «وَ اَبْشِرُوا بِسَیْف صارِم، وَ سَطْوَهِ مُعْتَد غاشِم، وَ بِهَرَج شامِل، وَ اسْتِبْداد مِنَ الظّالِمِینَ یَدَعُ فَیْئَکُمْ زَهِیداً، وَ جَمْعَکُمْ حَصِیداً. فَیا حَسْرَهً لَکُمْ وَ اَنّى بِکُمْ وَ قَدْ عَمِیَتْ عَلَیْکُمْ».

معنای عبارت حضرت این است که شما را از شمشیر بران خبر می‌دهم. به عبارت دیگر امروز مسئله این نیست با من چه کردند، مسئله این است که فردا با شما چه خواهد کرد. بعد حضرت فرمودند: چنان بلایی بر سر شما مسلمان‌ها بیاورند که همه شما را مصدوم و مجروح کنند و ستمگران بر شما مسلط خواهند شد. حضرت نمی‌گوید اینها الآن دارد اتفاق می‌افتد. هنوز مسئله سیف صارم برای مردم محسوس نیست. حضرت در ادامه می‌فرماید: ثروت جامعه را بالا می‌کشند و چیز قابل توجهی برای شما باقی نخواهند گذاشت و جمع شما را از بیخ و بن درو خواهند کرد. شمایی که الآن خوشحال هستید و این شرایط را مطلوب تصور می‌کنید، بدانید که این آینده در انتظار شما هست.

خصوصیات آینده جهان اسلام
مسئله، مسئله آینده است. این آینده چند خصوصیت دارد که می‌شود راجع به آن صحبت کرد. یک مسئله این است که حضرت فرمودند از بیت‌المال سوء استفاده می‌کنند. این خودش یک موضوع است. اینکه فرمودند جمع شما را درو می‌کنند خودش یک موضوع است. حضرت در این بیان، پنج عنوان نسبت به آینده پیش‌بینی می‌کند که من یک عنوانش را توضیح می‌دهم و آن عنوان استبداد است.

اولا توجه کنید حوادث تلخی که در قرن اول و پس از آن اتفاق افتاد خیلی زیاد است، اما در میان همه این نابسامانی‌ها فاطمه(س) چند مورد را انتخاب کرد و روی آنها انگشت گذاشت. در آینده کسانی در جامعه بودند که شرب خمر می‌کردند ولی حضرت آن را ذکر نکرده است، یک عده بودند از نظر روابط جنسی بی‌بند و بار بودند ولی حضرت آنها را ذکر نکردند، یک عده در آینده سگ‌بازی خواهند کرد ولی حضرت از این مسائل ذکر نمی‌کنند. حضرت در میان همه این مفاسد آن چیزی که درشت‌تر و مهمتر و خطرناک‌تر است و ناظر به جامعه است اشاره می‌کند و فساد شخصی محل بحث نیست. حضرت تحلیل می‌کنند این جریانی که شروع شده است از نظر سیاسی و اجتماعی و اقتصادی چه سرانجامی دارد. از نظر سیاسی استبداد فراگیر خواهد بود و خفقان همه‌جا را می‌گیرد. عموم مردم در این شرایط زخمی هستند.

یک پرسش این است که حضرت از کجا این مسائل را فهمید و گفت؟ ما کسی را سراغ نداریم پس از وفات پیامبر(ص) چنین نگاه بدبینانه‌ای نسبت به آینده جامعه داشته باشد. ممکن است بفرمایید این مسئله جزء اخبار غیبی بوده است که پیامبر(ص) در اختیار دخترش قرار داده است. ممکن است. ممکن است بگویید حضرت بر اساس قواعدی که در تحلیل تاریخ وجود دارد این تحلیل را ارائه کرده است. از کجا می‌شود آینده را چنین تحلیل کرد؟ از این جهت که کسانی که امروز قدرت را به دست گرفتند از عنصر زور استفاده کردند و با تهدید از مردم بیعت گرفتند. عامل دیگر این است که اینها پس از اینکه قدرت را به دست گرفتند برای سرکوب فاطمه(س) و هر کسی که حاضر نبود مشروعیت قدرت را بپذیرد از یک تئوری استفاده کردند که این تئوری خطرناک است. تئوری که داشتند این بود می‌گفتند فتنه در جریان است و خوف فتنه وجود دارد، لذا باید جلوی فتنه را بگیریم. حضرت می‌گویند اگر تئوری حکومت این باشد که خودش را مجاز بداند برای جلوگیری از فتنه ظلم کند و مردم را سرکوب کند آینده این حکومت مشخص است.