چرا قلعه ماکو برای بهائیت مقدس است؟
یکی از مکان‌هایی که برای جامعه بهائیت و بهائیان ایران مقدس شمرده می‌شود، قلعه ماکو یا قلعه قابان در آذربایجان غربی است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، قلعه ماکو را از عظیم‌ترین و باابهت‌ترین چترهای سنگی در تمام دنیا می‌دانند که دیدن آن از نزدیک لطف دیگری دارد. ماکو از شهرهای متفاوت در مناطق آزاد کشور ما ایران محسوب می‌شود که در دسته زیباترین نقاط گردشگری در آذربایجان غربی بوده و سابقه تاریخی طولانی‌مدتی دارد.
در این گزارش بر اساس ویدئویی که منتشر خواهد شد به این پرسش که چرا علی‌محمد باب به این منطقه تبعید شد تا این قلعه تاریخی، به مکانی مقدس برای بهائیان هم تبدیل شود، پاسخ خواهیم داد.
«علی باب» قبل از سفر به بوشهر به پیروان خود در عتبات نامه ای می نویسد که پس از سفر مکه به عتبات برمی گردد. به همین گروهی از «بابیان» در آنجا منتظر بوند؛ اما بعد از حبس «علی باب» در نوروز سال ۶۱ ، نامه ای به آنها می رسد با این مضمون که: « آمدن من به عتبات امکان ندارد و شما به اصفهان بروید و منتظر تعالیم جدید بمانید . و اگر مصلحت باشد شمارا به شیراز فرا می خوانم و گرنه در اصفهان بمانید و منتظر اراده خدا باشید.»
«نبیل زرندی» تاریخدان بهایی می نوسید: «وصول این توقیع که امتحان شدید برای اهل ایمان بود اثرات عجیبی در مومنین ایجاد کرد. بعضی در این امتحان لغزیدند و گفتند : چطور شد که سید باب بوعده خود وفا نکذد؟ آیا خلف وعده خود را هم به امر خدا می داند؟»
در آن زمان شیراز مبتلا به وبا بود و از طرفی «منوچهر خان معتمد الدوله(گرجی)» حاکم اصفهان با تحریک و تشویق «ملا حسین بشرویه» باعث شد «علی باب» فرصت را غنمیت شمرد و به سوی اصفهان حرکت کند و در اصفهان در منزل منوچهر خان گرجی ساکن شود.
«منوچهر خان حاکم اصفهان» مردی مرموز و اصالتا مسیحی بود . او از تبار امراء گرجستان بود که توسط «آغا محمد خان قاجار» به همراه ۱۵ هزار نفر از گرجستان ، ارمنستان و تفلیس پایتخت قفقاز در ۱۶ ربیع الاول ۱۱۹۰ اسیر شده بود اما توانست با جلب نظر شاه در اواخر سلطنت «فتحعلی شاه قاجار »به استانداری اصفهان برسد.(۱)
جالب است که «منوچهر خان» با اینکه ظاهرا ادعای مسلمانی داشته اما در واقع اعتقادی به اسلام نداشت.
«زرندی» در این خصوص به نقل از «منوچهر خان» بیان می کند: «من تا کنون به دیانت اسلام قلبا معتقد نبودم و اقرار و اعتراف جازم به صحت اسلام نداشتم، بیانات این جوان( باب) مرا قلبا به دیانت اسلام وادار کرد و این جوان حقیقت اسلام را به من نشان داد. (۲)
او «علی باب» را در بهترین اتاق از «عمارت خورشید» جا داد و خودش شخصا امور باب را به عهده گرفته .
اما بعد از مرگ منوچهر خان ، برادرش «گرگین خان» (۳)به جای او نشست و او در این فرصت باب را برای مجازات به تهران فرستاد. اما چون « علی باب» حق ورود به تهران را نداشت از آنجا از طریق کوهستان به «قلعه ماکو» تبعید شد.
« علی باب» در «قلعه ماکو» از آرامش نسبی برخوردار بود و توانست در آنجا قسمتی از کتاب خود« بیان» را بنویسد . کتابی که بعد نوشتنش « علی باب» اسلام و قرآن را منسوخ اعلام کرد.
پی نوشت و منابع:
۱- تاریخ جامع بهاییت، بهرام افراسیابی- ص۱۱۳-۱۱۲
۲- تاریخ زرندی ، نبیل زرندی ص۱۷۱
۳-گرگین خان در بین بهایی ها به گرگین پر کین معروف است.