جایگاه نقش امام سجاد (ع) در احیای دین اسلام

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی فروتن دامغانی – کارشناس مسائل دینی- در مورد نقش امام سجاد (ع) در احیای دین بعد از واقعه عاشورا گفت: وقتی معاویه فوت کرد یزید گفت که پدرم از آل علی می‌ترسید اما من ترسی ندارم و همه را می‌کشم. در شام قصدش این بود که کل خاندان اهل‌بیت(ع) را از دم تیغ بگذراند اما در شام اتفاقاتی افتاد که فضای اجتماعی و سیاسی از دست یزید خارج شد و دلیل آن هم خطبه حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) بود. پس از اتفاقات شام یزید متوجه شد که امام سجاد(ع) را در مدینه می‌تواند محصور کند اما اگر امام به کوفه برود و در آنجا زندگی کند کار برای او سخت خواهد شد، تاریخ هم به ما نشان داد بدون حضور امام در کوفه گروه توابین و قیام مختار شکل گرفت.

وی ادامه داد: به همین منظور امام سجاد(ع) را به مدینه منتقل کرد و تحت کنترل شدید امنیتی قرار داد. در مدینه، بنی‌امیه تمام شهر را در دست گرفته و حتی رقاص خانه به پا کرده بود. کنترل امام تا جایی شدت داشت که حتی مختار امکان دیدن امام را نداشت تا موضوع قیام را با ایشان در میان بگذارد و مجبور شد با محمد حنفی برادر امام صحبت کند.

این کارشناس مسائل دینی خاطرنشان کرد: فضای امنیتی در مدینه بسیار بر امام شدید بود. ۳۴سال اما حق منبر رفتن هم نداشت و فضای فرهنگی مدینه هم شرایط را برای امام سخت کرده بود در حالی که کوفه پایگاه شیعیان بود و امکان اقداماتی داشت اما امام از رفتن به آنجا منع شده بود. در این شرایط امام سجاد(ع) بین ۳۴ الی ۴۰ سالی که در مدینه بود تهدیدات را به فرصت تبدیل کرد، در همین تدابیر امنیتی شدید امام به مناجات و دعا مشغول شد و معارف ناب و اصیل اسلامی را در قالب دعا که بعدها در قالب صحیفه سجادیه به دست همگان رسید، تعلیم داد.

حجت‌الاسلام فروتن تاکید کرد: امام سجاد(ع) دومین راهبردی که در مقابل دشمن در پی گرفت این بود که در مدینه در کنار مراکز فحشا و فساد بندگی را متجلی کرد. بنی‌امیه آنقدر فساد را در این شهر رواج داده بود شهر رو به سقوط اخلاقی بود. از طرفی یارانی که از زمان پیامبر اکرم(ٍص) و جدشان باقی مانده بودند سن‌شان بالا بود و کم کم از دنیا می‌رفتند و نسل‌های اول اسلام دیگر وجود نداشت. فقط مسلمانانی مانده بودند که در زمان عمر و عثمان مسلمان شده بودند. متاسفانه خیلی از ارزش‌ها در دوران خلفا ریشه‌ای عوض شد اما با این وجود، امام سجاد(ع) در این شرایط عبودیت را در قالب مناسکی همچون نماز، روزه، شب زنده داری، دعا، ذکر و تلاوت قرآن متجلی کرد و در داخل شهر بوی عبادت، نماز و ذکر از خانه اهل‌بیت(ع) بیرون می‌آمد.

وی افزود: امام سجاد(ع) برای استمرار حرکت نبوی، علوی، فاطمی و حسنین در یک نخ تسبیح مشترک با وجود محدودیت‌های فراون یک چارچوب مهم عقیدتی، اخلاقی و تربیتی را بنیان گذاری کرد و آن هم ذکر مصیبت بود. اینکه می‌گویند امام سجاد(ع) آب می‌دید یو کودک شیرخوار می‌دید گریه می‌کرد به این خاطر بود که امام تلاش داشت یک ساختارسازی جدیدی را شکل دهد زیرا ایشان امکان منبر رفتن نداشتند که توضیحات درباره وقایع کربلا بدهند اما با این کار در هندسه شیعه، ساختاری را بنیان گذاری کرد. مقتل‌خوانی را امام برای تفهیم حرکت سیدالشهدا در خط ممتد نبی و علوی با روضه‌خوانی انجام داد زیرا در این فضا عواطف، فطرت وهم مقدمات تفکر فراهم می‌شود.

این کارشناس مسائل دینی در پایان گفت: در همین روضه‌ها انسان به فکر فرو می‌رود که چرا شب عاشورا امام حسین(ع) چراغ ها را خاموش و اعلام کرد هرکسی می خواهد برود مانعی ندارد، چرا حضرت عباس(ع) در مواجه با آب، از آشامیدن آن صرفنظر کرد و چرا حضرت امام حسین(ع) به هریک از یاران نکته‌ای را گفته است. پس فهم نهضت در همین روضه‌ها منتقل می‎‌شود و در حال حاضر هم همین امر وجود دارد.