حقوق و تکالیف شهروندان غیر مسلمان در جامعه اسلامی

چکیده فارسی:
چندی است که غربیان، راه اسلام ستیزی را در پیش گرفته و در صدد القاء ناسازگاری دین اسلام با قواعد زندگی اجتماعی و عدم امکان همزیستی مسالمتامیز بین مسلمانان و پیروان سایر ادیان برآمده اند.

همزیستی مسلمانان با پیروان دیگر ادیان در حیطه یک جامعه و در عرصه بین المللی، قابل بررسی است، اما بحث انگیزترین حالت آن وقتی است که عده ای غیر مسلمان، در یک جامعه اسلامی و تحت حاکمیت اسلام، زیست کنند. آیا در چنین شرایطی، اسلام از حق حاکمیت خود به نفع مسلمانان و به زیان پیروان سایر ادیان استفاده می کند و یا حضور سایر ادیان را به رسمیت می شناسد و برای آنان حق زندگی اجتماعی قائل است؟

این نوشتار با هدف پاسخگویی به این سوال در تلاش است با رویکردی توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع دین اسلام، یعنی قرآن و سنت معصومین (ع) به بررسی موضوع مذکور بپردازد. برای این منظور، ابتدا منظور از شهروندان غیر مسلمان بیان شده و سپس حقوق و تکالیف آنان برشمرده شده است. حقوق غیر مسلمانان در قالب عناوین «کرامت انسانی»، «مصونیت همه جانبه»، «آزادی مذهبی»، «حقوق قضایی» و «آزادی فعالیت های اجتماعی و سیاسی» تبیین شده و وظایف آنان تحت عناوین «احترام به قوانین جامعه اسلامی»، «عمل به قرارداد با دولت اسلامی»، «همکاری نکردن با دشمنان نظام اسلامی» و «پرداخت مالیات»، مورد بررسی قرار گرفته است.

در صورت عمل به شرایط شهروندی، بین شهروندان مسلمان و غیر مسلمان هیچگونه تفاوتی در برخورداری از حقوق اجتماعی، وجود ندارد و همه به عنوان ملتی واحد و اتباع یک کشور، به زندگی مسالمت آمیز با یکدیگر می پردازند.

چکیده عربی:
قبل فتره لیست ببعیده فإن الغربیین سلکوا سبیلا مناهضا للإسلام وحاولوا ترویج فکره عدم انسجام الإسلام مع قواعد الحیاه الاجتماعیه وعدم إمکانیه التعایش السلمی بین المسلمین و بین أتباع سائر الأدیان. لذا من الممکن دراسه تعایش المسلمین مع أتباع سائر الأدیان فی رحاب مجتمع واحد وکذلک علی الصعید الدولی، ولکن أکثر القضایا إثاره للبحث هی عندما یعیش بعض غیر المسلمین فی مجتمع إسلامی واحد و تحت سیاده الإسلام. فهل فی هکذا ظروف یسخر الإسلام حق سیادته لصالح المسلمین و ضد أتباع سائر الأدیان؟ أو أنه یعترف رسمیا بوجود سائر الأدیان و یؤکد علی حق الحیاه الاجتماعیه؟

الهدف من تدوین هذه المقاله هو الإجابه عن هذا السؤال و دراسه الموضوع المذکور، حیث اتبع الباحث منهج بحث تفصیلی – تحلیلی و اعتمد علی المصادر الإسلامیه، أی القرآن الکریم وسنه المعصومین. فی بادئ الأمر تم بیان المقصود من المواطنین غیر المسلمین و من ثم ذکرت حقوقهم وتکالیفهم، فحقوق المواطنین غیر المسلمین قد تم بیانها فی إطار العناوین التالیه: کرامه الإنسان، الحصانه الشامله، الحریه الدینیه، الحقوق القضائیه، حریه النشاطات الاجتماعیه والسیاسیه. أما تکالیفهم فقد تم بیانها فی إطار العناوین التالیه: احترام قوانین المجتمع الإسلامی، العمل بعهدهم مع الحکومه الإسلامیه، عدم التعاون مع أعداء النظام الإسلامی، دفع الضرائب.

عندما یتم تنفیذ شروط المواطنه فلا یوجد أی اختلاف بین المواطنین المسلمین وغیر المسلمین من ناحیه التمتع بالحقوق الاجتماعیه، وجمیع المواطنین یحظون بحیاه آمنه بصفتهم أمه واحده و أتباع بلد واحد.
 
کلید واژه: کلیدواژه فارسی: حکومت اسلامی، غیر مسلمانان، همزیستی، اسلام ستیزی، شهروندان (کلیدواژه عربی: الحکومه الإسلامیه، غیر المسلمین، التعایش، مناهضه الإسلام، المواطنون)