«الجواد، جواد فی کل حالاته» | یادداشتی از هادی سروش
یادداشتی از هادی سروش درخصوص ابعاد شخصیتی امام جواد علیه السلام را برای مخاطبین گرامی و فرهیخته ادیان نیوز پیشنهاد میکنیم.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، حجت الاسلام والمسلمین هادی سروش در نوشتاری به مناسبت شهادت جوادالائمه (ع) آورده است: مقامات ملکوتی امامان نباید با پاره ای از سخنان نسنجیده سخنرانان و منبری های بی تدبیر و یا بی سواد دستخوش دست بدست شدن در فضای مجازی و تمسخر گردد!
اولیاء خاص خدا مانند انبیاء و امامان معصوم دارای قدرت ملکوتی هستند. و اصلِ آن در قرآن ثابت شده است. مانند ؛ زنده کردن مُرده ای توسط مسیح (ع) و یا آوردن تخت بلقیس از یمن به فلسطین توسط آصف که از شاگردان معنوی سلیمان (ع) بوده است.
این مقام؛ که از آن به «معجزه و کرامت» نام برده می شود برپایه یک قلب ملکوتی و خالص که به «قرب» نائل آمده، نهاده می شود و از آن به «ولایت تکوینی» نام برده می شود.
معنای ولایت تکوینی؛ قدرتِ تصرّفِ شخص در امور عالَم است.
بله در «ولایت تکوینی» امرِ محالی به امر ممکن تبدیل نمی شود، بلکه امر ممکنِ غیر عادی بشکل امر ممکن موجود تحقق پیدا می کند.
«ولایت تکوینی» از اسرار الهیه است و عارفان بر اساس «تجدد امثال»، و فیلسوفانِ مشاء بر اساس «کون و فساد» و صدرالمتالهین ملاصدرا بر اساس «حرکت جوهری» تلاش در برهانی کردنِ آن نموده اند.
اثباتِ قرآنیِ «ولایت تکوینی» برای انبیاء و اهل بیت(ع) از طریق «علم آنها به کتاب» است بدین معنا که هر که علم به کتاب الهی داشته باشد، می تواند به «اذن الله» در امور ممکنِ این عالَم هستی تصرّف داشته باشد.
اساس رسالت و مسئولیت انبیاء و اولیاء (ع) بر مدار هدایت و امامت است. در همین مدار وسیع امامت؛ ولایت تکوینی نیز تعریف شده است.
امام جواد(ع) در میان امامان در سن نوجوانی به امامت رسید و با عرضه گوشه ای از دانش وسیع خود در مناظرات علمی، عالمان و اندیشمندان عصر خود را خیره کرد.
امام جواد(ع) دارای ولایت تکوینی است که این ولایت تکوینی که منتهی به تصرف در عالَم هستی است در زمان حیات ظاهری و بعد از آن جلوه ای از امامت و هدایت و دستگیرِ نیازمندان است.
شیخ مفید نقل می کند؛ حضرت جوادالأئمه(ع) در مسیر بازگشت از بغداد به مدینه بود که هنگام مغرب امام جواد(ع) در حیاط مسجدی در کنار درخت سدری که تا آن زمان میوه نداده بود، وضو گرفت و نماز خواند. پس از نماز، مردم مشاهده کردند که آن درخت، میوه داده، پس تعجب کردند و از آن خوردند، یافتند که شیرین و بدون دانه است.
ابن شهرآشوب گوید؛ از شیخ مفید نقل است خود ایشان سالها بعد این درخت را دیده و از میوه آن خورده است.
در روایت دیگری که علامه مجلسی نقل می کند آمده؛ محمد بن سهل قمی از افرادی است که به افتخار دریافت لباس متبرک از امام جواد نائل شده. خود او گوید؛ که من در شهر مکه بودم. از آنجا به مدینه آمدم و به حضور حضرت جواد الائمه رسیدم و در نظر داشتم که از آن امام درخواستِ لباسی به عنوان تبرک کنم؛ اما فرصت نشد و از محضرش خداحافظی کردم … و از شهر مدینه بیرون آمدم، در همین موقع که به راه افتاده بودم، پیکی از راه رسید. او لباسی در بقچه ای داشت و از اهل کاروان درباره محمد بن سهل قمی می پرسید تا این که به من رسید و من را شناخت. به من گفت: مولای تو امام جواد این لباس را برایت هدیه فرستاده است. لباس های اعطایی امام دو لباس نرم و نازک بود. احمد بن محمد گفته است:محمد بن سهل قمی از دنیا رفت. من او را غسل دادم و در آن دو لباس اهدایی امام علیه السلام او را کفن کردم.
نکته مهم این است کسانیکه دارای مقام «کرامت» هستند و به مرحله «ولایت تکوینی» رسیده اند، پس از مرگ و یا شهادت شان آن کرامات و ولایت تکوینی ادامه دارد و درست این نقطه، نقطه رفع نیازهای ظاهری و مادی و معنوی و معرفتی می باشد.
علامه مجلسی از ابوالوفاء نقل می کند؛ شخصی بوسیله حاکم منطقۀ کرمان دستگیر شد و مدتّی با غل و زنجیر در زندان به سر می برد. با گذشت زمان متوجه شد، توطئۀ کشتن او را طرح ریزی کرده اند، می گوید: نگران شدم که برای نجات و رهایی از این توطئه چه کنم؟ یکی از شب ها با حال تضرع و ناله در درگاه خداوند، به امام زین العابدین(ع) متوسل شده و رهایی خویش را طلب نمودم. در همان حال، خواب چشمانم را ربود و در عالم خواب پیامبر اسلام (ص) را دیدم، که فرمود:[در این موضوع] به من و دخترم فاطمه، و حسن و حسین و… متوسل مشو، بلکه برای طلب رزق و روزی و رفع مشکلات خود به فرزندم جواد(ع) متوسل شو، که خداوند به سبب او حاجتت را برمی آورد.
در مورد وفور کرامات و توسعه حضرت جوادالائمه(ع) سخنی نیکو در میان علماء معروف است که ؛ «الجواد ، جواد فی کل حالاته». این سخنی صادقانه و کاملا درست و مجرب است.
امروز متاسفانه «ولایت تکوینی» اهلبیت (سلام الله علیهم) به بهانه پاره ای از سخنان نسنجیده سخنرانان مذهبی و منبری هایی که حکایت از بی تدبیری و یا بی سوادی و یا عدم توانایی در «فصاحت و بلاغت» آنان دارد؛ دستخوش دست بدست شدن برخی کرامات ائمه(ع) در فضای مجازی و تمسخر (معاذالله) شده است!