آسیبشناسی علل رشد بدحجابی در جامعه امروز
پیشکسوت قرآنی فارس با بیان اینکه حجاب و پوشش اسلامی از موضوعات مهم جامعه امروز ایران است که باید مسئولان نظام اسلامی بیش از این با برنامهریزی به آن بپردازند، به آسیبشناسی علل رشد بدحجابی در جامعه امروز ایران پرداخت.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، لیلی رشیدی، پیشکسوت قرآنی و مدرس قرآن که سابقه ۳۰ ساله در این عرصه دارد، با اشاره به جایگاه عفاف و حجاب در اسلام و وضعیت بدحجابی در جامعه، گفت: پوشش اسلامی از موضوعات مهم جامعه امروز ایران است که باید مسئولان نظام مقدس جمهوری اسلامی بیش از این با برنامهریزی به آن بپردازند. موضوعی که علاوه بر اهمیت بنیادین خود از جمله نقاط هدف در طراحی دشمنان است.
وی افزود: دشمنان در توطئهگریهای خود نابودی زمینههای ایمانی و اخلاقی ایران اسلامی را هدف گرفته و از همین رو تخریب و تضعیف حجاب را بهعنوان زیربنایی مهم به شکلی جدی و مستمر دنبال میکنند. ازجمله نقاط مهم در روند توطئههای ضدحجاب دشمنان واقعه کشف حجاب در ۱۷ دی ۱۳۱۴ بوده است. برنامهای که از سوی جریان روشنفکری وابسته و غربگرا طراحی شد و رضاخان آن را اجرا و عملیاتی کرد.
رشیدی ادامه داد: از زاویهای دیگر موضوع حجاب علاوه بر ابعاد دینی و فقهی، دامنهای اجتماعی دارد و مسئلهای چون بدحجابی از بُعد جامعهشناختی قابل بررسی و تبیین است. قطعاً مقابله مؤثر با بدحجابی بهعنوان یک آسیب و اشکال مهم در جامعه اسلامی بدون فهم درست و دقیق علل این معضل شدنی نیست. از آنجایی که علت بدحجابی در جامعه ما میتواند مختلف باشد، تجویز متناسبش هم مختلف است. این نکته به این معناست که هر کدام از علل بدحجابی را که بحث میکنیم باید اینطور در نظر بگیریم که یک وزنی دارد.
وی یکی از علل بدحجابی در ایران را ساختاری دانست و گفت: این مفهوم به معنی تحولات ساختاری است که در جامعه ما وجود دارد و بر اساس آن زندگی امروز ما بسیار تحول پیدا کرده است. اکنون در عرصه فرهنگ بازیگرانی را داریم که در گذشته اینها را نداشتیم یا حیطه تأثیرشان مثل امروز نبوده است؛ مثلاً رسانهها. قبلاً اگر رادیو، تلویزیون داشتیم این رادیو، تلویزیونها توسط دولتها و بنگاههای متمرکز محدود مدیریت میشدند اما امروز رسانههای مجازی و پیامرسانها را داریم که تقریباً هر کاربری خود میتواند یک رسانه باشد.
تفاوت ماهیت استفاده کاربران از رسانهها
رشیدی با بیان اینکه امروز رسانهها با رسانههای گذشته متفاوتاند و ماهیت استفاده کاربر از رسانه به شدت متفاوت شده است، افزود: رسانهها در حالی که به عاملیت کاربر و مصرفکننده میدان میدهند مدرنیزاسیون را بسط میدهند، به همین دلیل نباید انتظار داشته باشیم که رسانههای مدرن ندای حجاب را سر بدهند. درست است که بعضی از رسانهها تبلیغ حجاب میکنند اما این به معنای آن نیست که کلیت رسانه در خدمت مسئله حجاب است بلکه متأسفانه کلیت رسانه امروز در خدمت نقد و فاصله گرفتن از الگوی مطلوب حجاب هستند. فضای جریان غالب فرهنگ و رسانه، فضای حجاب نیست.
این پیشکسوت قرآنی اظهار کرد: در کنار بحث فرهنگ و رسانه، ساختارهایی وجود دارد که این ساختارها تسهیلکننده بدحجابی یا بیحجابی در ایران است؛ مثلاً ساختار آموزش عالی، وقتی یک دختر از خانواده جدا میشود از نظارتهای خانوادگی، قومیتی و محلی فاصله میگیرد و وارد یک فضای فرهنگی دیگر میشود، در این فرهنگ جدید مسلط که باید نوع پوششی خود را کنار بگذارد و پوششی جدیدی را درواقع با خودش داشته باشد.
وی گفت: مسئله مهم دیگر اینکه ایدههای حجاب سیاسی شده است چراکه میبینیم در دهههای اخیر گفتمانهای درگیر در ایران مسئله حجاب است. این معنایش آن است که هر وقت گفتمان حجاب، گفتمان چادر، اعتبار سیاسیاش پررنگ باشد حجاب یا پوششهای چادر و نزدیک به آن هم در جامعه رواج پیدا میکنند و هرگاه این گفتمان اقتدارش ضعیف شود بحث حجاب و چادر هم ضعیف میشود.
رشیدی از جمله دلایل دیگر را رواج بدحجابی خودنمایی و سپس ارتباط با نامحرم دختران دانست که این را پلی برای رسیدن به ازدواج میپندارند و افزود: آنها گمان بردهاند که اظهار زیباییها میتواند جوانان را به آنها راغب کند، غافل از اینکه جوانان با همه خوشروییهایی که با دختران دارند به ازدواج با آنها تن نخواهند داد.
این فعال قرآنی ضعف ایمان و کاهش باورهای دینی و مذهبی، تعلیم و تربیت نادرست و و ضع نا مناسب خانواده، فقدان نظارت والدین بر فرزندان فقر فرهنگی عدم نظارت بر برنامههای وسایل ارتباط جمعی فقدان نظارت اجتماعی بر واحدهای تولیدی، برنامههای شبکههای خارجی و ماهوارهای را از دیگر مواردی دانست که میتوان به آن اشاره کرد.
به گفته وی داشتن دوستان ناباب، تهاجم فرهنگی بیگانه و خودباختگی برای ترویج بدحجابی و بیبندوباری در جامعه که از سوی جراید، رادیو، ماهواره و فیلمهای مبتذل از طرف کشورهای بیگانه و دشمنان اسلام مانند سیل به طرف کشورهای اسلامی در حرکت است و توجه به تجملات و تشریفات که منجر به دیر ازدواج کردن دختران میشود نیز علت دیگری برای بدحجابی است.
رشیدی بیان کرد: مسامحه و بیتوجهی بعضی از مسئولان با عاملین به منکر و نیز عمل نکردن اکثر مردم به امر به معروف و نهی از منکر یکی دیگر از عوامل شیوع بدحجابی و سایر منکرات در سطح جامعه است.
وی با بیان اینکه باورهای دینی از مهمترین علت رعایت حجاب است، افزود: وقتی درک درستی از دین اسلام نباشد یا شناخت لازم و کافی نباشد و توسعه قرآن ائمه نباشد میتواند زمینه بی حجابی باشد.
رشیدی همچنین گفت: از علل دیگر توجه به مدگرایی است بحث ما این نیست که شیکپوشی نباشد، مرتب لباس نپوشیم چراکه تمیزی و مرتب بودن توصیه دین است اما متأسفانه بعضی از جوانان تابعیت از من فرصتی رواج داده بهطور کل پوششی را نمایان میکند.
وی مسئله بعدی را عوامل اقتصادی دانست و تصریح کرد: گرانی پوششهای اسلامی نیز میتواند علت کم اهمیت دادن به حجاب باشد. علاوه بر اینها تقلید از غرب که از مشکلات دیرینه تعدادی از زنان مسلمان بوده است که بدون کمترین تفکر و تحلیلی از زندگی زنان غربی به اظهار تمایل دارند.
این پیشکسوت قرآنی اظهار کرد: در جمعبندی باید گفت علل بدحجابی حالا چه بدحجابی دخترانی که قبلاً باحجاب بودند و یا اصلاً مطلق بدحجابی در ایران متکثر است که همه اینها باید در کنار هم در نظر گرفته شود. اینکه چه کنیم افراد به حجاب جذب شوند بحث مستقلی تحت عنوان بایستههای تبلیغ پوشش مطلوب یا حجاب ایدهآل را میطلبد. چه بایستههایی را مدنظر داشته باشیم تا بتوانیم افرادی را که به اصطلاح بدپوشش هستند یا بیحجاب هستند به سمت حجاب دعوت و جلب کنیم؟
کمکاری مسئولان در مسائل زیربنایی جامعه
رشیدی ادامه داد: این بایستهها یک طیف متکثری هستند، یعنی کسانی که شبهه دارند راجع به حجاب یا عوامل دیگر و… در مقابل هرکدام از اینها ما باید یک بایستههای تبلیغی متفاوتی داشته باشیم، اما مطلب مهم و اساسی گلایه از مسئولان است. وقتی دشمنان قصد حملهای فرهنگی دینی دارند سالها در اتاقهای فکر بهترین ایدهها و برنامههای عملیاتی را نوشته و کار خود را انجام میدهند و در انجام، بهترین مدیران برنامهریز و اجرایی هستند اما مسئولان ما برای مسائل اصولی که زیر بنای جامعه اسلامی است از جمله مسائل اعتقادی و حجاب متأسفانه برنامههای بلندمدت و زیربنایی ندارند و به محض حرکت دشمن دست به برنامههای مقطعی و کوتاه مدت میزنند.
وی با بیان اینکه بحث حجاب بحثی مهم و فراسازمانی، فرازمانی و فرامکانی و حکم شرع مقدس و حکومتی است که عدم رعایت آن امنیت جامعه، خانواده را به خطر میاندازد، گفت: تمام سازمانها بهویژه سازمانهای فرهنگی و در رأس آنها آموزش و پرورش نقش بسیار اساسی در باورمند کردن جوانان به حجاب دارند.
رشیدی با تأکید بر اینکه مهمترین مرحله در نهادینه کردن حجاب پیشدبستانی و دور اول و دوم ابتدایی است که کودکان با الگوپذیری از مربیان و معلمان خود با ایمان و باور حجاب را به عنوان اصل بپذیرند، گفت: ساماندهی حجاب ادارات و قانونمند کردن پوشش اداری به دلیل الگو بودن افراد برای ارباب رجوع مهمترین راهکار کمرنگ کردن بدحجابی است. مهم اینکه باید کارهای فرهنگی مسئولان بنیادی باشد که در سالهای بعد نتیجه آن ظاهر میشود.
این پیشکسوت قرآنی در پایان گفت: در کشوری زندگی میکنیم که مدعی هستیم باید پرچم انقلاب را به دست صاحب اصلی آن امام زمان برسانیم پس باید دست به دست هم داده و سیستمی عمل کنیم تا جوانان راه را بیراهه نرفته و در مسیر قرآن و اهل بیت(ع) حرکت کنند.