سلامت معنوی spiritual health به شکل امروزی آن برای نخستین در دهه بیستم میلادی و از دانشگاه دوک آمریکا آغاز شد. برای نخستین بار هارولد جی کوئینیگ؛ پزشک خانواده و استاد دانشگاه دوک سرپرستی اجرای مطالعات در حوزه سلامت معنوی را بر عهده گرفت.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، در راستای فهم تاریخی سلامت معنوی در سال ۱۹۹۸، مرکز مطالعات دین، معنویت و سلامت[۱] در مرکز پزشکی دانشگاه دوک آغاز به کار کرد.
این گروه به سرپرستی هارولد جی کوئنیگ، پژوهشگران برجسته زمینشناسی، جامعهشناسی، روانپزشکی، الهیات و پزشکی مانند دن بلازر[۲]، هاروی کوهن[۳]، لیندا جورج[۴] و کیت مادور[۵] (به ترتیب حروف الفبا) را در بر داشت. در طول هشتمین سال فعالیت خود، این مرکز میتوانست بیش از دوازده تحقیق پژوهشی پیرامون دین و سلامت انجام دهد، نتایج تحقیقات را در طیف گستردهای از مجلات پزشکی و روانپزشکی منتشر کند، یک بورس تحصیلی دوسالهی پسادکترا را اداره کند، کارگاههای تابستانی برای آموزش نحوه پژوهشهای آر. اِس (مخفف religion and health یا همان دین و سلامت) و سلامت برگزار نماید و به پزشکان در مورد بهرهگیری از معنویت در مراقبت از بیمار آموزش دهد.
در سال ۲۰۰۶، روانپزشک و الهیدان، کیت مادور به کوئنیگ پیوست تا مرکز دوک را به مرکز معنویت، الهیات و سلامت (CSTH 2010) تبدیل کنند (و تغییر نام دهند). هدف از بازآفرینی مرکز این بود که جمعی از دانشمندان را برای بحث و گفتگوهای منظم پیرامون مسائل دین و سلامت گرد هم آورد، به برنامههای پسادکترا تداوم ببخشد، شبکه ملی مستقلی از پژوهشگران، پزشکان و افراد علاقهمند را ذیل عنوان «انجمن معنویت، الهیات و سلامت»[۶] تشکیل دهد و از کنفرانس سالانه انجمن حمایت مالی داشته باشد.
افزایش مطالعات در حوزه مفهوم سلامت معنوی
بنابر نتایج پایگاه تحقیقاتی در حال رشد پس از اواسط دهه ۱۹۹۰، افزایش روزافزون تحقیقات درزمینهی آر. اِس و سلامت، افزایش تعداد پژوهشگران درگیر و نیاز منطقی به معنویت در مراقبت از بیماران، پزشکان بیشتری شروع به استفاده از تحقیقات آر. اِس و سلامت در عملکرد بالینی و مراقبت از بیمار مینمایند. پرستاران و دینیاران[۷] بهطور واضح پیشتاز این حوزه هستند. در سال ۲۰۰۱، کمیسیون مشترک اعتباربخشی سازمانهای بیمارستانی[۸] (JCAHO) با ارائه دستورالعملهایی برای ارزیابی معنوی بیماران تحت مراقبت در بیمارستانها، خانههای سالمندان، یا آژانسهای بهداشتی خانگی، بهرهگیری از معنویت را در مراقبت از بیمار تقویت کرد (JCAHO، ۲۰۱۰). در نتیجه، پرستاران و دیگر متخصصان سلامت، بهطور فزایندهای بهعنوان بخشی از ارزیابیهای بیماران خود، سابقهای معنوی را دخیل کردهاند که هم در شناسایی و هم در رفع نیازهای معنوی طی روند مراقبتهای بهداشتی مؤثر بوده است.
موسسه معنویت و سلامت واشنگتن
به همین ترتیب، پزشکان بهعنوان بخشی از اقدامات بالینی خود به لزوم پرداختن به نیازهای معنوی و دینی آگاهی بیشتری پیدا کردند و به بررسی پیشینه مذهبی بیماران و تأثیر اعتقادات دینی و معنوی در تصمیمگیری پزشکی پرداختند.
در سال ۱۹۹۵، بنیاد جان تمپلتون اعطای کمکهای مالی کوچک به دانشکدههای پزشکی را برای دورههای ابتدایی دین، معنویت و پزشکی آغاز کرد. برنامه ابتدا توسط دیوید لارسون و دیل متیوز[۹] در NIHR تهیه و اجرا شد و سپس در مؤسسه معنویت و سلامت جورج واشنگتن[۱۰] توسط کریستین پوچالسکی[۱۱] ادامه یافت.
واحد درسی معنویت و سلامت در دروس پزشکی
از زمان آغاز این مطالعات تا به امروز تعداد دانشکدههای پزشکی ایالاتمتحده با محتوای درسی درزمینهی معنویت و سلامت به طرز چشمگیری افزایش یافته است. در اوایل دهه ۱۹۹۰، فقط حدود پنج دانشکده چنین دورههایی را برگزار کردهاند. تا سال ۲۰۰۹، ۹۰ درصد دانشکدههای پزشکی یک یا چند دوره مربوط به معنویت و سلامت داشتند، ۷۳ درصد آنها دارای مطالبی مرتبط در دورههای الزامی با عناوین دیگر بودند، ۷ درصد از آنها یک دورهی الزامی برای معنویت و سلامت داشتند و بسیاری دیگر در این زمینه دورههای اختیاری ارائه میدادند. (کوئنیگ و دیگران، ۲۰۱۰).
این دورهها، درهرحال، شامل یک یا دو سخنرانی، دورههای دوازدههفتهای همراه با مطالعات، بیماران شبیهسازیشده و الگوسازی در نقش هیئتعلمی است؛ بنابراین، کیفیت و دامنه بهطور قابلتوجهی متفاوت است. همچنین افزایش کاربردهای بالینی و دخیل کردن معنویت در مراقبت از بیمار، بر لزوم انجام تحقیقات برای تعیین پیامدهای پزشکی و بهداشتی آن تأکید میکند.
پینوشتها:
۱. Center for the Study of Religion, Spirituality and Health
2. DanBlazer
3. Harvey Cohen
4. Linda George
5. Keith Meador
6. Center for Spirituality, Th eology and
7. Health
8. Joint Commission for the Accreditation of Hospital Organizations
9. Dale Matthews
10. George Washington Institute for Spirituality and Health
11. Christian Puchalski