هیچ یک از شرکتها هنوز محصول مرغ آزمایشگاهی کشتشده خود را که مورد تایید ایالات متحده قرار گرفته، به عنوان حلال یا کوشر تایید نکردهاند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا چندی پیش به دو برند Good Meat و Upside Foods چراغ سبز نشان داد تا شروع به تولید و فروش مرغ آزمایشگاهی و پرورشی در ایالات متحده کنند. اما آیا گوشت آزمایشگاهی از منظر یهودیان کوشر (ذبح شرعی در یهودیت) یا از نگاه مسلمانان حلال است؟
این دو شرکت برای تبلیغ محصولات خود بر «بدون ذبح» (slaughter-free) بودن آنها (و سازگاری با حقوق حیوانات) تأکید میکنند. این باعث طرح این پرسش شده که اگر گوشت از حیوان ذبح شده تهیه نشود، آیا باز هم نیاز به نظارت مذهبی دارد تا حلال یا کوشر تلقی شود؟
محدودیتهای غذایی که برخی از مسلمانان و یهودیان از آن پیروی میکنند هر دو مربوط به ذبح حیوان است. حال آیا از دیدگاه مذهبی و رژیم غذایی، واقعاً چنین چیزی «گوشت» است؟
همانطور که اغلب اتفاق میافتد، در مورد مسائل دینی نظرات مختلفی وجود دارد و بسیاری از آنها به این بستگی دارد که شما از کدام رهبر مذهبی پیروی میکنید و میزان پایبندی شما به موازین شرعی چقدر است.
برخی پرورش گوشت از سلولها را بهعنوان یک انحراف اساسی از روشهای سنتی تولید گوشت میدانند که اصول خاصی را زیر پا میگذارد. اما برخی دیگر معتقدند نظارتهایی کمی متفاوتتر در رابطه با مصرف چنین گوشتهای باید اعمال شود.
اما در عمل، هیچ یک از شرکتها هنوز محصول مرغ کشتشده خود را که مورد تایید ایالات متحده قرار گرفته، به عنوان حلال یا کوشر تایید نکردهاند.
Upside Foods گفت که هنوز برای صدور گواهینامه حلال درخواست نکرده است، اما در نهایت مایل است در بازارهایی که مردم عمدتاً کوشر یا حلال مصرف میکنند گوشتهای آزمایشگاهی در دسترس باشد.
Good Meat نیز گفت که محصولاتش به طور بالقوه کوشر هستند اما هنوز گواهینامه را دریافت نکردهاند و در حال بررسی گزینههایی برای دریافت گواهی حلال است.
از منظر تئوریک، تنها یک چیز واضح است: حلال یا کوشر دانستن این محصولات پیچیده است.
گیاهخواران مذهبی و اخلاقی
از آنجایی که گوشت آزمایشگاهی از سلولهای حیوانی تولید میشود، Upside Foods یا Good Meat آن را گیاهخواری نمیدانند. بنابراین کسانی که به خاطر سلامت خود یا صرفاً به دلیل دوست نداشتن طعم گوشت به گیاهخواری روی آوردهاند، باید از گوشت آزمایشگاهی نیز دوری کنند.
اما افرادی که به خاطر رفاه حیوانات، گوشت نمیخورند ممکن است بخواهند این گوشت آزمایشگاهی را امتحان کنند.
روشهای مختلفی برای جمعآوری سلولها برای گوشت آزمایشگاهی وجود دارد که حیوان را نمیکشد، مانند نمونهبرداری از تخمک بارورشده یا حتی یک پر. با این اوصاف، این امکان نیز وجود دارد که سلولها از حیوانی که به تازگی ذبح شده، برداشت شود.
گوشت آزمایشگاهی و هندوها
مت مک درموت، مدیر ارشد ارتباطات در بنیاد هندو آمریکایی، خاطرنشان کرد: در هندوئیسم، عمل نخوردن گوشت از مفهوم آهیمسا یا عدم خشونت نشات میگیرد که برای بسیاری از ادیان جنوب آسیا مهم است.
مت مک درموت گفت: تا زمانی که گوشت پرورشیافته از سلولهای یک حیوان کشته شده به دست نیامده باشد، ممکن است بسیاری از هندوها آن را مورد قبول بدانند.
ممکن است برخی که با مرغ آزمایشگاهی مشکلی نداشته باشند، از گوشت گاو آزمایشگاهی اجتناب کنند.
او گفت: با توجه به احترام هندوها به گاو، ممکن است نگرانی دیگری ایجاد شود که احتمالاً برای مرغ وجود ندارد. گاوها، که اهمیت نمادین خاصی دارند، توسط بسیاری از هندوها مقدس تلقی میشوند و با مراقبت بیشتری نسبت به سایر حیوانات با آنها رفتار میکنند.
مک درموت خاطرنشان کرد: حتی اگر گوشت بدون آسیب رساندن به حیوان درست شود، برخی از هندوهای گیاهخوار ممکن است از مصرف آن خودداری کنند.
آنوتاما داسا، مدیر ارتباطات جهانی انجمن بینالمللی آگاهی کریشنا (ISKCON)، گفت: هندوهای وایشناوا انواع غذاها را به عنوان قربانی، پخته و به خداوند کریشنا تقدیم میکنند. با این حال طبق کتاب باگاواد گیتا، متنی اساسی برای هندوهای وایشناوا، فرآوردههای گوشتی برای قربانی جایز نیستند. به همین دلیل، گوشت کشتشده نیز نجس و غیر قابل خوردن خواهد بود.
دستورالعملهای حلال برای گوشت آزمایشگاهی
محمد حسینی، معاون امور جهانی محصولات حلال از بنیاد حلال آمریکا، یکی از صادرکنندکنندگان اصلی گواهی حلال گفت: برای حلال تلقی شدن گوشت آزمایشگاهی، حیوانی که خطوط سلولی در اصل از آن منشأ گرفتهاند باید حلال باشد و و به گونهای رفتار شود که آن را حرام نکند.
مسلمانان همچنین ذبح شرعی حیوانات را واجب میدانند و از خوردن گوشتی که از حیوان زنده گرفته شود استفاده نمیکنند.
حسینی گفت: اگر سلولهایی که از آنها گوشت کشتشده تولید میشود، از بافتهای زنده حیوان نمونهبرداری شده باشد، این محصول گوشتی حلال تلقی نمیشود.
به نظر میرسد که این امر گوشت آزمایشگاهی را کاملاً غیر حلال میکند. اما حسینی خاطرنشان کرد، او با شرکتی صحبت کرده که میتواند سلولها را از حیوانی که اخیراً ذبحشده است بگیرد. خطوط سلولی که از یک حیوان ذبحشده گرفته میشود میتواند سالها دوام بیاورد، بنابراین شرکتها میتوانند این اقدام را به عنوان ذبح شرعی و یکباره همه گوشتهای تولیدی خود توجیه کنند و این راه را برای مصرفکنندگان حلال میگشاید.
حسینی گفت اما راه حل دیگری نیز وجود دارد. وی تصریح کرد: پشم و پرها که جزء زنده حیوانات محسوب نمیشوند حلال هستند. شرکت Good Meat میگوید که میتواند سلولهای مرغ را از پر مرغ بیرون بکشد. البته علاوه بر حلال بودن سلول حیوانی، هر ماده مغذی دیگری که برای کمک به رشد سلول استفاده میشود، باید حلال تلقی شود.
دستورالعملهای کوشر
مقررات حلال شباهتهایی به قوانین یهودی کوشر دارد. برای خاخام مناخیم جنک، مدیر عامل و مدیر Rabbinic OU Kosher (اتحادیه ارتدوکس برای اعطای گواهی کوشر) که بیش از یک میلیون محصول را در ۱۰۵ کشور تأیید کرده است، قوانین به اندازه کافی ساده هستند: اگر منبع تولید گوشت کوشر باشد، محصول کشتشده کوشر است.
برای اینکه گوشت کشتشده کوشر در نظر گرفته شود، «مستلزم آن است که از یک حیوان ذبح شده تهیه شده باشد». او گفت، مرغی که از سلولهای گرفته شده از یک تخم کوشر و بارور نشده رشد میکند، کوشر در نظر گرفته میشود. جنک نیز مانند حسینی گفت سلولهایی که از حیوان زنده میآیند جایز نیست. کشت سلولی از گوشت خوک هم جایز نیست.
برخی علمای یهودی میگویند که گوشت کشتشده را می توان «کاملاً pareve» در نظر گرفت. در قوانین یهود، خوردن گوشت به همراه لبنیات جایز نیست، اما غذاهایی مانند ماهی، میوه و سبزیجات، که گوشت یا شیر محسوب نمیشوند، pareve خوانده میشوند و بنابراین میتوان آنها را با گوشت یا لبنیات مصرف کرد.
اما به نظر میرسد خاخام اشکنازی، دیوید لائو، نظر دیگری دارد. او در نامهای سرگشاده در ژانویه خطاب به دیدیه طوبیا، یکی از بنیانگذاران و مدیر عامل شرکت اسرائیلی گوشت کشتشده Aleph Farms، موضع خود را مبنی بر اینکه یک فرآورده گوشتی کشتشده را میتوان در تئوری کوشر و پارو در نظر گرفت، این گونه بیان میکند: چنین محصولی ممکن است همچنان به عنوان گوشت طبقهبندی شود زیرا ظاهر، طعم و بوی آن از گوشت ذبحشده سنتی قابل تشخیص نیست. بنابر این ما آن را به عنوان گوشت در نظر میگیریم.
اما مدیر عامل شرکت Aleph Farms محصول خود را متمایز از گوشت حیوانات میداند. او میگوید: ما سلولها را به عنوان دسته سوم محصولات حیوانی میبینیم. من معتقدم که این معادل گوشت نیست.
طوبیا مدیر عامل این شرکت گفت که این شرکت با مقامات مذهبی در اسرائیل، کشورهای خلیج فارس و کشورهای جنوب شرقی آسیا همکاری میکند تا از گواهی کوشر و حلال برای محصولات خود اطمینان حاصل کند.
مدیر عامل شرکت Aleph Farms در پایان گفت: ما فرصتی برای باز کردن افقهای جدید از نظر نگاه سنت به آنچه انجام میدهیم داریم. البته در اینجا نوعی آموزش متقابل وجود دارد، به این معنی که ما از مقامات مذهبی یاد میگیریم و باید همچنین آنها را در مورد فناوری جدید به دقت آگاه کنیم.