ادیان نیوز: امروزه دین مبین اسلام، کران تا کران جهان را فراگرفته است و اقبال از آموزه های حیات بخش آن به اقصی نقاط عالم گسترش یافته است. حتی در غرب شاهد گسترش روز افزون اسلام گرایی هستیم، تا آنجا که سرعت رشد اسلام در اروپا از مسیحیت بیشتر است. این اقبال از یک سو مرهون تعالیم و آموزه های انسان ساز اسلام است و از سوی دیگر معلول شکست مدرنیزم و تمامی راه کارهای مادی انسان برای نیل به سعادت می باشد. چنین وضعیتی سبب شده است که انسان سرگشته و حیران قرن بیستم بار دیگر به ندای فطرت خود گوش فرادهد و با تمام وجود به سوی آیین جاودانی اسلام بشتابد.
از سوی دیگر تمامی مسلمانان پس از یک دوره طولانی خمودی و خاموشی، و سرخوردگی از دنباله روی از شرق و غرب، بار دیگر به سوی اسلام و تعالیم ارزش مند آن بازگشته اند و سعادت و رستگاری را در آموزه های ارزش مند آن جستجو می کنند.
در این میان هرچند اقبال عمومی به اسلام به شدت در عصر حاضر گسترش یافته است، اما از سوی دیگر چنین وضعیتی حقد و کینه دشمنان اسلام را دوچندان کرده است. گسترش موج اسلام هراسی و اسلام ستیزی که توسط جهان غرب هدایت و رهبری می شود و در قالب برخوردهای خشن با مسلمانان و مقدسات اسلامی خود را نشان داده و بر بال رسانه های جمعی وابسته در جهان منتشر می شود، گواه بر این مدعاست.
بی تردید در چنین شرایطی که دشمنان اسلام تمامی توان خود را برای مبارزه با اسلام و مسلمین، بسیج کرده اند، یک دلی، هم گرایی و اتحاد مسلمانان، می تواند توطئه های دشمنان قسم خورده اسلام را نقش بر آب نماید.
۱. فتنۀ تکفیر و پیامدهای ویران گر آن
متأسفانه در حالی که عموم مسلمانان می کوشند بر محور مشترکاتی همانند توحید، نبوت و قرآن گردهم آیند، و با تأکید بر ویژگی های مذهبی خود، در برابر دشمن بایستند، با انحرافاتی که خطر آن کمتر از خطر دشمنان خارجی اسلام نیست، روبرو هستند. جریان هایی که همچون غدۀ سرطانی، در پیکر اسلام و مسلمین رشد کرده اند و در این مسیر نیز هر روز قربانیان بیشتری از جامعه مسلمین می گیرند.
این جریان با قرائتی که از اسلام ارایه می کند، نه تنها آموزه های ارزش مند و نورانی اسلام را در برابر چشم جهانیان زشت و مشوه جلوه می دهد که تمامی مسلمانان را خارج از دایره توحید و ایمان شمرده، بر خلاف همه مذاهب اسلامی، آنان را مشرک و کافر می خواند و بر همین اساس نیز تیغ تلخ تکفیر را بر پیکر جهان اسلام فرود می آورد.
اگر نگاهی به تاریخ بلند و درخشان اسلام بیافکنیم، در مقاطعی، شاهد وجود چنین اندیشه هایی بوده ایم. خوارج، که پیامبر عظیم الشأن اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در نکوهش آنها فرمود: «یَمْرُقُونَ مِنَ الدِّینِ کَمَا یَمْرُقُ السَّهْمُ مِنَ الرَّمِیَّهِ»[۱]، در سدۀ اول اسلام چنین اندیشه ای را ترویج و اجرا و خون، مال و ناموس مسلمانان را لگدمال دیدگاه های افراطی خود کردند.
در قرن هفتم نیز چنین اندیشه هایی به شدت ترویج شد و بذر اختلاف و فتنه را در جوامع اسلامی گسترد. در قرون متأخره نیز قرائت های تکفیری از دین، روی کردی عمل گرایانه به خود گرفت. خون، مال و ناموس بسیاری از مسلمانان لگدمال شد و بسیاری از مقدس ترین ابنیه و اماکن مسلمانان، در آتش این قرائت افراطی سوخت.
امروز نیز، لبۀ تیغ تکفیر به جای آن که بر پیکر دشمنان اسلام فرود آید، هر روز در گوشه و کنار عالم اسلامی، قربانیان بی گناه بسیاری را به خاک و خون می کشد و بر طبل هدم و ویرانی آثار هویت ساز و مقدس مسلمانان می کوبد. بمب گذاری در میان مردم کوچه و بازار و خوردن اعضای بدن برادر مسلمان، ویران سازی قبور بزرگان دین از قبیل مراقد عسکریین: و نبش قبر صحابی جلیل پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم هجربن عدی و بیرون آوردن استخوان های وی، قتل علمای دین به بهانه پیروی از مذاهب مختلف مانند شهادت سعید رمضان البوطی عالم سوری و علامه حسن شحاته عالم مصـری و ده ها جنایت دیگر نمونه ای از کارنامۀ سیاه چنین حرکت هایی هستند. البته هرگز نباید نقش استعمار و دشمنان خارجی را نادیده گرفت. چه این که آنان به خوبی دریافته اند که یکی از راه کارهای تضعیف بنیه مسلمین و ایجاد تفرقه و تشتت در میان مسلمانان، حمایت از این گرایش های افراطی است و گروه های تکفیری نیز دانسته و یا ندانسته، آلت دست آنان شده اند.
در این میان اگر مسلمانان برای این بیماری خطرناک، چاره ای نیاندیشند، دامنه شعله های سوزان آن، تمامی عالم اسلام را فراخواهد گرفت.
یکی از مهم ترین راه کارهای مقابله با این جریان ورود علمای بزرگ و اندیشمندان جهان اسلام به میدان مبارزه است. اگر توسط علمای اسلام ماهیت فتنه های تکفیری برملا شده و سخیف بودن مبانی اعتقادی آنان تبیین شود، مسلمانان به گوش جان این ندا را خواهند شنید.
در همین راستا، حضرت آیه اللّه العظمی مکارم شیرازی (دام ظله العالی) به همراه گروهی از علما و اندیشمندان حوزه های علمیه، در پی احساس مسئولیت در این زمینه، طرح کنگره عظیمی را درانداخته اند که در آن تمامی مسلمانان اعم از شیعه و سنّی، دست در دست هم، به تبیین و برآورد خطرات و آسیب های این جریان های تکفیری بپردازند. همچنین در حالی که هر روز آمار قربانیان عملیات های انتحاری در جهان اسلام افزایش می یابد، با ریشه یابی مبانی فکری این جریان ها و تبیین انحراف آنها از مسیر اسلام صحیح، راه های برون رفت از آن را نیز بررسی نمایند.
به همین سبب کنگره جهانی «جریان های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام» تحت اشراف معظم له، با نگاهی جامع، به بررسی ابعاد این فتنه در جهان اسلام می پردازد. چنین کنگره ای می تواند نقطۀعطفی در مقابله و مبارزه با جریان های تکفیری باشد و زمینه های هم گرایی و وحدت مسلمانان را بیش از پیش فراهم سازد. هدایت علمی این کنگره را نیز حضرت آیه الله العظمی سبحانی(دامت برکاته)، که عمری را در مقابله علمی با این فتنه سپری کرده اند و نسبت به عملکرد، مبانی، شبهات و راه کارهای مقابله با آن، اشراف کامل دارند، به عهده دارند.
۲. اهداف و راه بردهای کنگره
با توجه به آنچه گفته شد اهداف کنگره را می توان در محورهای زیر خلاصه کرد:
الف) مقابله با فتنۀ تکفیر در جهان اسلام؛
ب) دعوت به صلح و دوستی و برادری و تعامل میان مذاهب بر اساس حکمت، موعظه و جدال احسن؛
ج) تلاش برای هوشیارکردن مسلمانان نسبت به ماهیت زشت و کریه جریان های تکفیری؛
د) ایجاد صف واحد و گسترش زمینه های هم گرایی مسلمانان برای مقابله با تکفیر؛
هـ) تلاش برای شناساندن توطئه ها و نیرنگ های جهان غرب در سایه حمایت از جریان های تکفیری.
۳. راه کارهای علمی کنگره
الف) تببین پیشینه، کارنامه و عمل کرد سیاه جریان های تکفیری در جهان اسلام؛
ب) نقد و بررسی انحرافات اعتقادی جریان های تکفیری؛
ج) نقد و بررسی شبهاتی که توسط این جریان ها بر بال امواج رسانه ها و فضای سایبری جهان اسلام را تهدید می کند؛
د) نقد و بررسی پیامدهای سیاسیـ اجتماعی جریان های تکفیری و هم گرایی آنها با دشمنان قسم خورده اسلام؛
هـ) بررسی راه های برون رفت از فتنه تکفیر و ترسیم جامعۀ ایده آل.
۴. حوزه شمولیت کنگره
از آنجا که خطر جریان های تکفیری، تمام مسلمانان و جوامع اسلامی را تهدید می کند و مبانی فکری و عقیدتی و عمل کرد آنان، با عقائد، سیره و روش تمامی مسلمانان در تضاد است؛ این کنگره اختصاص به فرقه خاصی ندارد و تمامی فرق اسلامی در آن شرکت خواهند داشت. به همین سبب ارزیابان و اعضای کمیته ها نیز متشکل از علمای شیعه و سنّی می باشند.
همچنین با عنایت به آنچه گفته شد، این گنگره در سطح بین المللی برگزار خواهد شد و از تمامی مناطق جهان، پذیرای آثار علمی خواهد بود.
[1]. صحیح بخارى، ج ۸، ص ۲۱۹، ح ۷۵۶۲.
منبع: کنگره جهانی جریان های افراطی و تکفیری