اسقف اعظم ارامنه ارتدوکس سوریه: همزیستی اسلام و مسیحیت بر پایه عشق، احترام و تفاهم بوده

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، در گفتگو با اسقف اعظم ارامنه ارتدوکس سوریه اشاره شد؛ گفت‌وگوی ادیان و تقویت روابط میان مسیحیان و مسلمانان برای کمک به رفع بحران‌ها و مشکلات همه جانبه دنیای امروزی ضروری است. در قرآن کریم، کتاب مقدس ما مسلمانان بر اهمیت احترام به شخصیت حضرت عیسی(ع) و پذیرش حقانیت وی و کتاب مقدس آن انجیل تأکید شده است.

بر اساس آموزه‌های دین اسلام، پرستش خدای واحد، شرک نورزیدن به او و تلاش برای برقراری عدالت و برابری اجتماعی و اعتقاد به بازگشت حضرت عیسی(ع) در کنار حضرت مهدی(عج)، وجه مشترک دو دین مسیحیت و اسلام است و آنچه از خشونت و افراط‌گرایی یا توهین به ادیان شایع است، برخاسته از نادانی نهادهایی دینی و دخالت قدرت‌های سیاسی است.

ماگار اشکاریان، اسقف اعظم ارامنه ارتدوکس در حلب و حومه آن در سوریه در گفت‌وگویی عشق و محبت را دلیل خلقت پیامبر خدا، حضرت عیسی مسیح(ع) دانست و بر لزوم دوستی و همزیستی بین پیروان همه ادیان تأکید کرد.

وی همچنین برخی رفتارهای موهن به ادیان را نشانه بی‌دینی و فقدان معرفت نسبت به پروردگار و اخلاقیات توصیف و تأکید کرد که باید پاسخ به آن را با افعال خیر و نه مقابله به مثل داده شود.

مشروح این گفت‌وگو در ذیل از نظر می‌گذرد:

مهم‌ترین آموزه‌های حضرت مسیح(ع) در زمینه همزیستی بین انسان‌ها چیست و از نظر شما چگونه می‌توان از این آموزه‌های ارزشمند برای کاستن از تنش‌های دینی بین پیروان ادیان بهره برد؟

در مورد این سؤال شما باید گفت، اصل اساسی که تعالیم حضرت مسیح بر آن بنا شده، عشق و این واقعیت است که حضرت مسیح تجسم زنده عشق به خدا بود، او می‌خواست عشق خود به خدا را با آمدنش به دنیا به ما یاد و نشان دهد.

«خدای خود را با تمام دل و با تمام جان و با تمام عقل خود دوست بدار». این اولین و بزرگترین فرمان الهی است. دومین فرمان خدا این است که «همسایه و هم‌نوع خود را مانند خود دوست بدارید.» یعنی، تمام شریعت و انبیا به این دو مورد، فرمان داده‌اند. این در انجیل متی آیه ۲۲ از فصل بیست و هفتم(۲۲,۳۷) آمده است.

«خدایی که هرگز کسی او را ندیده است»(انجیل یوحنا ۱,۱۸) و «خدا چنان به جهان محبت کرد که پسر یگانه خود را داد تا هر که به او ایمان آورد هلاک نشود بلکه حیات جاودانی داشته باشد» (انجیل یوحنا ۳,۱۶) و «از این طریق محبت را شناختیم که او جان خود را در راه ما فدا کرد، پس ما نیز باید جان خود را برای برادران فدا کنیم»(اول یوحنا ۳,۱۶).

«و ما محبتی را که خدا نسبت به ما دارد شناختیم و ایمان آوردیم. خدا عشق است و هر که در عشق بماند در خدا می‌ماند و خدا در اوست. … محبت در این است، نه اینکه ما خدا را دوست داشتیم، بلکه او ما را دوست داشت و پسرش را فرستاد تا کفاره گناهان ما باشد»(آیات ۴ تا ۱۰ انجیل یوحنا).

بر این اساس، ما با محبت به همسایه خود همانطور که خودمان را دوست داریم، محبت و معرفت خداوند را در زندگی خود مجسم می‌کنیم و «اگر کسی بگوید من خدا را دوست دارم و از برادرم متنفرم، دروغگو است. زیرا کسی که برادر خود را که او را دیده دوست ندارد، چگونه می‌تواند خدایی را که ندیده است دوست بدارد؟» و از او این فرمان داریم: «کسی که خدا را دوست دارد باید برادرش را هم دوست داشته باشد»(اول یوحنا ۴,۲۰). بنابراین معجزه تولد مسیح، زندگی او به عنوان یک ایده‌آل و قربانی شدن او بر روی صلیب از عالی‌ترین و قوی‌ترین راه ابراز عشق است.

ما در سال‌های اخیر شاهد پدیده توهین به پیامبران به بهانه آزادی بیان هستیم، چگونه می‌توان به مقابله با آن رفت؟

نه تنها در سال‌های اخیر، بلکه متأسفانه همواره افرادی هستند که از آزادی بیان سوء استفاده می‌کنند و این امر گاه ناشی از ناآگاهی و یا پیگیری برنامه‌های پنهان آنهاست که در هر حال باعث بی‌ثباتی و ایجاد کشمکش در روابط بین بشریت می‌شود. آنها همیشه سعی می‌کنند با روش‌های مختلف این رویکرد را دنبال کنند. اما خداوند با وجود معنوی و کمال صورت خود، با عبارات و رفتارهای انسان‌ها تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد و همچنین بر پیروان او از حواریون، انبیا و اولیای الهی نیز تأثیر نمی‌گذارد. در اینجا می‌توانیم پرتوهای خورشید را به عنوان مثالی مصور در نظر بگیریم، زیرا با وجود همه مظاهر آلودگی‌های زیر آن، همچنان این پرتوها بر ما می‌تابند؛ یعنی تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند؛ بلکه تأثیر مثبتشان ادامه دارد.

در اینجا گفته‌ پولس قدیس را به یاد می‌آوریم که می‌گوید: «از من دور است که به کسی جز حضرت عیسی علیه السلام که به صلیب کشیده شد، ببالم. مقامی که به واسطه او جهان برای من مصلوب شد و من برای جهان مصلوب شدم و دیگر من نیستم که زنده می‌مانم، بلکه مسیح در من زندگی می‌کند. اگر الان زنده هستم به عشق ایمان زنده هستم، ایمان به پسر خدا که مرا دوست داشت و خود را برای من قربانی کرد» (در نامه پولیس به غلاطیان ۶,۱۴، ۲.۲۰) آمده است.

با نیکی بر بدی غلبه کنیم

حضرت مسیح به شاگردان خود گفت: «خوشا به حال شما هنگامی که به خاطر من شما را دشنام دهند، جفا کنند و هر سخن بدی را علیه شما بگویند..»(انجیل متی آیه پنجم از فصل یازدهم ۵,۱۱).

پیروان مکتب سکولاریسم، الحاد و افراط‌گرایی و کسانی که بر اساس اصل آزادی مطلق یا با روحیه انتقام‌جویی پرورش یافته‌اند، از این روش‌ها برای بیان مخالفت، عدم تحمل و اختلاف خود استفاده می‌کنند؛ اما نیازی نیست که قدم‌های منفی برداریم، بلکه باید مشتاق و حافظ نام خدا و حرمت خدا و اولیای خدا باشیم.

خداوند به ما می‌آموزد که با نیکی بر بدی غلبه کنیم. آتش با آتش خاموش نمی‌شود، بلکه با آب خاموش می‌شود. اگر واقعاً خدا و اصل دین خود را باور داریم و بشناسیم، باید با عقل و عشق و درک روشن با چنین پدیده‌هایی برخورد کنیم.

وقتی ما با آنچه ادیانمان سفارش کرده و با ایمانمان به ارزش‌های آسمانی و جاویدانی که از جانب خداوند برای ما فرستاده شده است زندگی و همزیستی کنیم، طبیعتاً در برخورد با یکدیگر دقت بیشتری خواهیم داشت وگرنه دنیا از معرفت خدا و دین و اخلاق تهی می‌شود.

ما به این جهان فراخوانده شده‌ایم تا با پایبندی به مقدسات و آموزه‌ها و دستورات دینی خود که اساس صفات و اصول الهی است که در عدل، حقیقت و قداست تجسم یافته است از جریان ویرانگر جهانی شدن دور شویم و رشد و کمال پیدا کنیم.

مسلمانان و مسیحیان دو طائفه بزرگ دینی در جهان هستند، چگونه می‌توانند در کنار هم زندگی مسالمت آمیز داشته باشند؟

راز اصلی همزیستی و همکاری، عشق، احترام، تسامح و بردباری و درک متقابل است.

اختلاف نظر لزوماً به معنای خصومت یا طرد نیست. در یک خانواده معمولاً برادرانی را می‌یابیم که با هم به دنیا آمده‌اند و با هم بزرگ شده‌اند، در حالی که از نظر افکار و عقاید و درک امور متفاوت هستند و این یک پدیده بسیار طبیعی است.

اما با وجود اختلاف نظر، زمانی که مایل به شنیدن و احترام به نظر دیگری باشیم، این امر ما را از حالت ترس و تنش خارج می‌کند و ما را به سمت نزدیکی به طرف مقابل و پذیرش دیدگاه و موجودیت او سوق می‌دهد و پیوند برادری و روحیه استواری، خلاقیت، زندگی، رستگاری و رویارویی با مشکلات را تقویت می‌کند؛ زیرا عشق، احترام و اعتماد متقابل عاملی است که آنها را به راه راست هدایت می‌کند.

رابطه بین مسیحیان و مسلمانان لبنان به ویژه در منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنید چگونه ارزیابی می‌کنید؟

من بیشتر عمر، کودکی، نوجوانی و جوانی خود را در لبنان گذراندم، جایی که همزیستی مسیحی و اسلامی در بهترین شکل خود است و در این کشور، ۱۷ طائفه دینی با عشق، احترام، تفاهم و همکاری نزدیک با یکدیگر همزیستی دارند. من طی سال‌های ۲۰۱۱-۲۰۱۸ به مدت بیش از هفت سال در حوزه ارامنه تهران در جمهوری اسلامی ایران کشیش بودم و همین صحنه‌ها را هم در ایران می‌دیدم و لذت می‌بردم. در آنجا هم من شاهد گفت‌وگو و همزیستی اسلام و مسیحیت، به ویژه روابط روزمره مبتنی بر مبانی عشق، احترام و تفاهم بودم و به نوبه خود در این خصوص به آنها تبریک می‌گویم.

اکنون در طول اقامتم در سوریه به عنوان کشیش اسقف نشینی ارامنه ارتدوکس حلب، همین تصاویر را بیشتر دیده و لمس کرده‌ام. در اینجا رابطه اسلام و مسیحیت بسیار زیبا و مبتنی بر ارزش‌هایی است که ذکر کردم؛ ارزش‌هایی که واقعاً گنجینه‌ای ارزشمند است، مخصوصاً در شرایط سختی که در حال حاضر شاهد آن هستیم و همه ما به عنوان یک فرقه، جامعه، کشور و جهان با آن روبرو هستیم.

در دنیای معاصر با وجود پیشرفت‌های علمی که بشر به آن دست یافته است، اختلافات دینی در برخی کشورها مانند هند و برخی کشورهای آفریقایی همچنان باعث بروز جنگ و تنش می‌شود، ریشه این تحولات در دنیای امروز چیست؟

علت اصلی حساسیت‌ها، جنایات و فشارهای دینی که در آفریقا، هند و جاهای دیگر رخ می‌دهد، احتمالاً افراط‌گرایی دینی و گرایش‌های غلط دینی و همچنین انتقال اطلاعات نادرست یا ناکافی درباره سایر ادیان است و علت آن در برخی موارد، ناآگاهی مردم و برخی گروه‌های دینی است.

وقتی که انسان به فطرت خود بیاندیشد و بداند که همگان در طبیعت خود برادرند و همه مخلوق خدا هستند و هر کدام از آنها برای خود نزد خدا ارزشمند هستند و طبیعتاً حق دارند آزادانه زندگی کنند، کار کنند و از تمام حقوقی که در جامعه و شهر و کشوری که در آن زندگی می‌کنند برخوردار باشند، حق سلب حقوق دیگران، زندانی کردن، دستگیری، نادیده گرفتن، کشتن و تحقیر آنها را به خود نداد‌ اند؛ زیرا آنها همان حقوقی را دارند که او از آن برخوردار است و حق دارند بمانند و دینی را که می‌خواهند برای پیروی از آموزه‌های آن انتخاب کنند. همان طور که در انجیل آمده است: هر کاری که می‌خواهید مردم با شما انجام دهند، همان را انجام دهید(انجیل متی ۷:۱۲)

اگر مردم این را درک کنند و در زندگی روزمره خود به کار گیرند، بدون شک در بهشت ​​روی زمین زندگی خواهند کرد، جایی که عشق، صلح و تفاهم کامل جهان و تمام بشریت را احاطه کرده است.

درخت کریسمس نماد نور و آمرزش گناهان

درخت کریسمس در بین مسیحیان و غیر مسیحیان بسیار محبوب است. راز این نماد از دل طبیعت چیست؟

همانطور که می‌دانید درخت کریسمس هر ساله به مناسبت سال نو و کریسمس تزئین می‌شود. درخت هیچ مبنایی در کتاب مقدس ندارد، اما به عنوان یک پدیده کاملاً معنوی متولد شد و چندین تفسیر معنوی نیز دارد.

استفاده از درخت کاج برای کریسمس تا چند قرن قدمت دارد و سبزی دائمی آن نماد حیات ابدی است و براساس تعبیر دیگری این درخت، درخت زندگی است و برگ‌های سوزنی شکل آن که رو به آسمان است نماد عبادت مؤمنان به سمت خداست.

تزئین درخت و چراغ‌های قرار گرفته بر روی آن منعکس کننده برکات خداوند و نعمت‌هایی است که با تولد مسیح بر جهان نازل شده که کتاب مقدس او را به عنوان نور، زندگی، صلح، شادی، سعادت، آزادی، تقدس عدالت، حقیقت، شفا، تسلی، آمرزش گناهان و… توصیف می‌کند. از سوی دیگر نماد فضایلی هستند که باید در زندگی هر مؤمن واقعی برجسته باشد، مانند ایمان، عشق، امید، نیکی، فروتنی، صداقت، مراقبت، اعتدال، فداکاری، ایثار، گذشت و غیره. از این رو درخت در سادگی خود نماد شادی و سروری است که وجود خداوند به ما می‌دهد و نعمت‌ها و خوبی‌هایی که انسان می‌تواند از آن برخوردار شود و با آن زندگی کند.

وضعیت مسیحیان در خاورمیانه و غرب آسیا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ راهکارها و پیشنهادات شما برای تقویت رابطه مسلمانان و مسیحیان و پایان دادن به اختلافات چیست؟

البته من نمی‌توانم از طرف همه پاسخ دهم، اما آنچه می‌توانم تأیید کنم این است که بسیاری از مسیحیان هم قرآن کریم را می‌شناسند و کسانی از آنها هم هستند که آن را قرائت می‌کنند.

افراد زیادی نیز در کشورهای خاورمیانه زندگی می‌کنند که رابطه محکمی بین آنها و خواهران و برادران مسلمانشان بر اساس عشق متقابل ایجاد شده است. کسانی هم هستند که در گفت‌وگوها و نشست‌های دینی مشارکت فعال و دانش زیادی دارند و کسانی هم هستند که برنامه‌های دینی یا دیالوگ‌هایی را دنبال می‌کنند که از شبکه‌های ماهواره‌ای یا از رادیو یا رسانه‌های دیگر پخش می‌شود. آنها مطمئناً به خوبی از آنچه شما اشاره کردید آگاه هستند.

تمام دنیا با مشکلات و چالش‌های بی‌سابقه‌ای مواجه است. جنگ‌ها، ویرانی‌ها، بیماری‌های همه‌گیر، تاریکی، مرگ، وحشت، زوال اقتصادی، بیکاری، فقر، بی‌عدالتی، اشغالگری، انکار حقوق، زوال اخلاقی، کفر و ظلم، علاوه بر محاصره و فشار. همه انسان‌ها به دنبال راه برون‌رفت از این بحران‌ها هستند.

آرزو و دعای من به مناسبت فرا رسیدن سال نو و میلاد با شکوه حضرت عیسی مسیح(ع) این است که عشق خدا مانند آتشی زنده در دل هر فردی شعله‌ور شود و از آن به دیگران سرایت کند تا بشریت و تمام جهان از صلح، عدالت و حقیقت واقعی لذت ببرند و تقوا و محبت را پیشه کنند. برادری کنند و همیشه به خوبی‌ها پایبند باشند، مراقبه کنند و برای همنوعانشان و برای خودشان و برادرانشان آرزوی خیر داشته باشند.