نقد و بررسی دیدگاه ابن‌سینا و ملاصدرا درباره چگونگی پیدایش نفس انسانی
نویسنده : محمد ذبیحی
چکیده :
هم‌‌طرازی خوشناسی با خداشناسی در آموزه‌های دینی، نشان از جایگاه بس رفیع این پدیده شگفت‌انگیز در نظام خلقت دارد. اصل پیدایش انسان و چگونگی آن، ترکیب نفس و بدن، فنای بدن و بقای نفس و… همواره جزء دغدغه‌های فیلسوفان موحد و غیرموحد بوده که اهتمام فیلسوفان موحد به مسأله نفس انسانی به‌دلیل اعتقاد به معاد دوچندان است.
بیشتر اینان کوشیده‌اند با تدوین کتاب، رساله و مقاله، در حد توان بشری، حجاب از چیستی و هستی این معمای رازآلوده هستی برکشند. پژوهش حاضر با ارائه دیدگاه‌های ابن‌سینا و ملاصدرا درباره چگونگی حدوث نفس انسان کوشیده است در گزارشی تحلیلی- تطبیقی، دو دیدگاهی را که در دو سوی روحانیت و جسمانیت قرار دارند، بررسی، نقد کند و نکات قوت و ضعف آنها را در حد داشته علمی بیان کند.
هرچند این دو فیلسوف بزرگ در بسیاری از مسائل نفس، چون تجرد، ماندگاری و… اتفاق‌نظر دارند، به‌دلیل گستردگی مباحث نفس، موارد اختلاف آنان نیز فراوان است و بن‌مایه‌های اصلی اختلاف نیز برخاسته از مبانی فلسفی آنان است. تعریف نفس، بیان چگونگی حدوث آن از منظر هر دو فیلسوف، دلایل پنج‌گانه ابن‌سینا بر حدوث نفس و نقدهای ده‌گانه ملاصدرا از مباحث مقاله است.
کلید واژه: انسان، نفس، حدوث، روحانی، جسمانی.
نقد و بررسی دیدگاه ابن‌سینا و ملاصدرا درباره چگونگی پیدایش نفس انسانی