چکیده:
پیامبران الاهی(ع) از مراتب و درجات متفاوت و بهتبع آن از مقامات و درنتیجه از صور و مراتب متفاوتی از وحی برخوردار بودهاند. با آنکه پیامبر اسلام(ص) جامع همه صور گوناگون وحی و تکلیم الاهی بوده است، پیامآوری جبرئیل(ع) برای او، بیش از همه آنها کانون توجه مفسران، متکلمان و فلاسفه اسلامی قرار گرفته است؛ زیرا اعتقاد اکثر ایشان بر این بوده است که تعالیم اسلامی فقط از این طریق بر آن حضرت(ص) نازل میشده است.
درحالیکه او از مراتب عالیتر وحی، یعنی وحی مستقیم و بیواسطه خداوند در حالتهای معراج معنوی خود، برخوردار بوده است و توجه به آن در تبیین اموری مانند عصمت در دریافت وحی و یقینی بودن معرفت وحیانی، نقش اساسی دارد. ما در این مقاله علاوه بر پرداختن به این مسأله به استقصای صور و مراتب گوناگون وحی محمدی(ص) و تبیین، نقد و تکمیل نظریه فلاسفه در تحلیل ماهوی وحی پرداختهایم.
کلید واژه: اقسام وحی، وحی محمدی، تمثّل جبرئیل(ع)، تبیین فلسفی، مراتب وحی.