در هند میگذرد اما این مسجد به عنوان سمبل استقامت، پایداری و حقوق برابر
مسلمانان با دیگر ادیان جامعه هند تبدیل شده است.
این مسجد در شهر
آیودهیا در ایالت اوتارپرادش هند که به دست هندوهای افراطی ویران شد در
زمان ظهیرالدین محمد بابر (۸۸۸ ـ۹۳۷) مؤسس گورکانیان هند و به دست میرباقی
اصفهانی اولین حاکم بابر بنا شد.
مسجد بابری بر فراز تپهای در آیودهیا، در
نزدیکی فیض آباد و در یکصد کیلومتری شرق لکهنو، قرار داشته چنانچه بر سر
در ورودی و دو طرف منبر آن، کتیبههایی به شعر فارسی خودنمایی میکند.
۱۶ آذر سالروز تخریب مسجد بابری است و
نگاهی به سیر تحولات قبل و پس از تخریب مسجد بابری، گواهی بر تبدیل شدن این
مسجد به عنوان نمادی بزرگ از مسلمانان در هند و نقش تفرقه افکنانه استعمار
پیر انگلیس در آن دارد.
اگرچه تخریب فیزیکی بنای این مسجد هنوز
نمایان است اما این حادثه معنویت دیگری در دل مسلمانان هند به عنوان نماد
صبر، مقاومت و حقوق برابر ادیان در جامعه هند ایجاد کرده است.
در زمان تسلط انگلیسیها بر شبه قاره هند و
در پی سیاست تفرقه افکنانه حکام انگلیسی به منظور تحکیم تسلط خود بر
هندوستان، مسجد بابری نیز موضوع درگیریهای خونین میان هندوان و مسلمانان
در آیودهیا شد و بارها منشا مصائب سیاسی و اجتماعی و کشتار مسلمانان بوده
است.
در سال ۱۸۵۵میلادی نویل افسر ارشد
انگلیسی، بدون ارائه سند تاریخی، در دفتر ثبت احوال حوزه حکومت اوده نوشت
که بابر در سال ۹۳۵، پس از ورود به آیودهیا و یک هفته اقامت در این محل،
معبدی را که به محل تولد رام مشهور بود ویران کرد و بر ویرانه آن مسجدی
ساخت که به نام بابر نامگذاری شد.
به عقیده هندوها، مسجد بابری بر
خرابههای معبد رام بنا شده بود و همواره در زمان استقلال هند بر سر مسجد
بابری که همواره با تفرقه افکنی استعمار پیر همراه بود کشمکشهایی وجود
داشته است.
شواهد تاریخی نشان میدهد که ادعا و جعل
تاریخ توسط استعمار پیر انگلیس داستانی خیالی بوده و صحت نداشته و این مسجد
همواره در اختیار مسلمانان بوده است. در این حال تنها سندی که در اختیار
هندوها وجود داشت همان سند افسر انگلیسی است و لاغیر.
پس از جدایی پاکستان از هند، در سراسر
هند، تبلیغات گستردهای بر ضد مسلمانان آغاز شد و عدهای از هندوهای افراطی
به رهبری «رام داس» و با پشتیبانی قاضی فیض آباد، نیمه شب، بت رام را زیر
گنبد میانی مسجد و روبروی محراب نصب کردند، اما مسلمانان با مراجعه به
دادگاه و اداره پلیس گزارش واقعه را به ثبت رساندند.
دادستان فیض آباد نیز با قفل کردن در
مسجد، ورود عموم را به آنجا ممنوع اعلام کرد سپس سر وزیر ایالت، به حکم
جواهر لعل نهرو، دستور داد که بت را از مسجد بیرون آوردند اما با کارشکنی
مسوولان این عبادتگاهِ تاریخی تا ۱۳۶۴ شمسی همچنان بسته ماند.
مسجد بابری قبل از تخریب در سال ۱۹۹۱
در ۱۲ بهمن همان سال در پی شکایت رامش
چَندرا، وکیل هندو، و حکم دادگاه فیض آباد، قفل در شکسته شد و مسجد بابری
در اختیار هندوها قرار گرفت.
در سال ۱۳۶۶ مسلمانان به منظور بازپس
گرفتن مسجد، کمیتهای مرکب از سران شیعه و سنی به نام کمیته اقدام بابری
مسجد تشکیل دادند. این کمیته در اولین سالگرد اشغال مسجد، اعتصاب سراسری و
راهپیمایی معترضانه مسلمانان را به این عمل غیراصولی سازمان داد و در سال
۱۳۶۷ دولت راجیو گاندی مساله مسجد بابری را به دادگاه عالی هند ارجاع داد.
دادگاه هم موضوع را ملی تلقی کرد تا مایه
اختلاف میان گروههای مذهبی نشود. در ۱۳۶۹ بیش از یک میلیون تن از هندوهای
افراطی وارد آیودهیا شدند و سنگ بنای معبد رام را به دست روحانی معروف خود،
رائو دابابا، در نود متری مسجد قرار دادند. در همین سال ادوانی رهبر حزب
افراطی هندو بهارایتاجاناتا (بی. جی. پی)، با به راه انداختن راهپیمایی
احساسات هندوان را نسبت به مساله مسجد بابری برانگیخت و این وقایع به
درگیریهای خونین جدیدی میان هندوان و مسلمانان انجامید.
چنانکه در دی ماه سال ۱۳۶۹ سازمان جهانی
هندوها اعلام کرد که هندوها به هیچ قیمتی از ادامه عملیات ساختمانی معبد
رام دست برنمی دارند.
در پی پیشنهاد دولت مرکزی، گفتگو میان
رهبران هندو و مسلمانان درباره مسجد بابری آغاز شد، اما با قتل راجیو گاندی
و پیروزی حزب بهارایتا جاناتا در ایالت اوتارپرادش، کالیان سینگ عضو حزب و
سر وزیر این ایالت، برای احداث معبد در محل مسجد بابری سوگند خورد. در
مرداد ۱۳۷۱، دولت ایالتی با تصرف تمامی زمینهای وقفی اطراف مسجد، به ساختن
دیواری پیرامون آن اقدام کرد و دولت رائو نخست وزیر وقت برای بررسی بحران
مسجد بابری اجلاس همبستگی ملی تشکیل داد.
اما در سال ۱۳۷۱، هندوهای افراطی بدون
حضور محسوس نیروی انتظامی مسجد بابری را ویران کردند و پس از تخریب این
مسجد، وزیر اعظم ایالت اوتارپرادش استعفا کرد و رائو، که مسلمانان او را
مسوول کوتاهی در پیشگیری از تخریب مسجد میدانستند آماج انتقادات تندی قرار
گرفته بود، دولت و مجلس ایالت اوتارپرادش را برکنار کرد.
امواج گسترده داخلی و خارجی برخاسته از
تخریب مسجد بابری به دولت ناراسیمها رائو جسارت داد تا مانع فعالیت
سازمانهای افراطی هندو شود.
او تخریب مسجد بابری را توطئهای با طرح
قبلی دانست و علاوه بر حزب بهاراتاجاناتا، سازمان راشتر یا سویام سواک
(سنگ سپاه خدمت ملی) گروه ویشواهندوپاریشاد (سازمان جهانی هندو) و باجرانگ
دال گروههای قومی گرای هندو را به مدت دوسال غیرقانونی اعلام کرد و به
منظور نمایش ایجاد توازن میان احزاب به اصطلاح فرقهای، فعالیت دو گروه
مسلمان سویام سواک اسلامی (وحدت گذاری اسلامی) و جماعت اسلامی را نیز ممنوع
کرد دیوان عالی هند از دولت مرکزی و دولت ایالت اوتارپرادش درباره بازسازی
مسجد بابری و ساختمان معبد رام نظرخواهی کرد و همچنین خواستار آن شد تا
مسئولانی که با سهل انگاری موجب تخریب این مسجد شدهاند تحت پیگرد قانونی
قرار گرفته و ساختمان مسجد بیدرنگ بازسازی شود.
با این حال اهمیت واقعه مسجد بابری و درگیریهای خونین میان مسلمانان و هندوها از مرزهای هند فراتر رفت و ابعاد جهانی به خود گرفت.
کشورهای اسلامی همچون ایران، پاکستان،
بنگلادش، مصر و همچنین سازمان کنفرانس اسلامی، تعرض به مسجد بابری و اموال
مسلمانان و کشتار آنها را محکوم کردند و از دولت هند خواستند تا مسئله را
حل و فصل و از اماکن مذهبی و جان و مال مسلمانان حفاظت کند.
پیام رهبر انقلاب در پی تخریب یکی از مساجد مسلمانان در هند
حضرت آیتالله خامنهای در پی تخریب مسجد بابری هند، در پیامی حمایت ملت
مسلمان ایران و عموم مسلمانان جهان از مردم مسلمان هند را مورد تأکید قرار
دادند و ضرورت تلاش وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران را در جهت تفهیم
احقاق حق مسلمین به دولت هند، یادآور شدند.
پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی خطاب به آقای دکتر ولایتی وزیر امور خارجه به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای دکتر ولایتی وزیر محترم امورخارجه
خبر تأسفآور تخریب یکی از مساجد قدیمی و مهم در هند بدست عدهای از
جهال متعصب و تحریک شده، وظیفهٔ سنگینی را بردوش همهٔ مسلمانان میگذارد،
نه تنها از جهت دفاع از یک مسجد در برابر تجاوز کفار و دشمنان، که تکلیفی
عمومی است، بلکه از این جهت نیز که دشمنان با تحریک مشتی نادان و فریب
خورده، خواستهاند با نابودکردن یکی از یادگارهای دوران حاکمیت مسلمین و
یکی از نشانههای مجد و شکوه اسلام در هند و یکی از مظاهر هنر و مدنیت
اسلامی، حقد و بغض تمام نشدنی خود را با اسلام و مسلمین ارضاء نمایند.
دراین قضیه تودهٔ هندوهای متعصب و گمراه کمتر مقصرند تا دستها و مغزهای
شیطانی که با این کار درصدد آنند که اولاً جمعیت عظیم مسلمانان هند را
تحقیر و آنان را در خانهٔ خود دچار غربت و استضعاف نمایند و ثانیاً
اختلافات فرقهای را در کشور هند که پس از تحریک انگلیسها در دوران
مبارزات استقلال، اکنون مدتهاست با رفتار عاقلانهٔ طرفین به آرامی گرائیده
بوده است، دوباره مشتعل سازند.
مسلمانان هند موظفند این خباثت دشمنان را تحمل نکنند و جنابعالی در
چهارچوب روابط سیاسی با دولت هند تلاش لازم را مبذول فرمائید تا آن دولت به
احقاق حق مسلمین همت گماشته و به این حقیقت توجه کنند که این مسأله از یک
موضوع محلی فراتر است و ملت مسلمان ایران و همهٔ ملل مسلمان پشت سر
مسلمانان هند قراردارند و هرگز راضی نخواهند شد صدها میلیون مسلمان هندی
مورد ظلم و اهانتی چنین صریح و آشکار واقع شوند. انتظار میرود دولت هند با
تدابیر سنجیده و حکیمانه از توسعهٔ مشکل و تبدیل آن به یک معضل صعبالعلاج
سریعاً جلوگیری نمایند.
سیدعلی خامنهای
۱۱ جمادی الثانی ۱۴۱۳
۱۵ آذر ۱۳۷۱
همچنین رهبر انقلاب آن زمان در ملاقات با ناراسیمها رائو، نخست وزیر
هند اهمیت بازسازی مسجد بابری را برای مسلمانان به نخست وزیر وقت هند متذکر
شدند.
اما امروز در سالروز بیستودومین سال تخریب مسجد بابری مسلمانان این روز را به عنوان روز سیاه اعلام کردهاند.
مسلمانان هند امروز مراسم عزاداری به مناسبت سالروز تخریب مسجد بابری برگزار و پرچمهای سیاه به نشانه عزا برافراشتند.
مراسمی نیز با حضور مسلمانان و گروههای هندوی طرفدار صلح و دوستی در ایالت اوتارپرادش برگزار شد.
در این مراسم حدود ده هزار نیروی پلیس
برای حفظ امنیت این مراسم به محل این مسجد در ایالت اوتارپرادش اعزام شدند و
حدود ٢٠ دوربین از شبکه CCTV برای پوشش خبری این مراسم حضور داشتند.
منبع : ابنا