کودکان ستیزه‌جویان داعشی| ارثیه گروه تروریستی داعش برای عراق

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، کودکان عناصر گروه تروریستی داعش در زندان‌های عراق همراه با مادران محکوم به ارتباط با داعش، مشکلی است که نهادهای رسمی عراق راهکاری برای آن نیافته‌اند به ویژه کشورهایی که پدر این کودکان تابعیت آن را دارند، علیرغم درخواست و تلاش‌های مکرر عراق از پذیرش آنها سرباز می‌زنند.

با این وجود، طبق آمار وزارت امور خارجه عراق، بغداد موفق شده با تلاش‌های دیپلماتیک ۸۲۸ کودک داعشی که «در بیرون زندان و اردوگاه‌ها اقامت داشتند» را به کشورهای اصلی‌شان بازگرداند.

در این میان، بسیاری از شهروندان عراقی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به صراحت اعلام می‌کنند باقی ماندن کودکان عناصر داعشی در زندان خطری آتی بزرگی است و می‌تواند نسل جدیدی از تروریست‌ها را در داخل زندان‌ها تربیت کند.

نیروهای مسلح عراق طی سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ میلادی هزاران عنصر مسلح داعشی و خانواده‌های آنان را دستگیر کرده که میان آنها صدها فرد خارجی از تابعیت‌های مختلف وجود دارد. سازمان حقوق بشر هیومن رایتس واچ تعداد کودکان تحت بازداشت در عراق و اقلیم کردستان را حدود ۱۵۰۰ نفر عنوان می‌کند که دستکم ۱۸۵ تن آنها خارجی هستند و به اتهام ارتباط با تروریسم محکوم شده اند.

بازداشت کودکان به اتهام تروریسم؟

شاید برای فرد ناآگاه وجود کودکان زندانی به اتهام تروریسم امری شگفت‌آور و عجیب به نظر رسد اما نگاهی دقیق به مرحله تسلط گروه تروریستی داعش بر موصل از ژوئن سال ۲۰۱۴ میلادی می‌بینیم که داعش از کودکان عملا در عملیات‌های خود استفاده می‌کرد.

«عادل کمال»، پژوهشگر و نویسنده سیاسی عراق در این باره می‌گوید: از زمان تاسیس خلافت خودخوانده داعش در عراق در سال ۲۰۰۶ میلادی، این گروه از کودکان و نوجوانان در انجام عملیات ترور، بمب‌گذاری و جمع‌آوری اطلاعات استفاده می کرد.

وی گفت: مثال‌ها و نمونه‌های بسیاری برای عملیات ترور کودکان و نوجوانان با کلت‌های صداخفه‌کن وجود دارد و این افراد سوار بر موتورسیکلت ناگهان در میان شلوغی بازار و اماکن دیگر ظاهر شده و پس از انجام ترور به سرعت ناپدید می شدند. این افراد همچنین به شکل فروشنده بنزین در چهارراه‌ها و جاده‌ها می‌ایستادند و برای داعش اطلاعات جمع‌آوری می‌کردند.

پس از تسلط داعش بر نینوا، الانبار و دیگر مناطق، داعش علنا اردوگاه‌هایی برای آموزش نظامی کودکان تاسیس کرد و اغلب این کودکان، فرزندان اتباع خارجی عضو داعش با کودکان ربوده شده ایزدی بودند.

به گفته عادل کمال، این کودکان و نوجوانان که با گذشت ۵ سال از زندانی بودن‌شان، اکنون به بالغ شده اند، خطر واقعی برای ثبات عراق و بلکه منطقه و جهان هستند زیرا دارای همان افکار و ایده‌های داعش هستند و علاوه بر این، مهارت‌های رزمی هم کسب کرده‌اند.

بمب‌های ساعتی

«امیر الساعدی»، کارشناس مسائل امنیتی عراق اظهار داشت: باقی ماندن کودکان عناصر داعشی در زندان بر مشکلات دولت عراق خواهد افزود زیرا «آنها به مثابه بمب ساعتی هستند» که ثبات و امنیت عراق را تهدید می‌کنند به خصوص که آنها با این طرز تفکر که عراق دشمن آنهاست، بزرگ می‌شوند و در ذهن خود تمایل به انتقام‌گیری دارند به ویژه که اکثریت قریب به اتفاق پدران‌شان در نبردها به هلاکت رسیده یا حکم به اعدام‌شان داده شده است.

از همین روی، الساعدی از دولت عراق خواست راهکاری فوری برای این مساله بیابد و کودکان را کشور محل تابعیت پدرانشان ارسال کند و جامعه جهانی و سازمان‌های ذیربط را به شکلی گسترده درگیر این مساله کند.

وی گفت: در این بین، دولت باید بر برنامه‌های بازپروری ذهنی کودکان برای زدودن افکار تروریستی داعش در ذهن این افراد تمرکز کند.

الساعدی در ادامه مدعی شد حدود ۱۶ هزار کودک عناصر داعشی پس از ژوئن سال ۲۰۱۴ میلادی در داخل عراق متولد شده‌اند که بسیاری از آنها از پدر و مادر غیر عراقی هستند.

هیچ منبع رسمی رقم اعلام شده توسط الساعدی را تایید نکرده ولی «علی البیااتی»، عضو کمیساریای حقوق بشر عراق اظهار داشت: شمار کودکان داعشی بازداشت شده در داخل عراق از زمان آغاز عملیات آزادسازی مناطق اشغال شده در سال ۲۰۱۶ میلادی ۱۱۲۷ دختر و پسر است.

وی گفت: از بین این افراد، ۵۱۴ نفر کمتر از ۳ سال داشتند و ۴۶۰ کودک نیز ۳ تا ۹ ساله بودند که ۲۸۰ نفر دختر و ۲۵۲ نفر پسر بودند و ۱۵۳ نفر از ۹ تا ۱۸ سال سن داشتند که ۹۴ نفر دختر و ۵۹ نفر پسر بودند و دارای تابعیت‌های مختلف نظیر ترکیه، آذربایجان، روسیه، تاجیکستان، قرقیزستان، ازبکستان، مراکش، اوکراین، الجزایر، آلمان، فرانسه و دیگر کشورها بودند.

تاکنون کدام کشورهای کودکان داعشی را تحویل گرفته‌اند؟

عراق تا سال۲۰۱۹میلادی ۳۰۰ کودک داعشی را به روسیه، ترکیه، آذربایجان، آلمان، فرانسه، سوئد، گرجستان، فنلاند، سوئیس و اوکراین تحویل داده است و ۱۸۸ کودک را هم در ابتدای سال ۲۰۲۰ به ترکیه تحویل داد.

«کاظم الرکابی»، عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق در این باره اظهار داشت: بغداد اکنون با بیش از یک هزار کودک خارجی از پدر و مادر داعشی مواجه است که اغلب از شرق اروپا، آسیای مرکزی به ویژه تاجیکستان، روسیه، ترکیه و آذربایجان هستند.

وی گفت: دادگاه جنایی مرکزی بغداد با همکاری وزارت امور خارجه مسئول تحویل این کودکان بعد از سلسله اقدامات قانونی به کشورهایشان است و عمر این افراد بین ۲ تا ۱۶ سال است.

بیم از گسترش افکار افراطی، دلیل عدم استقبال کشورها از کودکان داعشی

«اسامه السعیدی»، استاد روابط بین‌الملل معتقد است: نمی‌توان کودکان داعشی را پناهنده یا اتباع عراقی به حساب آورد زیرا آنها یا پدر و مادرشان پیش از تولد به شکل غیر قانونی وارد کشور شده اند و بخشی از عملیات مسلحانه بوده اند.

السعیدی افزود:مشکل عراق اینجاست که در بازگرداندن این کودکان خارجی به کشورهایشان با دشواری‌هایی رو به رو است زیرا خود این کشورها نیز در معرض حملات تروریست‌ها قرار گرفته‌اند و از بیم گسترش پدیده افراط دینی تمایلی به تحویل گرفتن آنها ندارند.

وی اظهار داشت: سازمان ملل برنامه‌های بازپروری در عراق برای این کودکان اجرا کرده زیرا بیشتر آنها دارای افکار افراطی هستند و به این برنامه‌ها نیاز دارند لذا عملیات بارپروری و بازگرداندن آنها به کشورهایشان نیازمند نظارت بین المللی است.

این استاد روابط بین الملل تصریح کرد: هیچ قانون بین المللی وجود ندارد که کشورها را مجبور به استقبال از این کودکان کند لذا فرایند بازگرداندن آنها در درجه نخست متکی به تلاش‌های دیپلماتیک عراق است.

«مختار الموسوی»، عضو پیشین کمیسیون روابط خارجی پارلمان عراق در این باره گفت: عناصر داعشی موجود در زندان‌های عراق از بیش از ۱۲۰ کشور هستند و برخی از ستیزه‌جویان همراه با خانواده خود به داعش در عراق پیوستند، گروهی دیگر نیز پس از ورود به عراق خانواده تشکیل دادند و بچه‌دار شدند.

الموسوی اظهار داشت: عراق ارتباط مستمری با سازمان‌‌های بین المللی برای اعمال فشار بر کشورها به منظور تحویل گرفتن کودکان داعشی دارد زیرا باقی ماندن آنها تهدیدی امنیتی و بار مالی بر دولت عراق است.