چه کسی در زمان غیبت باید آن دسته از احکامی که نیاز به ناظر و مجری دارد را اجرا کند؟

به گزارش ادیان نیوز، حضرت آیت‌الله  نوری همدانی در ادامه سلسله جلسات درس خارج فقه خود با
موضوع «ولایت فقیه» روز دوشنبه، ۲۲ دی ماه، بیان کرد: بیان شد که یکی از
راه‌های ثبوت و اثبات ولایت فقیه مطالعه روایات اهل بیت است چرا که ولایت
فقیه متفرع بر شناخت فقه است و شناخت فقه نیز متفرع بر روایاتی است که مدرک
فقه است و مدرک فقه نیز کتاب و سنت و روایات است بنابراین یک راه سر راست و
مهم برای اثبات ولایت فقیه همین روایات است. بیان شد که با مطالعه و
جستجوی در روایات تمام ابواب فقه به کلماتی بر می‌خوریم که مفهوم ولایت و
ولایت فقیه را دارد کلماتی چون والی، ولی، سلطان و از این قبیل. علاوه بر
این بیان شد که احکام اسلامی و فقه برای همیشه است چه امام یا معصوم باشد
چه نباشد. بنابراین این همه عباراتی که در همه ابواب فقه در مورد والی، ولی
و این قبیل عبارات وجود دارد نشان دهنده  این است که شارع برای اجرای
احکام یک مدیر و مجری در نظر داشته است. لذا می‌توان گفت بعد از امام و در
زمانی که امام حاضر نیست نیز این احکام باید والی و ولیی داشته باشند و
استفاده زیاد این عبارات در ابواب فقه این را نشان می‌دهد که انگار این
مسئله در میان ائمه مفروض بوده است.

وی ادامه داد: در جلسه گذشته
چند نمونه از روایات کتاب طهارت که در آن‌ها از کلمه والی و سلطان استفاده
شده بود را بیان کردیم در این جلسه می‌خواهیم از کتاب صوم روایاتی بیان
کنیم. در اول کتاب صوم آمده است که وجوب صوم در ماه رمضان از ضروریات دین
است و منکر وجوب آن مرتد است و قتلش واجب است چرا که انکار وجوب روزه و
نماز به انکار نبوت بر می‌گردد چون شکی نیست که این‌ها را پیامبر (ص) از
طرف خداوند آورده است. بر این اساس اگر کسی روزه‌اش را در این ماه خورد اما
اینطور نبود که وجوب روزه را در ماه رمضان انکار کند بلکه می‌داند واجب
است اما معصیت می‌کند و در ملاء عام می‌خورد در دفعه اول تعزیر می‌شود اگر
باز هم ادامه داد تعزیر می‌شود اما اگر برای بار سوم به این کار خود ادامه
داد باید کشته شود.

آیت‌الله نوری همدانی تصریح کرد: دلیل این حکم
روایاتی است که در جلد هفتم از کتاب وسایل الشیعه باب دوم از ابواب شهر
رمضان صفحه ۱۷۸ نقل شده است. روایت اول، دوم و سوم این باب مورد استناد
برای این حکم واقع شده است در روایت اول این باب آمده است «محمد بن یعقوب،
عن عده من أصحابنا، عن أحمد بن محمد، عن ابن محبوب، عن هشام بن سالم، عن
برید العجلی قال: سئل أبو جعفر علیه السلام عن رجل شهد علیه شهود أنه أفطر
من شهر رمضان ثلاثه أیام، قال: یسأل هل علیک فی إفطارک إثم؟ فان قال: لا،
فان على الامام أن یقتله، وإن قال: نعم فان على الامام أن ینهکه ضربا» امام
صادق (ع) در این روایت به این مساله اشاره کرده است که اگر کسی روزه ماه
رمضان را بخورد و معتقد به این باشد که گناهی انجام نداده است بر امام واجب
است که او را بکشد و اگر اعتقاد به اینکه معصیت کرده است یعنی وجوب روزه
انکار نکرد در این صورت امام باید او را با تعزیز و تنبیه کند. آیت الله
طباطبایی در تفسیر آیه ۲۰۰ سوره آل عمران که آخرین آیه این سوره است «یَا
أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا
اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» ۵۰ صفحه نوشته است و به ۱۵ مطلب اشاره
کرده است که هر مطلب در جای خود بسیار مهم است. ایشان در مطلب دوازدهم
تفسیر این آیه بیان می‌کند که مخاطب قرآن همه انسان هستند یعنی مثلاً
الزانی و الزانیه و … مخاطب مردم هستند و شخص خاصی مخاطب نیست و در همه
آیات مخاطب مردم هستند. در احکام الهی هم همینطور است یعنی مخاطب همه مردم
هستند و همه مردم باید در سیاست دخالت کنند، در امور اجتماعی بصیر و بینا
باشند و نسبت به اجتماع بی تفاوت نباشند اما اجرای قانون به این نیست که هر
کسی به خودش حق بدهد و ادعای اجرای قوانین داشته باشد و بخواهد هر کسی که
کاری کرد را اجرای حد کند بلکه شخص خاصی باید مجری قانون باشد چرا که اگر
اینگونه باشد جامعه مسلمانان به هم می‌ریزد.

وی ادامه داد: روایت
دوم و سوم این باب نیز مانند روایت اول می‌باشند یعنی امام است که اجرای
حدود و احکام الهی را بر عهده دارد. علاوه بر این در کتاب‌های صوم بسیاری
از علما در مورد روش‌های اثبات ماه شوال آمده است که اول این است که خود
شخص مکلف ماه را ببیند، دوم تواتر است، تواتر کسانی که ممتنع است بتوانند
بر کذب تواتر کنند. سوم شیاع مفید علم است و چهارم گذشتن سی روز از ماه
رمضان است، پنجم بینه است و ششمین راه حکم حاکم است. که البته برخی از علما
مانند آیت الله خویی به واسطه اینکه ولایت فقیه را قبول ندارند راه ششم را
رد می‌کنند.

این مرجع تقلید بیان کرد: در روایاتی که مربوط به
اثبات ماه و اعلام عید فطر مطرح شده است نیز می‌توان نقش والی و ولی را
مشاهده کرد در این روایات سخن از حکم حاکم برای اثبات روز عید است یعنی اگر
دو نفر شاهد نزد امام شهادت به دیدن ماه اول شوال کردند اگر چه ممکن است
روز بعدش احتمال روز سی ام ماه رمضان باشد اما امام می‌تواند حکم به افطار
دهد و فردایش را عید اعلام کند. این گونه روایات مشخص می‌کند که اعلام عید و
روز افطار بعد از ماه رمضان امر بی انظباطی نیست که هر کس هر وقت می‌خواهد
اعلام افطار کند بلکه شارع خواسته است این امر با انظباط باشد و مردم در
این روز نماز عید را به صورت جماعت و با یکدیگر بخوانند.

وی ادامه
داد: یکی دیگر از مواردی که سخن از والی و ولی و امیر است در نماز جمعه و
نماز عید است. در روایتی آمده است « فی (العلل وعیون الأخبار) بأسانید تأتی
عن الفضل بن شاذان، عن الرضا علیه السلام قال: إنما جعلت الخطبه یوم
الجمعه لان الجمعه مشهد عام فأراد أن یکون للأمیر سبب إلى موعظتهم وترغیبهم
فی الطاعه وترهیبهم من المعصیه، وتوقیفهم على ما أراد من مصلحه دینهم
ودنیاهم، ویخبرهم بما ورد علیهم من الآفاق (و) من الأهوال التی لهم فیها
المضره والمنفعه» که فضل ابن شازان از امام رضا (ع) سوال می‌کند که چرا
نماز جمعه خطبه دارد؟ امام در پاسخ می‌فرماید چون جمعه یک محضری است که
مردم در آن حضور دارند از این جهت شارع مقدس خواسته است که امیر، ولی فقیه 
علتی داشته باشد که مردم را موعظه کند و برای مردم مسئله دین و دنیای آنها
را روشن کند و تمام جریاناتی که به ضرر و نفع جامعه مسلمانان است بیان
کند.

منبع : شفقنا