دکتر مینو اسدزندی در گفتگو با خبرنگار ادیاننیوز گفت: وقتی ما بتوانیم دلبستگی ایمن به خداوند متعال پیدا کنیم، عاشق او بشویم و باور کنیم خداوند نیز ما را دوست دارد، کمک بزرگی به سلامت ما شده است.
به گزارش خبرنگار ردنا (ادیان نیوز)، آنچه در ادامه میخوانیم گفتگوی خبرنگار ما با خانم دکتر مینو اسدزندی، نظریه پرداز و پژوهشگر دین و سلامت میباشد.
تفرقه میان ادیان، امری ضد دینی است
«مینو اسدزندی» استاد دانشگاه، نظریه پرداز و پژوهشگر دین و سلامت، با بیان اینکه ما مسلمانان هرشب با تکرار آیات ۲۸۵ و۲۸۶ سوره بقره به تاسی از پیامبر اسلام می گوییم «به خدا، فرشتگان، کتابهای آسمانی و پیامبران الهی ایمان آوردهایم و میان هیچ یک از فرستادگان خدا فرق نمى گذاریم»، نسبت به ایجاد تفرقه میان پیروان ادیان ابراهیمی هشدار داد و گفت: فضای تفرقه و تضاد بین ادیان ابراهیمی در حال شکلگیری است؛ حال آنکه خود این تفرقه، امری ضد دینی است. همه پیروان ادیان از یک خدا تبعیت میکنند، موظفند که سخنان را شنیده و سخن نیکو را برگزینند. همه ادیان دعوت به کلمه واحد «خداپرستی» میکنند و مردم را به سوی قرب خداوند فرا میخوانند.
این پژوهشگر در گفتگو با ادیان نیوز گفت: آن خدایی که حضرت عیسی روح الله معرفی میکند با خدایی که حضرت موسی کلیم الله و حضرت محمد صلی الله علیه و آله معرفی کرده است، تفاوتی ندارد. خداوند، خالق و رب العالمین در همه عالم است. ما باید بتوانیم حب و دلبستگی ایمن به خدا را اول در خودمان و بعد در اطرافیانمان ایجاد کنیم؛ چرا که این محبت نجات بخش است.
این نظریه پرداز افزود: ادیان ابراهیمی باورهای مشترک و مشابهی دارند. ما همه باور به وجود حضرت حق داریم. همه ما وجود خدا، عالم غیب، نبوت و معاد را قبول داریم. باور به روح ملکوتی انسان نیز امری مشترک بین همه ادیان است. همه ما پذیرفتهایم که از عالمی میآییم و به عالم ملکوتی دیگری میرویم. باور به اصالت روح و حیات جاودان برای همه ادیان یکی است. همه ادیان بشریت را دعوت به رستگاری کردهاند و این رستگاری را برای دنیا و آخرت انسانها خواستهاند. پیامبران نیز همه «چراغ راه هدایت انسانها» بودهاند.
قلب سلیم در سلامت معنوی
دکتر اسدزندی نظریهپرداز «قلب سلیم در سلامت معنوی» گفت: تمام ادیان انسان را موجودی صاحب روح ( قلب) میدانند. قلب سلیم معنای سلامت معنوی و اوج سلامت است که با عشق و دلبستگی به خداوند متعال حاصل میشود. باور به حضور و وجود خداوندی که ما را کفایت میکند، به همراه عشق و تعلق خاطر به خدا، نجات بخش است. انبیاء نیز مسیر عشق را به ما آموختند. نکته کلیدی ادیان همین «عشق خدا» است.
عاشق خدا شدن به سلامت ما کمک میکند
این عضو گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی کشور افزود: وقتی ما بتوانیم دلبستگی ایمن به خداوند متعال پیدا کنیم، عاشق او بشویم و باور کنیم خداوند نیز ما را دوست دارد، کمک بزرگی به سلامت ما شده است؛ چرا که خود را تنها و بیکس احساس نمیکنیم و پناهگاه امنی داریم که در سختیها و رخدادها به آن پناهنده میشویم. این نکته مهم که خداوند متعال به وسیله انبیاء ما را به سوی خود دعوت کرده است، در همه ادیان هست و پیروان ادیان را به سطحی از سلامت میرساند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: خداوند متعال میگوید من ابراهیم را امام و پیشوا قرار دادم. انبیاء الهی راهنما و مرشد هستند. نکته کلیدی در نظریه قلب سلیم این است که اگر ما بتوانیم شناخت خود را از حقیقت دین به وسیله پیامبر مرسل آن دین یا به وسیله امام معصوم بهدست آوریم، این شناختی که ذیل راهنمایی امام به دست میآید شناخت بسیار روشن و صحیح ازحقیقت دین، متن مقدس دین و حضرت حق است و این شناخت ما را به صفات خداوند آگاه میکند.
دکتر اسدزندی گفت: ما تجلی «سبقت رحمته علی غضبه» که صفت بارز خداوند است، را در وجود حضرت نبی و همه پیامبران ابراهیمی میبینیم. خداوند میگوید من ایشان ( پیامبرانم) را رحمت برای عالم قرار دادم. پیروان حضرت عیسی نیز میگویند ایشان پیامبر مهربانی است. من به برخی از اختلاف دیدگاهها کاری ندارم و بر این موضوعات وارد نمیشوم. بر مشترکات تاکید دارم از جمله این که در همه ادیان اعتقاد به منجی وجود دارد. این منجی رحمت را در عالم جاری میکند.
این پژوهشگر تصریح کرد: ذات و صفت اصلی حضرت حق، «الرحمن الرحیم» است. خدا نیز خود را ارحم راحمین معرفی میکند. حالا اگر ما از وجود پیامبر استفاده کردیم و خدا را رحمان و رحیم شناختیم، باعث میشود ما خدا را به خود نزدیک و اهل عفو و غفران بدانیم و ناامید از رحمت خداوند نشویم و راه توبه را به روی خود بسته ندانیم. نام مقدس ارحم راحمین نیز مشترک است. ما تمام پیامبران را واسطه فیض الهی می دانیم.مسیحیان هم، حضرت عیسی سلام الله را و یهودیان حضرت موسی کلیم الله را واسطه فیض میدانند.
وی در پاسخ به این پرسش که چطور به سلامت معنوی دست پیدا کنیم گفت: اگر بتوانیم به واسطه پیامبران ابراهیمی که خدا آنان را امام و واجد مقام عصمت میداند، شناخت از حقیقت دین و تصور مثبت از خدا پیدا کنیم میتوانیم به مقام پناهندگی به خداوند متعال برسیم و آن پناهگاه ایمن برای ما در عم و شادی، ایمنی بخش می شود.
صدای رفتار ما بلندتر از صدای گفتار ماست
این استاد دانشگاه گفت: وظیفه ما در عصر غیبت و نبود پیامبر این است که تلاش کنیم که در شیوه زندگی و شیوه تربیت معنوی از الگوهای سالم معنوی تبعیت کنیم. ما باید تابع سبک زندگی پیامبران خود باشیم و اگر بخواهیم دین را بشناسیم از طریق اینها بشناسیم. یعنی الگوهای سالم را مرشد و مقتدای خود بدانیم و در تربیت دینی بر اساس اخلاق ایشان رفتار کنیم. ما باید پیامبرگونه عمل کنیم و در جایگاه یک مرشد معنوی قرار گیریم و فردی باشیم که محبت و مهرورزی ویژگی اصلی او باشد.
وی افزود: پیامبر دارای مقام محمود است؛ چرا که تهجد شبانه دارد. مقام محمود، مقام شفاعت است و مقام شفاعت فقط برای پس از مرگ ما نیست، بلکه در حین زندگی ماست. همچنان که صراط در این دنیا وجود دارد. پس اگر بخواهم پیرو واقعی انبیا باشیم و افرادی را به دین دعوت کنیم و برای سلامت معنوی افراد اقدامی انجام دهیم، باید پیامبرگونه در مقام یک مرشد قرار بگیریم.
دکتر اسدزندی گفت: فرایند تربیت معنوی از زمان قبل از تولد آغاز میشود و تا زمان مرگ ادامه دارد و مهمترین شیوه اجرای آن «آموزش الگو محور» است؛ چرا که ما از نگاه به الگوها یاد میگیریم و کارهایی را مثل آنها انجام میدهیم و از کارهایی که دوری کردهاند، دوری میکنیم. در سلامت معنوی اگر میخواهیم مرشد و تربیت کننده معنوی باشیم، باید رفتار و گفتار ما الگو باشد، چرا که «صدای رفتار ما بلندتر از صدای گفتار ماست». اگر قرار است مرشد شویم باید برای تربیت، داربستزنی کنیم تا افراد دیگری بتوانند به ما تکیه کنند. باید جلوهای از وجود حضرت حق باشیم.
دین اجبار و اکراه ندارد
وی تاکید کرد: البته این موضوع تربیت معنوی و رشد مراحل ایمان نباید با اکراه همراه باشد. این نکته حائز اهمیتی در ادیان است که دارد خدشهدار می شود. دین اجبار و اکراه ندارد، چون تربیت معنوی از جنس قلبی است و موضوع روحانی و معنوی است و در نتیجه با اجبار نمیتوان آن را ایجاد کرد. اساس تربیت عشق ورزیدن است. امام صادق (ع) میفرماید جوهره دین عشق است. در نظریه قلب سلیم میگوییم باید تلاش کنیم عقائد سالم و رفتار سالم داشته باشیم. اما چطور عقیده سالم داشته باشیم؟ باید عشق عمیق به پیامبر و امام معصوم داشته باشیم و به واسطه آنها به عاشقی حضرت حق دست پیدا کنیم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: «راضیه مرضیه» یعنی همین، این که خدایا من از تو راضی هستم و تو نیز از من راضی باش. در سلامت معنوی میخواهیم با تکیه بر محبت و قدرت خداوند، شهامت لازم برای مواجهه با بحرانها را بدست آوریم با دلبستگی ایمن به خدا به پناه رحمتش پناهنده شویم و در مقابله با رخدادها، به وسیله دلبستگی به خداوند متعال، قوی صبور وسرسخت بشویم.
خبرنگار: محمدعلی خرمی مشکانی