بررسی چرایی تأثیر عمیق یوسف قرضاوی در آرای نوسلفیان هند

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، میدل ایست در شماره اخیر خود گزارشی درباره مرگ شیخ یوسف قرضاوی منتشر کرده است و در آن اشاره کرد که متفکر و شیخ بانفوذ یوسف القرضاوی، در سرتاسر جهان پیروانی پروپاقرصی داشته و در ایالت کرالای هندوستان بسیار محبوب است. او به عنوان نماد «اعتدال اسلامی» مورد ستایش جهان اسلام است و هنگامی که ابوالعلی مودودی برجسته ترین شخصیت اسلامی شبه قاره هند در سال ۱۹۷۹ درگذشت، شیخ یوسف القرضاوی برای او نماز خواند.

پس از درگذشت قرضاوی در روز دوشنبه در دوحه در سن ۹۶ سالگی، تصاویر این دعا به طور گسترده در رسانه های اجتماعی پخش شد.
میدل ایست با برخی از شاگردان و پیروان القرضاوی در ایالت کرالا در جنوب هند مصاحبه انجام داد، جایی که هزاران نفر عمیقاً تحت تأثیر ایده های او در مورد فقه اسلامی بودند و او بیش از دوازده کتاب از آثار خود را به زبان مالایایی ترجمه کرده بود. الیاس مولوی، دستیار سابق و شاگرد قرضاوی بین سال‌های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۹، می‌گوید: «من هیچ محقق عرب معاصر تأثیرگذاری دیگری مانند او را در کرالا به خاطر ندارم.

در اوایل دهه ۱۹۷۰، چندین دانش آموز از کرالا با بورسیه دولتی به قطر آمدند و در المهد الدینی (موسسه مذهبی)، مدرسه راهنمایی پسرانه که در آن زمان توسط القرضاوی اداره می شد، ثبت نام کردند. کوتاتودکا حسین، رئیس مؤسسه انتشاراتی گفت که در سال ۱۹۸۳ انتشارات اسلامی، شاخه انتشاراتی کرالا جماعت اسلامی در هند (JIH)، ترجمه ای از کتاب القرضاوی «حلال و حرام در اسلام» را منتشر کرد. معاون فعلی وی افزود که بعداً این مؤسسه بیش از ۱۵ کتاب از القرضاوی منتشر کرد که شامل دو جلد از چهار جلدی «فتاوای معاصر» او بود.

حسین گفت: «کمیسیون ترجمه فقه زکات را که پایان نامه دکتری ویراست شده القرضاوی است را منتشر نکرده است، اما تمام انتشارات بعدی کمیسیون در این زمینه عمدتاً از این کتاب گرفته شده است». وی افزود که همه حامیان آن در کرالا در اتخاذ ایدئولوژی اخوان المسلمین که الهام بخش زندگی اولیه و فعالیت های القرضاوی بود و اکنون او را یکی از نظریه پردازان اصلی خود می داند و مورد احترام روشنفکران سراسر جهان است.صادق ممبد، جامعه شناس گفت که “گفتمان تجدید و اصلاح اسلامی در کرالا خیلی پیش از القرضاوی وجود داشت.”

ممبد افزود: «جنبش نوسازی اسلامی در کرالا، که بخشی از آن بعداً با سلفی گری همسو شد، از سال ۱۹۲۰ تحت تأثیر افکار رشید رضا، محمد عبده و مجله رنسانس مصر المنار بود، بنابراین وقتی قرضاوی آمد، آن را درک و پذیرفتند». وی به میدل ایست آی گفت«اما او مفهوم اعتدال و اعتدال را به منصه ظهور نهضت های اسلامی رساند». وی خاطرنشان کرد: القرضاوی یکی از اولین کسانی بود که از اینترنت برای انتشار افکار خود از جمله با صدور فتوا از طریق وب سایت انگلیسی زبان اسلام آنلاین استفاده کرد. ممبد افزود: «او از زبان معاصر برای انتشار عقاید خود استفاده می کرد و بسیاری از علمای اسلام که آزادانه فقه را تفسیر می کردند، همچنان در مورد موسیقی و فیلم سختگیر بودند، اما القرضاوی فتواهایی به نفع هنرهای خلاقانه و سرگرمی مدرن بود.

ممبد توضیح داد که اگرچه فقه اقلیت ها در ابتدا مختص مسلمانان اروپایی بود، اما مسلمانان هند نیز آن را مرتبط دانستند. وی ادامه داد: برخی از مجالس فقهی در هند، القرضاوی را یک مرجع جامع می دانستند، وی همچنین نحوه مشارکت در روند دموکراتیک را به اسلام گرایان آموزش می داد و از آنها می خواست که به زبان شهروندی صحبت کنند.

فایز بابو، یک فعال اجتماعی در ایالت کرالا، گفت: “القرضاوی فقه را به عنوان ابزاری برای حل مشکلات می دید تا توشه ای از سنت.”

در گزارش “میدل ایست آی” آمده است که “مسعود علم فلاحی” از اوتار پرادش، از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ در قطر، چندین کتاب در مورد او به اضافه تز دکترا در مورد کار القرضاوی نوشت. آثار فلاحی شامل آراء، فقه و ادبیات قرضاوی به ویژه در فقه اقلیت و فقه الاولویت است. وی گفت: رویکرد ایشان اعتدال بود، در اندیشه، فقه و رفتار مخالف تعصب و افراط، مذهبی یا فرقه ای بود. وی افزود: کتاب های «فقه الخلق و ادراک» و «فقه آواز و موسیقی» او به دنبال راه میانه بین افراط و غفلت است، او می خواست مسائل را برای مسلمانان آسان کند.

فلاحی در مورد نفوذ القرضاوی در هند گفت که او با تمام گروه‌های اسلامی در تماس نزدیک است و از دارالعلوم ندوه‌العلماء در لکنو، آکادمی جامی فلاح و دارالمصنفین شبلی در ازمگره و جامیه ونظامیه در حیدرآباد بازدید کرد». این نهادها به طور گسترده ایدئولوژی های سلفی تصوف و اسلام را نمایندگی می کنند.

صادق محمد، یکی دیگر از شاگردان سابق حوزه علمیه مستقر در دوحه زمانی که قرضاوی در سال ۱۹۶۱ مصر را ترک کرد و در منطقه خلیج فارس که تحت سیطره مکتب حنبلی است، زندگی می کرد، گفت: «اما، آنها را تحریک نکرد.

وی افزود: “القرضاوی در برخورد با ستیزه جویان حنبلی خوب بود و با احترام با آنها گفتگو کرد.” فراتر از دایره اسلامی این سایت نشان داد که پذیرش قرضاوی در هند از مرزهای اسلام گرایان و ج.ا.ا فراتر رفته است. مولوی می گوید: ابوالحسن علی حسنی النداوی عالم هندی بسیار مورد احترام بود و چند روز در دارالعلوم ندوه العلماء، مدرسه دینی اسلامی در لکهنو در شمال هند اقامت داشت و در آنجا سخنرانی می کرد. گفت. ندویان از مخالفان سرسخت اسلام گرایان بودند، اما همچنان او را به خاطر فقه تیسیر که شعارش «ساده کن و پیچیده نکن» بود، بسیار دوست داشتند. علمای مسلمان مترقی نیز کار قرضاوی را ستودند، همانطور که عارف زین، مدیر کالج سلام السلام عرب در مالاپورام.

وی افزود: «پدرم عبدالقادر مولوی مکرراً از کتاب «فقه زکات» استفاده می‌کرد و می‌گفت: «القرضاوی همه چیزهایی را که در روایات مختلف مربوط به اهدای اجباری به اسلام منتشر شده بود را در یک جلد تجزیه و تحلیل و سازماندهی کرد. ” زین و پدر فقیدش مدت‌هاست که با دیدگاه‌های سیاسی القرضاوی مخالفت کرده‌اند. اشرف کدکل، رئیس دپارتمان مطالعات اسلامی و مطالعات غرب آسیا در دانشگاه کرالا، خاطرنشان کرد که القرضاوی مورد علاقه افراد راست افراطی یا چپ افراطی نبود. «هنگام تحصیل در الازهر، به مردی از چاد برخوردم که از القرضاوی متنفر بود که به او اجازه می‌داد ریش‌های کوتاه بگذارد و با مردان و زنان غریبه دست بدهد. دیدگاه های سیاسی، و این واقعیت باقی می ماند که او به ارزش های دموکراتیک اعتقاد داشت.»