چکیده:
حرکت در راستای بومیسازی علوم انسانی و تدوین الگوی اسلامی ـ ایرانی در ابعاد گوناگون، نیازمند مطالعه و تحلیل درباره آرا و اندیشههای اندیشمندان مسلمان است. امام خمینی(ره) به عنوان مصداقی از انسان کامل و اندیشمندی مسلمان، آرا و رهنمودهای ارزندهای در وجوه عرفانی، اخلاقی، کلامی، فلسفی، فقهی و تربیتی ارائه کرده است. ایشان اهداف و خطمشی کلی را در باب تربیت، بیان نموده و برترین مکتب تربیتی را نیز، مکتب اسلام دانسته است. همچنین نماز را عمود دین و بنا بر اندیشه اسلامی «رأس الاسلام» دانسته و برای آن جایگاهی ویژه قائل شده است.
امام خمینی(ره) نماز را «ترکیب قدسی» و «نسخه جامعه» برای بشر شمرده است. با عنایت به مباحث فوق، مسئله اساسی، بازشناسی دلالتهای تربیتی نماز از دیدگاه امام خمینی(ره) با محوریت کتاب سرّالصلوه است.
روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا بوده و عمدهترین دلالتهای تربیتی حاصل از مطالعه انجامشده نیز در ساختاری از مبانی، اصول و روشهای تربیت اسلامی تنظیم و ارائه شده است. یافتهها نشان میدهد که از نظر امام خمینی(ره)، نماز وجوه متعددی در جنبههای گوناگون فرایند تربیتی داشته (مبانی، اصول، اهداف و روش) و نمازگزار میتواند سیر به طریق حق و مراحل اسفار اربعه عرفان و احوال سالک را در هر رکعت خود محقق و متبلور کند.
کلیدواژه: تربیت، نماز، سرّ الصلوه، و امام خمینی(ره).