تاثیرات فقه سیاسی شیعه بر جمهوری اسلامی ایران

چکیده فارسی:
فقه سیاسی، تاثیرات فراوانی در ابعاد مختلف بر جمهوری اسلامی ایران داشته و موجب شده، زمینه شکل گیری نظام سیاسی جدید بر پایه مبانی فقه شیعه، پدید آمده و تئوری اداره جامعه سیاسی را ارائه نماید. همچنین قانون اساسی مورد نیاز جامعه را بر اساس مقتضیات زمانی و مکانی، پیشنهاد نموده و ساختارهای نظام جدید را بنا نهاده و بر اساس مفاهیم دینی و ارزشهای اسلامی، نهادهای نظام سیاسی را شکل دهد.

این نهادها شامل نهادهای انتخابی و غیر انتخابی می شوند که وظایف مهمی را در تامین منافع و مصالح عمومی بر عهده دارند. تاملات نظری فقها در این دوره و به ویژه ارائه نظریه ولایت فقیه و بیان ارکان حکومت اسلامی از سوی امام خمینی (ره)؛ بستر مناسبی را برای تعامل افکار، مهیا کرد. لذا تاثیرات فقه سیاسی بر جمهوری اسلامی ایران از تشکیل نظام تا تکمیل ساختارهای نظام سیاسی و در واقع، درهم تنیدگی فقه سیاسی با نظم سیاسی جدید، موضوع مهمی است که این نوشتار، بدان خواهد پرداخت.

چکیده عربی:
إن الفقه السیاسی کانت له تأثیرات کبیره علی الجمهوریه الإسلامیه الإیرانیه فی أبعاد مختلفه وأدی إلی نشوء نظام سیاسی جدید یستند إلی أصول الفقه الشیعی، وطرحت فی إطاره نظریه الإداره السیاسیه للمجتمع. کما أنه طرح الدستور الذی یحتاج إلیه المجتمع علی أساس مقتضیات الزمان والمکان وأسس هیاکل النظام الجدید وأطر مؤسسات هذا النظام علی أساس مفاهیم دینیه ومبادئ إسلامیه.

وهذه المؤسسات تشمل المراکز الانتخابیه وغیر الانتخابیه، وهی تحمل علی عاتقها واجبات هامه لتحقیق المصالح العامه. یذکر أن التأملات النظریه للفقهاء فی هذا العصر – ولا سیما طرح مبدأ ولایه الفقیه وبیان أرکان الحکومه الإسلامیه من قبل الإمام الخمینی (ره) – قد مهدت الأرضیه المناسبه لتعامل الأفکار، لذا فإن تأثیرات الفقه السیاسی علی الجمهوریه الإسلامیه الإیرانیه منذ تأسیس النظام وحتی إکمال هیاکله السیاسیه، أی تلاحم الفقه السیاسی مع النظم السیاسی الجدید، تعتبر موضوعا هاما یتطرق إلیه الکاتب فی هذه المقاله.
 
کلید واژه: کلیدواژه فارسی: فقه سیاسی، جمهوری اسلامی ایران، ساختارهای نظام، ولایت فقیه، مشروعیت (کلیدواژه عربی: الفقه السیاسی، الجمهوریه الإسلامیه الإیرانیه، هیاکل النظام، ولایه الفقیه، المشروعیه)