آیا نماینده سازمان ملل می تواند شورشیان سوریه را به آتش بس متقاعد کند؟

به گزارش ادیان نیوز، روز دوشنبه و سه شنبه ای که گذشته، دی میستورا در شهر “غازی عینتاب” در
جنوب ترکیه حضور یافت تا رهبران شورشیان را به بررسی پیشنهاد “منطقه آتش
بس” متقاعد کند. دی میستورا امیدوار است اجرای این پیشنهاد، تا حدی بحران
انسانی سوریه را تسکین بخشد و زمینه را برای آغاز یک روند سیاسی برای برون
رفت از بن بست کنونی مهیا سازد.

وضعیت نظامی در حلب، برای شورشیانی که در یک جبهه از سوی نیروهای رژیم و
در جبهه دیگر از سوی اعضای گروه داعش تحت فشارند، به طرز فزاینده ای
پرمخاطره شده است. با فرا رسیدن فصل زمستان و سرما، اگرچه استقرار یک منطقه
آتش بس می تواند مجالی کوتاه و موقت برای شورشیان باشد تا نفسی تازه کنند،
اما بسیاری از فرماندهان و فعالان اپوزیسیون به این پیشنهاد به دیده تردید
می نگرند.

قیس الشیخ، رییس شورای فرماندهی انقلابیون – ائتلاف جدیدی که از گروه
های اسلامگرا و میانه رو تشکیل شده است- می گوید: “اختلاف نظر زیادی در
خصوص این پیشنهاد وجود دارد، ما به بحث و گفت و گوی بیشتری احتیاج داریم.
ما باید با تمام گروه ها بحث کنیم و همچنین بتوانیم نظرات و پیشنهادات
خودمان را هم ارائه دهیم.”

بسیاری نگران آنند که یک آتش بس محدود در حلب، دست کمی از تسلیم و شکست
ندارد و صرفا اقدامی بیهوده در پایان راه یک انقلاب مردمی است که نزدیک به ۴
سال پیش آغاز شد؛ انقلابی که با مداخلات پنهان قدرت های منطقه ای شکل و
شمایل یک جنگ داخلی تمام عیار را گرفت و سپس با سرازیر شدن پیکارجویان
خارجی به سوریه، غیر قابل مهار شد.

اگر حلب سقوط کند، نه تنها برای شورشیان سوریه به منزله یک شکست
استراتژیک خواهد بود، بلکه برای ائتلاف بین المللی ضد داعش به رهبری آمریکا
نیز شکست به شمار خواهد رفت. ائتلاف بین المللی برای مقابله با نفوذ گروه
داعش به متحدانی نیاز دارد که در خود منطقه حضور داشته باشند.

امیدواری نماینده سازمان ملل به مذاکرات

جولیت توما، سخنگوی استفان دی میستورا روز سه شنبه گفت نماینده سازمان
ملل در شهر غازی عینتاب “مذاکرات دلگرم کننده ای” را با نمایندگان گروه های
مختلف سیاسی و نظامی اپوزیسیون سوریه در حلب انجام داده است. قرار است
همین هفته هیاتی به ریاست معاون دی میستورا راهی دمشق شود تا اطلاعات
بیشتری را در خصوص جزییات پیشنهاد “آتش بس در حلب” در اختیار دولت سوریه
قرار دهد.

جولیت توما گفت: “در حال حاضر ما با طرفین منازعه مشغول بررسی جزییات
پیشنهاد هستیم و تلاش می کنیم برای دستیابی به یک توافق، وساطت کنیم.”

البته زمان این ملاقات مناسب و مساعد روند اعتمادسازی نبوده، زیرا با
آغاز یک عملیات نظامی جدید توسط رژیم دمشق همزمان شده است. این عملیات که
“عملیات رنگین کمان” نام گرفته، با هدف تشدید محاصره حلب اجرا می شود.

یکی از نمایندگان “گردان نورالدین زینکی” – از گروه های میانه روی شورشی
در حلب که از حمایت آمریکا برخوردار است- می گوید: “این نشان می دهد که
برای پیشنهاد دی میستورا هم هیچ تضمینی در کار نیست.”

وی می افزاید: “این وضعیت، بین اپوزیسیون شکاف خواهد انداخت، یک طرف با
ورود به مذاکرات موافق خواهند بود و طرف دیگر به سمت افراط گرایی حرکت
خواهند کرد. وقتی چیزی روی کاغذ نیامده، چطور می توان از یک ابتکار عمل و
پیشنهاد جدید حرف زد؟ زمانی که یک سند مکتوب جلوی ما بگذارند، آن گاه می
توانیم درباره آن بحث کنیم.”

روند مستمر تجزیه گروه های شورشی

یکی از موانع اصلی پیش روی دی میستورا، تجزیه مستمر گروه های شورشی و
شکل گیری ائتلاف های جدید است. اناس الحاج، از اعضای شورای نظامی انقلابیون
حلب می گوید: “اینجا شما با یک رهبر روبرو نیستید. هیچ کس نمی تواند با دی
میستورا به توافق برسد و پیشنهادش را اجرا کند.”

یکی از سخنگوهای “جبهه اسلامی” – از گروه های اصلی شورشی در حلب- گزارش
می دهد که اعضای این گروه قبل از سفر اخیر دی میستورا، با تیم وی ملاقات
کرده اند اما بعد از ملاقات با خود دی میستورا اجتناب کرده اند، زیرا به
عقیده آنها “سوء تفاهم هایی درباره زمان بندی پیشنهاد و پرسش های پاسخ داده
نشده، وجود دارد.” این گروه ترجیح می داد تیم آقای دی میستورا در مناطق
تحت کنترل شورشیان در سوریه هم حضور می یافت.

احمد امیر ابو الحارس، از اعضای “جبهه اسلامی” با اشاره به شکست مذاکرات
در سوییس می گوید: “ما ارتباطی بین گفت و گوهای ژنو و این پیشنهاد (ایجاد
منطقه آتش بس در حلب) پیدا نمی کنیم. هر ۶ تا ۱۲ ماه، ما دوباره همه چیز را
از صفر شروع می کنیم. هرگونه پیشنهاد ابتکاری جامع درباره سوریه، باید به
تمامیت ارضی این کشور احترام بگذارد، به برکناری رژیم منجر شود و درد و رنج
مردم سوریه را تسکین ببخشد.”

یکی از مسایلی که به پیچیدگی شرایط اضافه کرده، حضور جبهه النصرت، شاخه
القاعده در سوریه است. این گروه مدت ها از حلب در برابر رژیم دفاع کرده و
به هزینه شورشیان میانه رو در استان همسایه یعنی ادلب پیشروی های چشمگیری
داشته است. ائتلاف بین المللی، در دور نخست حملات هوایی خود که عمدتا مواضع
داعش را هدف گرفت، جبهه النصرت را نیز هدف قرار داد.

شورشیان اسلامگرا و میانه رو در مصاحبه با کریستین ساینس مانیتور گفته
اند که اگر با تسلیحات و آموزش های کافی پشتیبانی شوند می توانند در دو
جبهه بجنگند؛ یکی علیه افراط گرایان و دیگری علیه رژیم. آنها اما هشدار می
دهند که اگر رژیم بشار اسد برکنار نشود، تنها نتیجه ای که برجا می ماند،
شعله ور تر شدن آتش افراط گرایی است.

تجربه های قبلی آتش بس مقطعی و محلی، نتایج متفاوتی داشته است. در بعضی
موارد این آتش بس ها، محصول محاصره های طولانی و عملیات رژیم برای گرسنه
نگه داشتن مناطق تحت محاصره بوده است. در موارد دیگر، آتش بس نشان دهنده یک
مانور تاکتیکی از سوی رژیم برای کاهش فشار در یک جبهه و تمرکز بیشتر در
مناطق استراتژیک تر بوده است.

آنها که درگیر کمک های انسان دوستانه و پیشبرد دیپلماسی در پشت صحنه
هستند، البته از هرگونه اقدامی برای کاهش حجم منازعه، گشایش فضا برای گفت و
گو و کاهش بحران انسانی استقبال می کنند. بعضی کارشناسان آتش بس های محلی
را گامی در مسیر دستیابی به یک توافق جامع برای پایان منازعه می دانند.

کاملیا جلبرت موس، مدیر کمپین سوریه در موسسه اکسفام که در بیروت مستقر
است، با تاکید بر این که چنین توافقاتی برای موفقیت نیاز به نظارت های بین
المللی دارند، می گوید: “در حال حاضر در غیاب هرگونه رویکرد ملی، و در غیاب
هرگونه پیشرفتی در جبهه سیاسی، استقرار مناطق آتش بس می تواند بسیار
سودمند باشد.”

منبع : شفقنا