اسلام‌ستیزی دولت اتیوپی و تخریب مساجد

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، از آغاز ماه رمضان امسال، دولت اتیوپی به بهانه توسعه منطقه «ارومیا» و ساخت یک مرکز تجاری بزرگ، ۱۹ مسجد را در این منطقه تخریب کرده است. به دنبال این اقدامات، مسلمانان اتیوپی پس از نماز جمعه ۲۶ مه ۲۰۲۳ دست به تظاهرات زدند که پلیس آنها را سرکوب کرد و دو تن را به قتل رساند. این درگیری در دو مسجد «الانوار» و «النور العظیم» روی داد. این اولین بار نیست که در اتیوپی به مساجد حمله می‌شود، پیشتر در سال ۲۰۱۹، گروه‌های مسیحی افراطی با حمله به مساجد برخی از آنها را سوزانده و تخریب کردند. اسلام‌ستیزی در اتیوپی تا کنون ده‌ها تن را به کام مرگ کشانده است.

زنگ هشدار

تظاهرات مسلمانان بعد از نماز جمعه ۲۶ مه ۲۰۲۳، چیزی جز زنگ هشداری به مقامات در رابطه با خشم مسلمانان از اینگونه اقدامات و احتمال ناآرامی‌های بیشتر نبود. براساس آمار رسمی، مسلمانان ۳۶ میلیون نفر از جمعیت ۱۱۳ میلیون نفری (یعنی ۳۳ درصد از کل جمعیت) اتیوپی را تشکیل می‌دهند.

شورای توسعه اتیو-آمریکایی (EADC) در پیامی در توییتر با اعلام خبر تخریب این ۱۹ مسجد، تاکید کرد که این اقدامات با حمایت دولت اتیوپی صورت گرفته‌اند. این شورا همچنین این اقدامات را مصداق بارز آزار مذهبی دانست. از سوی دیگر، منابع خبری متعددی به نقل از شاهدان عینی اعلام کردند که نمازگزاران پس از نماز جمعه ۲۶ مه ۲۰۲۳، علیه دولت و اقداماتش در این منطقه شعار سر دادند و خواهان توقف پروژه تخریب مساجد شدند.

در سال ۲۰۲۲، مقامات اتیوپی و مسئولان منطقه ارومیا، یک پروژه جنجالی را آغاز کردند که براساس آن مرکز تجاری بزرگی ساخته خواهد شد. به دنبال اعلام این پروژه کارزار تخریب ساختمان‌های مسلمانان و مساجد به بهانه ساخت‌وساز غیرقانونی آغاز شد.

مخالفان با تبعیض‌آمیز خواندن این پروژه، آن را محکوم کردند. به عقیده آنها این پروژه براساس معیارهای قومی علیه ساکنانی که به قومیت اورومو تعلق ندارند، دنبال می‌شود. در همین زمینه در اوایل آوریل ۲۰۲۳، کمیسیون بین‌المللی حقوق بشر اتیوپی، تخریب گسترده اماکن مسلمانان و اخراج اجباری آنها را محکوم کرد. این کمیته مقامات اقلیم ارومیا را به اخراج اجباری و تخریب غیرقانونی اماکن اسلامی که خلاف قوانین دولت فدرال اتیوپی، قوانین بین المللی و حقوق بشر است، متهم کرد.

شورای عالی امور اسلامی آدیس آبابا نیز با صدور بیانیه‌ای ۱۱ ماده‌ای، تخریب مساجد و کشتار مسلمانان در ۲۷ مه ۲۰۲۳ را محکوم کرد. این شورا در بیانیه خود خواستار تشکیل کمیته تحقیق مستقل از دولت و شورای عالی امور اسلامی برای بررسی حمله به این دو مسجد شد. این شورا همچنین از مقامات ارومیا خواست تا تخریب مساجد در این مناطق را متوقف کنند و آنچه را که تاکنون تخریب کرده‌اند، مجددا بسازند.

در این بیانیه همچنین به مسئولیت اسلام‌ستیزان در عرصه‌های مختلف ساختار حاکمیت در ایجاد درگیری بین مردم و دولت اشاره شده است، از این رو این شورا از مقامات و مسئولان مربوطه خواست تا اقدامات مقتضی را برای پاکسازی و تطهیر ساختارهای دولتی از این عناصر اسلام ستیز انجام دهند.

حملات قبلی

پیشتر در ۲۶ آوریل ۲۰۲۲ درگیری‌های خشونت‌باری میان مسلمانان و مسیحیان ارتدوکس در اقلیم امهارا رخ دادند که در آن ۳۰ تن کشته و ۱۰۰ نفر زخمی شدند. مسلمانان اتیوپی در شبکه‌های اجتماعی اعلام کردند که این درگیری‌ها با حمله مسیحیان به قبرستان مسلمانان آغاز شدند.

روزنامه «اتیوپی استاندارد» در ۲۷ آوریل ۲۰۲۲ در یک گزارشی این حمله را قتل‌عام برنامه‌ریزی شده توصیف کرد که طی آن مساجد و قرآن‌ها سوزانده شدند و زنان مورد تجاوز جنسی قرار گرفتند.

سرویس امنیت و اطلاعات، پلیس و ارتش اتیوپی در آن زمان ادعا کردند که ۲۸۰ مظنون به دلیل دست داشتن در این حمله دستگیر شده‌اند.

در پی درگیری‌های مذهبی بین مسیحیان و مسلمانان در سال ۲۰۲۲ به دلیل حمله به مساجد توسط افراط‌گرایان مسیحی اتیوپیایی، گزارشگر عمومی سازمان ملل در مورد آزادی مذاهب در ۷ مه ۲۰۲۲ بیانیه‌ای در انتقاد از «درگیری بین ادیان در اتیوپی» صادر کرد.

به طور کلی با شروع درگیری مسلحانه در منطقه تیگرای در ۳ نوامبر ۲۰۲۰ بین قدرت منطقه‌ای به رهبری جبهه آزادیبخش خلق تیگرای و ارتش اتیوپی، مولفه مذهبی بر مولفه قومی در درگیری‌ها اضافه شده است.

در سال ۲۰۱۹ نیز درگیری میان مسیحیان و مسلمانان بر سر زمینی منجر به کشته شدن تعداد زیادی از دو طرف شد.

بمباران مسجد «النجاشی» اتیوپی

نیروهای اتیوپی در جریان حمله خود به منطقه تیگرای، مسجد «النجاشی» را در دسامبر ۲۰۲۰ بمباران کردند. این مسجد اولین مسجد در آفریقا و همان مکانی است که پذیرای مسلمانان مهاجر در زمان پیامبر اسلام (ص) به حبشه بود. در همین زمینه منابع خبری در ۵ ژانویه ۲۰۲۱ گزارش دادند که مسجد النجاشی ابتدا توسط نیروهای اتیوپی و اریتره بمباران شد سپس مورد غارت قرار گرفت. براساس علام این منابع خبری، مسلمانانی که سعی در محافظت از این مساجد داشتند، کشته شدند.

براساس گزارش بی‌بی‌سی در ۲۵ ژوئن ۲۰۱۹، مسیحیان در برخی از شهرهای اتیوپی مانند شهر باستانی آکسوم، به مسلمانان اجازه ساخت مساجد را نمی‌دهند. مسلمانان این شهر که حدود ۱۰ درصد از جمعیت ۷۳ هزار نفری آکسوم را تشکیل می‌دهند بارها سعی کردند با تشکیل کمپینی ساخت مساجد در این شهر را آزاد کنند، منتهی هربار با مخالفت رهبران مسیحی مواجه شده است.

در همین زمینه گودیوا میرها، یک روحانی ارشد مسیحی در شهر آکسوم به بی بی سی گفت: «آکسوم برای ما مانند مکه برای مسلمانان است. همانطور که ساختن کلیسا در مکه حرام است، ساختن مساجد در آکسوم نیز حرام است و ما ترجیح می دهیم بمیریم تا این اتفاق بیفتد!».