جایگاه مرد و زن در زندگی

به گزارش ادیان نیوز، حجت الاسلام والمسلمین قرائتی در جلسه دهم از سلسله جلسات تفسیری در مدرسه علمیه عالی نواب مشهد مقدس با بیان اینکه قرآن کتابی است که هر حرف آن پیامی دارد، مثال زد: شخصی به امام صادق گفت: چرا مسح سر را اینگونه می‌کشید؟ امام فرمود: به خاطر حرف باء در آیه وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِکُمْ وَ أَرْجُلَکُم (مائده، ۶).

وی در ادامه با تاکید بر اینکه اگر طلبه‌های جوان بخواهند تدبر در تفسیر داشته باشند، کتاب تفسیر نور بستر مناسبی است، افزود: تفسیر المیزان سنگین و تفسیر نمونه هم شرح آیه است، ولی تفسیر نور تفسیر کلاسی است و طلبه می‌تواند بر آن حاشیه بزند چون روان و مختصر می باشد و طلبه را با قرآن و ترجمه و پیام‌های مردمی آن آشنا می‌کند.

وی با بیان اینکه تفسیر به رأی خط قرمز فهم قرآن است، گفت: طلبه می‌تواند فکر کند و چیزهای جدیدی که به ذهنش می‌آید را یادداشت کند، البته هر چیزی که به ذهن می‌رسد درست نیست و ممکن است تفسیر به رأی شود؛ مشکل گروه فرقان نیز همین بود که از پیش خود تحلیل‌هایی می‌کردند.

این مفسر قرآن تصریح کرد: بنابراین ممکن است چیزی به نظر ما خوب بیاید و ممکن است افرادی را نیز جذب کند ولی نباید به قیمت خلاف قرآن باشد. برای اینکار باید خطورات ذهنمان را به اسلام‌شناس عرضه کنیم، مثل حضرت عبدالعظیم که عقائد خود را به امام هادی عرضه کرد و امام او را تأیید کردند.

وی نکته نظرش را در این مورد دانست که در ترجمه قرآن حتما الفاظ قرآن حفظ شود و اگر توضیحی دارد در پرانتز یا پاورقی بیاوریم.

حجت الاسلام و المسلمین قرائتی درباره آیه «الرجال قوامون علی النساء» توضیح داد: از آیاتی که نیاز به فهم دین دارد آیه ۳۴ نساء است. آیه «الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى‏ بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ فَالصَّالِحاتُ قانِتاتٌ حافِظاتٌ لِلْغَیبِ بِما حَفِظَ اللَّهُ وَ اللاَّتی‏ تَخافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَ اهْجُرُوهُنَّ فِی الْمَضاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَکُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَیهِنَّ سَبیلاً إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلِیا کَبیرا»،‌ مرد را حاکم می‌داند ولی این حرف را کلی مطرح می‌کند و نمی‌گوید که شوهر بر زنش حکومت دارد، چون ممکن است در خانواده‌ای زنی از شوهرش عاقل‌تر باشد.

وی افزود: آیه می‌گوید: مرد حق حاکمیت دارد نه حق تحکّم، یعنی زن نوکر مرد نیست و نباید به او ظلم کرد. حکومت یعنی تدبیر عاقلانه و تحکّم یعنی مردسالاری که در اسلام نیست؛ همانطور که در این دین زن سالاری نیز وجود ندارد.

این مفسر قرآن کریم اضافه کرد: قانون‌گذار ظرفیت مرد و زن را از نظر قاطعیت و تولید بررسی کرده و فرموده است: مرد حاکمیت دارد چون خرج خانه با او است.

وی با بیان اینکه در این آیه نگفته است که همه مردها عاقل‌تر هستند، بلکه عنوان کرده که برخی از مردها قدرت تولید بیشتری دارند و حکومت هم با آن‌ها است، اظهار داشت: در ادامه آیه می‌گوید: زنی که چموش است و تمکین نمی‌کند اول باید او را موعظه کرد، اگر اثر نکرد می‌توان به او پشت کرد، البته در رختخواب این کار را بکنید نه اینکه خانه را ترک کنید. در آخر نیز می‌گوید اگر این دو اثر نکرد او را بزن.

وی توضیح داد: نحوه زدن، در روایات آمده است که باید با چوب مسواک باشد و سرخ هم نشود که دیه دارد. مردی که خرجی زن را می‌دهد و زن هم تمکین نکرد و آن دو راه هم اثر نکرد، می‌تواند زن را با چوب مسواک بزند به‌طوری که سرخ و سیاه هم نشود. اما زن هم می‌تواند مرد را بزند به این صورت که به قاضی شکایت کند تا مرد شلاق بخورد، به این معنی که چون زن ناموس است، شوهرش او را می‌زند ولی مرد را می‌توان پیش قاضی برد.

حجت الاسلام و المسلمین قرائتی یادآور شد: فقط نباید کتک زد و توبیخ کرد بلکه باید در کنار توبیخ راه حل را نیز ارائه داد. همانطور که به عنوان مثال، پسری را نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آوردند که کار خطایی می‌کرد، حضرت اول او را سیلی زدند ولی بعد به او پول دادند که مشکلش را حل کند.

وی خطاب به طلاب و مبلغان دین گفت: بنابراین می‌توان آیات قرآن را از آسمان به زمین آورد تا مردم احساس کنند که با آن‌ها سخن می‌گویید و همچنین اگر کلاس برگزار می‌کنید در مسجد باشد و اسم جدیدی نیز روی آن نگذارید و مثلا به جای اصول دین از جهان‌بینی و ایدئولوژی استفاده نکنید.

منبع: اویس