بررسی و تحلیل نظری اخلاق جنگ در قرآن و حدیث
نویسندگان: محمدرضا حاج‌اسماعیلی – مهدی حبیب‌اللهی
چکیده:
موضوع جنگ همواره مورد توجه دانشمندان اخلاق قرار گرفته است. در این نوشتار دیدگاه اسلام براساس آیات قرآن و روایات پیرامون این سؤال که آیا جهاد ابتدایی در اسلام توجیه اخلاقی دارد، تبیین و به برخی از شبهات و اشکالات پاسخ داده شده است. در ابتدا دیدگاه‌های رایج فیلسوفان اخلاق غرب را در این رابطه بررسی سپس نظر اسلام در این باره بیان شده است.
توصیه اسلام به جنگ در چارچوب کلی جهان اسلام که بر محور توحید و عدالت استوار است، معنا و مفهوم پیدا می‌کند. ازاین‌رو بارزترین شرط جهاد در اسلام فی سبیل الله بودن آن است که با توجه به همین قید اشکال مهم غربیان به حکم جهاد در اسلام پاسخ داده می‌شود. شروع جنگ در اسلام مشروط به شرایطی چون مقابله با تجاوزگری، دفاع از مظلوم، رفع فتنه، فقدان راه‌حل مسالمت‌آمیز است که همگی از اصول مترقی اخلاقی اسلام خبر می‌دهد.
کلیدواژه: جنگ، اخلاق جنگ، جنگ ابتدایی، جنگ دفاعی، نظریه جنگ عادلانه.