الزامات اخلاقی از دیدگاه آیت‌الله مصباح
چکیده:
الزامات اخلاقی در جایی به کار می رود که افعال اختیاری ما موضوع احکام اخلاقی هستند. مفاهیم الزامی یا به عبارتی «بایدها و نبایدها»، از نظر آیت الله مصباح جزء مفاهیم فلسفی بوده و بیانگر رابطه واقعی و ضروری بین فعل اختیاری انسان و نتایج مترتب بر آن می باشند، نه فاعل و فعل، و این ضرورت از نوع ضرورت بالقیاس الی الغیر است.
نتیجه مهم این نظریه این است که تمام قضایای اخلاقی ناظر به واقعیات اند، حتی بایدها و نبایدها، و مفهوم اعتباری ضرورت نیز منشأ خارجی داشته و حاکی از واقعیت نفس الامری است، ازاین رو از نظر ایشان مغالطه «هست- باید» در احکام اخلاقی رخت برمی بندد و بر این اساس، بایدها و نباید ها در واقع ریشه دارند و ابتنای قضایای ارزشی بر قضایای ناظر به واقع و حقیقی، ممکن است.
کلیدواژه: مفاهیم اخلاقی، الزام اخلاقی، باید و نباید، ضرورت، فعل اختیاری و کمال مطلوب.