* دانشگاه اصفهان
چکیده:
در فرهنگ و سیره رضوی که ترجمان وحی الهی است، ادیان آسمانی با همه جلوه های تاریخیشان ماهیت واحد دارند. با وجود این، تحریف ادیان از مسیر اصلی و حقیقی خود که در طول تاریخ و به دست حکام فرصت طلب صورت گرفته است، باعث شده تا در برخی از اصول از یکدیگر فاصله بگیرند. آنچه امروزه جهان بشری به شدت به آن نیازمند است، تعامل و گفت و گوی ادیان برای کم کردن فاصله های موجود، تالیف قلوب پیروان آن ها و یک سو نمودن حرکت انسان ها به سوی سعادت است.
بر همین اساس، قرآن کریم خطاب به پیامبر (ع) می فرماید: «ما تو را برای سعادت همه انسان ها مبعوث کردیم»؛ زیرا یکی از ویژگی های منحصر به فرد دین اسلام، جهانی بودن و تعلق آن به همه انسان ها از هر نژاد و آیینی است. امام رضا (ع) با توجه به موقعیت خاص خود در دوران ولایتعهدی، گامی موثر برای رفع اختلافات، آشکار ساختن نواقص موجود در ادیان تحریف شده و اثبات حقانیت اسلام برداشتند و می توان گفت ایشان از جمله شخصیت هایی هستند که باب گفت و گوی ادیان را در جامعه اسلامی باز کردند.
نمود بارز این پدیده را می توان در مناظرات امام با جاثلیق، راس الجالوت، هربذ، عمران صابی و عده ای از علما و سران برهمن مشاهده کرد.
در این مقاله برآنیم تا با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی سبک ارتباطی امام رضا (ع) با پیروان ادیان مختلف به ویژه سیره ایشان در مناظرات بپردازیم.
کلید واژه: سبک ارتباطی، امام رضا (ع)، مناظره، تعامل، ادیان