حاجی پس از حج در قبال اصلاح جامعه مسئول است

در باب سوره رعد، تا به اینجا و ناظر بر آیه ۳۱ این سوره مبارکه، عنوان شد که خداوند برای مجاب ساختن مردم به منظور ایمان آوردن به دنبال خرق عادت و انجام کارهای محیرالعقول که قدرت و توانایی آن را به دست پیامبران و فرستادگان خود دهد، نیست همچنانکه اگر بخواهد این کار را می‌تواند، انجام دهد اما هدف ایمان‌آوری براساس شناخت و معرفت است و نه از سر زور و اجبار.

قطعاً در این راه یعنی تبلیغ دین، پیامبر نیز دچار رنج و محنت فراوانی خواهد بود و اینگونه نیست که بتوان با فراهم آوردن شرایطی مرزی میان حق و باطل را ایجاد کرد، بلکه این امر باید به تدریج و براساس شناخت انجام شود؛ در این اثنا شاهد هستیم که گروهی نه از سر ایمان و باور به رسالت پیامبر بلکه از این باب که اگر به طرفداری از پیامبر خدا بپردازند از بسیاری از سختی‌ها و مرارت‌ها مصون خواهند ماند، جانب ایشان را گرفتند که البته شاهدیم به ویژه در سه‌ساله نخست تبلیغ اسلام از سوی پیامبر، پیروان ایشان با چه مشقاتی روبرو شدند که نمونه بارز آن حصر در شعب ابی‌طالب بود و اگر نبود ایمان راسخ و البته براساس منطق آنهایی که جانبداری از پیامبر را مساوی با عافیت و رفاه می‌دانستند، لذا ممکن بود، بسیاری از آنها در همان ابتدا از اطراف پیامبر(ص) پراکنده شوند.

به آیه ۳۲ سوره «رعد» توجه کنید که می‌فرماید: «وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِکَ فَأَمْلَیْتُ لِلَّذِینَ کَفَرُوا ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ ۖ فَکَیْفَ کَانَ عِقَابِ» اشاره به کافرانی دارد که با وجود پدیدار شدن ادله‌ای متقن از جانب پیامبر(ص) باز هم سر عناد با او و پیروانش داشتند. در این آیه گفته می‌شود که این تنها انحصار و اختصاص به پیامبر اسلام نداشته، همچنانکه در مورد سایر پیامبران نیز این محنت‌ها و سختی‌ها وجود داشته است.

اما آیه ۳۳ این سوره از این قرار است: «أَفَمَنْ هُوَ قَائِمٌ عَلَىٰ کُلِّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ ۗ وَجَعَلُوا لِلَّهِ شُرَکَاءَ قُلْ سَمُّوهُمْ ۚ أَمْ تُنَبِّئُونَهُ بِمَا لَا یَعْلَمُ فِی الْأَرْضِ أَمْ بِظَاهِرٍ مِنَ الْقَوْلِ ۗ بَلْ زُیِّنَ لِلَّذِینَ کَفَرُوا مَکْرُهُمْ وَصُدُّوا عَنِ السَّبِیلِ ۗ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ» اشاره به انواع مکرها و حیلت‌هایی که کافران برای خنثی ساختن تبلیغ پیامبر به انجام می‌رساندند، دارد در حالی که این نسبت‌های ناروا همان چیزهایی است که تنها خودشان به آن اعتقاد دارند و نکته جالب اینجاست که چنین مکری بعدها گریبان خود آنها را گرفته و به آن دچار می‌شوند، گویی که خود نیز به آنچه به شکل واهی و بی اساس بیان کردند، باور پیدا می‌کنند. سرآخر که آنها در همین جهل باقی مانده و البته خداوند بشارت به مؤمنان می‌دهد که آنها به عذابی دردناک دچار خواهند شد.