انجمن سرّی تئوسوفی چیست؟

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، در طول تاریخ مشاهده می‌شود انسان‌هایی که آرمان‌ها، باورها و واحدهای واقعی با تشکیل یک گروه و انجمن تئوسوفی سعی می‌کنند به صورت منظم و تشکیلاتی فعالیت‌ها را انجام دهند تا کیفیت کار و میزان تأثیرگذاری بر فعالیت‌هایشان افزایش یابد. گروه‌ها بر اساس نامه‌ها و فعالیت‌های عمومی تشکیل می‌شوند و در معرض دید عموم قرار می‌گیرند و گاهی برعکس یعنی به صورت مخفی و سرّی فعالیت می‌کنند.

خیلی اوقات سرّی و مخفی بودن عقاید و باورها و… یک گروه، خود ظرفیت و زمینه انحراف را مهیا می کند چون فعالیت های آن ها در معرض دید نیست و قضاوت متعارف قرار نمی گیرند. این سرّی بودن، یک نشانه است که احتمال فعالیت های غیرمتعارف و شاید خطرناک را بالا می برد.

در سال ۱۸۷۵میلادی انجمنی شبه معنوی در غرب شکل گرفت که شیفته آموزش های ادیان شرق بود. نام این انجمن «تئوسوفی» بود که ترکیب دو کلمه تئو(Theo) به معنی خدا و سوفی(shphy) به معنی دانش می باشد. تئوسوفی یکی از عبارات کهن و با اثبات در جهان است که اشاره به هر نظام فکری دارد که اساس آن وحی خداوند یا روشنی درونی توسط خداوند باشد. آنچه مورد ادعا می باشد این است که انجمن، تمام حقایق همه ادیان را در بر می گیرد.

«جی، اچ، فلت»، کلنل «اچ، اس، اولکات» و «اچ، پی، بلاواتسکی» سه فرد مهم و مؤسس انجمن تئوسوفی هستند. تئوسوفی مدعی است که انجمنی جهانی است و درهای خود را روی پیروان همه ادیان بازکرده است. بنیادهای اساسی انجمن تئوسوفی که در آثار مکتوبات رهبران آن می‌شود، عبارت است از: حلول مطلق خداوند، تثلیث تجلی خدا، اعتقاد به تناسخ، رشد بشریت در اثر تبدّل ابدان، پیشروی تحت قانون کارما، وجود آموزگاران الهی، و انسان های خارق. بسیار و اعتقاد به سه دنیای جسمانی، عاطفی و معنوی. جوهره اصلی آموزش های انجمن تئوسوفی یکی بازیابی حقیقت بر اندیشه های بودا و دیگری گسترش و رواج برادری جهانی بدون توجه به نژاد و جنسیت. مهم است که انجمن تئوسوفی تصاویر جدید از اندیشه های بوداست.(۱)

در سال ۱۹۱۱میلادی انجمن تئوسوفی موسسه ای با نام «نظم ستاره» در بنارس هندوستان بنا نهاد. هدف تئوسوفی از ایجاد این موسسه را این گونه بیان کرد: چون معلم جهانی به زودی ظاهر خواهد شد ما می بینیم جهان را آماده و مستعد ظهور و حضور او نماییم. «کریشنا مورتی» که در سال ۱۹۰۹ به انجمن تئوسوفی پیوسته را به عنوان سرپرست آن مؤسسه انتخاب کردند و تمام استعدادها و مشخصات آن معلم را در وی دیده اند و آن را پیدا کردند…(۲)

آنی بیزانت رئیس وقت انجمن تئوسوفی در سال۱۹۱۱مدعی شد مسیح در قالب کریشنا مورتی ظاهر شده است. و کریشنا مورتی را مسیح در غرب و بودایی دیگر در شرق نامید متولد شد. انجمن تئوسوفی کوشیدند کریشنا مورتی را در پرده ای از راز و رمز و اسرار نگه دارند. انجمن چنین اعلان می کرد که روح عیسی مسیح (علیه السلام) در کالبد کریشنا مورتی حلول کرده است. اما در سال ۱۹۲۹ کریشنا مورتی موسسه نظم ستاره را منحل و ادعای معلم جهانی بودن را رد کرد. این اتفاق باعث حقیقت این فرقه انحرافی شد.

تئوسوفی به علت و توجه دائم به علوم خفیه، برای افراد زیادی جذابیت داشت و باعث جذب آنها می شد. بلاواتسکی در مرکز آدیار(هند) در کنار اتاق خواب خود اتاقی موسوم به اتاق امور خفیه داشت و مدعی بودند که نامه هائی از استادان مخفی الهی برایشان در محفظه چوبی به نام(محفظه مقدس) به شکل شگفت انگیزی ظاهر می شود و این ادعا را می کند. دلیلی بر ارتباط انجمن تئوسوفی با اساتید مخفی الهی می دانستند. یکی از اعضای انجمن به نام(کولومب) اعتراف کرد که صفحه های متحرکی در اتاق امور خفیه تعبیه کرده بودند که به نامه ها را از اتاق خواب بلاواتسکی داخل محفظه مقدس انداختند. و نامه هایی از بلاواتسکی که خطاب به او در تهیه ابزار این فریب نوشته شده بود را علی کرد. استاد مخدوش شدن این رسوائی باعث مشخص شدن اعتقاد به بک فریب و خیال بیشتر نبوده است.»(۳)

انجمن تئوسوفی انشعابات متعددی داخل خود کرده است که به جدایی خیلی از اعضا تبدیل شده است. همچنین فرقه های دیگری با استفاده از آموزش های تئوسوفی ایجاد شدند. فرقه انحرافی«مدرسه راه معرفت» توسط کریم زرگر در ایران از جمله این موارد.

پی‌نوشت:
۱.محمّد تقی فعال، کریشنا مورتی، ناشر سازمان ملی جوانان، تهران، ۱۳۸۸، ص۴۰.
۲.همان، ص۳۱.
۳.فصلنامه روشنا،مؤسسه مطالعاتی، تحلیلی فرق و ادیان(روشنگر)شماره ۹۰و۹۱، پائیز وزمستان۱۴۰۰، ص ۱۰۴.