* گروه فلسفه، دانشگاه زنجان
چکیده:
چکیده فارسی:
گنجینه روایات معصومان (ع) سرشار از روایاتی است که به مسائل مهم اجتماعی همچون آداب مهمانی می پردازد. مهمانی دادن و به مهمانی رفتن، سبب انس و الفت میان امت اسلامی شده، اتحاد و برادری را ایجاد می کند؛ ازاین رو، در دین اسلام توصیه های فراوانی به مهمانی دادن و دعوت از مهمان شده است.
میزبان و مهمان دو طرف این رفتار اجتماعی اند و هریک وظایفی در قبال دیگری دارد. برخی وظایف میزبان، در روایات اسلامی چنین بیان شده است: اکرام و استقبال از مهمان، پذیرایی کافی و مناسب از وی، غذا خوردن با مهمان، پرهیز از به کار گرفتن مهمان و بدرقه کردن وی. اما وظایف مهمان در برابر میزبان عبارت است از همراه نبردن غیر مدعو، نشستن در جایگاه تعیین شده از سوی میزبان، کوتاه کردن زمان مهمانی، نگاه داشتن چشم، تجسس نکردن و رازداری مسائل خانوادگی میزبان.
چکیده عربی:
إن موسوعه روایات المعصومین (ع) الثمینه تزخر بالروایات التی تتطرق إلی المسائل الاجتماعیه الهامه، کآداب الضیافه. وبالطبع فإن الاستضافه والذهاب للضیافه قد أصبحا سببا للأنس والألفه بین أبناء الأمه الإسلامیه، وهما یؤدیان إلی الأخوه والوحده، لذا فإن الدین الإسلامی یزخر بالوصایا التی تحفز المسلمین علی دعوه الضیف والذهاب إلی الضیافه. فالضیف والمستضیف هما طرفا هذا السلوک الاجتماعی، ولکل واحد منهما واجبات تجاه الآخر.
وقد تم بیان بعض واجبات المستضیف بالنسبه إلی الضیف فی الروایات الإسلامیه کما یلی: الإکرام، حسن الاستقبال، تقدیم الطعام المناسب بکمیه کافیه، تناول الطعام معه، اجتناب تسخیره فی عمل شیء ما، تشییعه عند تودیعه. وأما بعض واجبات الضیف بالنسبه إلی المستضیف فی الروایات فهی عباره عن: عدم اصطحاب من لم تتم دعوته، الجلوس فی المکان الذی یعین له من قبل المستضیف، عدم المکوث طویلا، غض النظر، عدم التجسس، کتمان الأسرار العائلیه للمستضیف.
کلید واژه: کلیدواژه فارسی: آداب مهمانی، وظایف میزبان، مهمان، روایات (کلیدواژه عربی: آداب الضیافه، واجبات المستضیف، الضیف، الروایات)