جهاد تبیین در بیانات رهبر انقلاب اسلامی
یادداشت
رهبر معظم انقلاب در دیداری که روز ۱۹ بهمنماه ۱۴۰۰ داشتند، صراحتا فرمان جهاد تبیین را صادر کردند. سیدجواد هاشمی فشارکی، استاد دانشگاه امام حسین(ع) در این نوشتار اجزای جهاد تبیین براساس بیانات رهبر انقلاب اسلامی را تدوین و تبیین کرده است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی کشور فرمودند: ««جهاد تبیین» یک فریضه است. «جهاد تبیین» یک فریضه قطعی و یک فریضه فوری است و هر کسی که میتواند (باید اقدام کند)» و حالا عرض خواهم کرد که مسئولان در این زمینه بیشتر موظفند. من این را مکرر تکرار کردهام. همینهایی که من الان گفتم (زمینههای اجتماعی، زمینههای فعالیتهای اقتصادی، فعالیتهای دیپلماسی و سیاسی، فعالیتهای عمرانی؛ این همه کار عمرانی در کشور، هر کدام از این سرفصلها میتواند یک عنوانی باشد برای فعالیت جهاد تبیین و نباید گذاشت که برخی از مشکلات بر روی این حماسهها گرد و غبار بنشاند و آنها را از چشم مردم پنهان کند. آن کارهای مهم و پیشرفتهای مهم، ساخت و سازهای مهم، فعالیتهای ارزشمند در زمینههای گوناگون نبایستی فراموش بشود».
فریضه یعنی تکلیف، وظیفه، لازم و واجب است. یعنی مانند تکلیف ادای نماز، انجامش بر مکلف واجب است. «جهاد تبیین» یک فریضه است. یعنی تکلیف عینی بر همه افراد بوده و هر کس که هر میزان توانایی دارد باید در جهاد تبیین مشارکت کند و نسبت به تبیین و روایت انقلاب و دستاوردهای آن اقدام کند.
فریضه قطعی: «یک فریضه قطعی است، یعنی حتمی، مسلم، یقینی است و پرداختن بدان ضرورت دارد و تردیدی در آن نیست».
فریضه فوری: «یعنی نباید زمان و فرصت را برای انجام تکلیف در این جهاد از دست بدهیم. موکول فریضه به زمان بعد کردن جایز نیست. ادای فریضه در وقتش مقبول است و قضای آن شاید دیگر مقبول نباشد».
علت ضرورت جهاد تبیین
تحریف واقعیتها: «امروز یک سیاست قطعی رسانههای معاند جمهوری اسلامی و معاند اسلام این است که واقعیتها را تحریف کنند و مشغولند. دائم دارند کار تحویل میدهند در تحریف واقعیتها و دروغپردازی؛ خبرهای مربوط به جمهوری اسلامی را با انواع و اقسام دروغها (دروغهای حرفهای، دروغهایی که نشستهاند و روی آن کار کردهاند و حساب کردهاند) مَشوب (مخلوط) میکنند و آمیخته میکنند و چهره زشت و فاسد رژیم طاغوت را بزک میکنند و آرایش میدهند و هزاران جنایت و خیانتی را که آنها کردند پوشیده نگه میدارند».
مخدوش کردن نکات مثبت: «در مورد انقلاب، هر چه میتوانند چهره انقلاب را، چهره امام را، فعالیتهای این چهل سال را مخدوش میکنند تا آنجایی که از عهدهشان بر میآید سعی میکنند این را مخدوش کنند. از پیشرفتها، از نقاط مثبت، نقاط قوت، مطلقاً نشانهای در این مجموعه امپراتوری رسانهای غرب شما مشاهده نمیکنید؛ کتمان حقایق».
بزرگنمایی ضعفها: «یک نقطه ضعف کوچک را صد برابر بزرگ میکنند و نشان میدهند».
وجود دیکتاتوری رسانهای: «امروز یک قلم بر این دیکتاتوریها(سیاسی، اقتصادی ….) افزودهاند و آن دیکتاتوری رسانهای است؛ یعنی مثلاً فرض کنید که شما در مجموعه فضای مجازی اسم شهید سلیمانی را نمیتوانید بیاورید، حذف میکنند. در فضای مجازی که کلیدش دست آنهاست و زیر کلید آنهاست، تحمل اسم شهید سلیمانی را ندارند، تحمل عکس او را ندارند؛ امروز این جور است. البته قبلاً هم این دیکتاتوریها بود».
معنی تبیین: «تبیین، … تبلیغ کردن و نشان دادن است».
روش جهاد تبیین: «روایت درست» یعنی بیان مطالب و حقایق کارهای انجام شده با روش صحیح.
نمونه: «من میخواهم بگویم آن روز که این حرکت تاریخی نوزدهم بهمن(۱۳۵۷) در برابر امام(ره) انجام گرفت، اگر آن عکسی که از این واقعه منتشر شد، منتشر نمیشد، یعنی این کار تبیینی اگر انجام نمیگرفت، این حادثه نه این جور ماندگار میشد، نه اثرگذار میشد؛ یک حادثهای بود مثل حوادث فراوان دیگری که اتفاق میافتد و فراموش میشود. عامل ماندگاری و اثرگذاری این حادثه عبارت بود از همان قاب تصویر هنرمندانهای که از این منتشر شد؛ تبیین، این است، تبلیغ کردن و نشان دادن، این است. به برکت یک کار محدود و کوچک رسانهای (آن روز امکانات رسانهای مثل امروز نبود، خیلی محدود بود) یک حرکت مثل حرکت بیعت نیروی هوایی در روز نوزدهم بهمن میشود تاریخساز، میشود ماندگار، میشود اثرگذار، میشود تحولبخش؛ مسئله «روایت درست» این است؛ این مسئله «روایت درست حوادث» که بنده تأکید میکنم، این است که امروز با گسترش رسانهها (که حالا امروز نسبت به آن روز اگر نگاه کنیم، نمیشود گفت صدها برابر، شاید هزارها برابرِ آن روز با این فضای مجازی و این ماهوارهها و این چیزهایی که امروز هست و آن روز نبود، قضیه تفاوت کرده) اهمیت مسئله هم به همین اندازه زیاد شده». و این تشریح نباید فقط در کلیات باشد، بلکه باید مصادیق ذکر شود و مقایسه تطبیقی نیز صورت گیرد».
زمینههای فریضه جهاد تبیین: «زمینههای اجتماعی، زمینههای فعالیتهای اقتصادی، فعالیتهای دیپلماسی و سیاسی، فعالیتهای عمرانی؛ این همه کار عمرانی و … در کشور هزاران حماسه به وجود میآید؛ در طول این سالها، در طول این چهار دهه در کشور چقدر کارهای بزرگ انجام گرفته، چقدر کارهای حماسهآمیز انجام گرفته! خب اینها باید بیان بشود؛ اینها را دشمن کتمان میکند، دشمن اجازه نمیدهد (پخش بشود). در عرصههای اجتماعی، در عرصههای اقتصادی، در عرصههای عمرانی، در عرصههای آموزشی، در عرصههای بهداشت و درمان، در صنعت، در صنعت! آن روز یک جمعی از فعالان صنعتی اینجا بودند، گزارش میدادند(تعداد معدودی از آنها گزارش دادند) همراه گزارش آنها تصویرِ این فعالیتها هم نشان داده میشد اینجا در این حسینیه؛ حیرتآور بود؛ واقعاً حیرتآور است؛ هیچ خبری از اینها در مجموعه رسانهای کشور نیست؛ این خیلی چیز عجیبی است. این همه کار دارد انجام میگیرد، این همه کارهای مهم، کارهای مفید، همه اینها حماسه است. در عرصههای عمرانی، در عرصههای دینی و فرهنگی، در عرصههای دفاعی و امنیتی، در عرصههای دفاعی و امنیتی. «لذا باید دستاوردها و پیشرفتهای عظیمی که در بعد از انقلاب اسلامی صورت گرفته برای مردم تشریح شود».
تکلیف مسئولان: «مسئولان در این زمینه (جهاد تبیین) بیشتر موظفند. (ضمن اینکه) باید تلاش بشود تا مشکلات برطرف شود».
درجه اول مسئولیت: «متولیان رسانهها در درجهی اول مسئولند؛ چه رسانهی ملی و چه سایر رسانههای گوناگون، چه فضای مجازی، چه مجموعه مطبوعات، همه موظفند در این زمینه وارد این میدان بشوند و هر کسی که یک مرکزی و منبری برای حرف زدن با افکار عمومی جامعه دارد، در این زمینه موظف است».
مجاهد تبیین: کسی که با نیت خالص در جهت خنثی کردن تهدیدات دشمن با جهاد تبیین حقایق در تلاش باشد و چه بسا باید در این راه سختیها و صدمههایی را نیز متحمل شود.
مدیر جهاد تبیین: مدیری که در جهت خنثی کردن تهدیدات دشمن با جهاد تبیین حقایق در تلاش باشد.
نکته: نباید گذاشت که برخی از مشکلات بر روی این حماسهها گرد و غبار بنشاند و آنها را از چشم مردم پنهان کند. یعنی علیرغم اینکه با مشکلاتی در زندگی مواجه هستیم ولی نباید از ادای تکلیف باز بمانیم.
هشدار: چنانچه کسانی در جهاد تبیین مشارکت نکنند، خلاف بیین را مرتکب شده و جز متضررین قرار خواهند گرفت. حجت بر همه ما تمام است.
توصیه: لازم است یک فرهنگ عمومی در برنامه زندگی آحاد جامعه متناسب با این امر جامع یعنی جهاد تبیین صورت گرفته و فراگیر شود تا شاهد ثمرات شیرین آن شویم.
سخن پایانی
در زمان دفاع مقدس، جهاد در برابر دشمن متجاوز تکلیف کفایی بود. بسیاری داوطلبانه به جبهه عازم و برخی نیز خون و جان خود را اهدا کردند و همه ملت ایران پشتیبانیهای لازم را کردند ولی اکنون که صحنه نبرد تغییرکرده است و تکلیف عینی است، لازم است فکر و توان خود و حتی مال و ابروی خویش را در خدمت اهداف انقلاب بکار گرفت و آنچه که براساس شرایط صلاح است باید در راستای جهاد تبیین انجام داد تا انشاالله کشور از پیچ تاریخی با موفقیت عبور کرده و با ایجاد تمدن نوین اسلامی زمینهساز ظهور مهدوی شود.
یادداشت از سیدجواد هاشمی فشارکی، استاد دانشگاه امام حسین(ع)