کتاب «مناسبات فکری و سیاسی اصحاب با امامان شیعه»؛ پژوهشی در منابع کهن شیعی و سنی
دکتر علی آقانوری مطرح کرد؛
کتاب «مناسبات فکری و سیاسی اصحاب با امامان شیعه» حاصل بیش از ده‌ها سال تحقیق و مطالعه در منابع کهن شیعی و سنی است.
به گزارش ادیان نیوز، در گفت‌وگویی با دکتر علی آقانوری، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب و پژوهشگر برجسته حوزه تاریخ تشیع، در گفت‌وگویی با بیان اهمیت مطالعه روابط اصحاب با ائمه اطهار(ع) اظهار داشت: کتاب «مناسبات فکری و سیاسی اصحاب با امامان شیعه» حاصل بیش از ده‌ها سال تحقیق و مطالعه در منابع کهن شیعی و سنی است که با هدف تبیین دقیق مناسبات فکری و سیاسی اصحاب با امامان شیعه در دوره‌های مختلف امامت تدوین شده است. در این اثر کوشیده‌ایم تا با نگاهی علمی و تحلیلی، به بررسی ابعاد مختلف این رابطه بپردازیم و الگوهای رفتاری اصحاب را در مواجهه با مسائل فکری و سیاسی تحلیل کنیم.
وی با اشاره به ساختار کتاب افزود: این اثر در قالب هفت فصل اصلی تنظیم شده که شامل بررسی تاریخی دوره‌های مختلف امامت از امام علی(ع) تا امام حسن عسکری(ع)، تحلیل جایگاه اجتماعی و علمی اصحاب، مطالعه نقش آنان در انتقال مفاهیم دینی و همچنین واکاوی تعاملات سیاسی اصحاب با حکومت‌های زمان خود می‌باشد. در هر فصل، به نمونه‌های عینی و موردی متعددی از مناسبات اصحاب با ائمه پرداخته‌ایم و شبکه‌های ارتباطی و علمی آنان را ترسیم کرده‌ایم.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب با تأکید بر نوآوری‌های پژوهشی کتاب خاطرنشان کرد: یکی از وجوه تمایز این اثر، پرداختن به جنبه‌های کمتر بررسی شده در تاریخ تشیع از جمله نقش زنان راوی و محدث، بررسی جریانهای انحرافی در میان اصحاب، و تحلیل مناسبات اقتصادی اصحاب با ائمه(ع) است. ما در این کتاب تنها به نقل روایات بسنده نکرده‌ایم، بلکه با تحلیل بستر تاریخی و شرایط اجتماعی هر دوره، به تبیین علل و عوامل شکل‌گیری مناسبات فکری و سیاسی پرداخته‌ایم.
دکتر آقانوری در ادامه به روش تحقیق به کار گرفته شده در کتاب اشاره کرد و گفت: روش پژوهش در این اثر، ترکیبی از تحلیل تاریخی، مطالعه اسنادی و رویکرد جامعه‌شناختی است. با بررسی منابع دست اول و استخراج اطلاعات پراکنده، تصویر جامعی از نقش اصحاب در حفظ و نشر معارف اهل بیت(ع) ارائه کرده‌ایم. همچنین به تفکیک دوره‌های مختلف امامت، به بررسی ویژگی‌های خاص هر دوره و چالش‌های پیش روی اصحاب پرداخته‌ایم.
وی با بیان اهمیت کاربردی این پژوهش افزود: این کتاب می‌تواند به عنوان منبعی معتبر برای درک بهتر تاریخ تشیع و نیز الگویی برای تحلیل مناسبات دینی و سیاسی در جامعه امروز مورد استفاده قرار گیرد. مطالعه این اثر به پژوهشگران کمک می‌کند تا با بینش دقیق‌تری به تحلیل جریانهای فکری و سیاسی در تاریخ اسلام بپردازند و درس‌های کاربردی برای مدیریت ارتباطات دینی و سیاسی در عصر حاضر استخراج کنند.
مؤلف کتاب در بخش دیگری از سخنان خود به چالش‌های پژوهش در این حوزه اشاره کرد و گفت: یکی از اصلی‌ترین چالش‌های این پژوهش، پراکندگی اطلاعات در منابع مختلف و گاه متضاد بودن گزارش‌های تاریخی بود. ما با روش مقایسه‌ای و نقد تاریخی، تلاش کردیم به تصویری مستند و مستدل از مناسبات اصحاب با ائمه دست یابیم.
دکتر آقانوری در پایان با اشاره به هدف نهایی از تدوین این اثر تصریح کرد: امیدوارم این کتاب بتواند گامی در جهت شناخت هرچه بهتر سیره ائمه اطهار(ع) و نیز الگوسازی برای مناسبات سالم دینی و سیاسی در جامعه کنونی باشد. این اثر می‌تواند برای استادان، طلاب، دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی و همه علاقه‌مندان به مطالعات اسلامی مفید واقع شود و زمینه‌ساز پژوهش‌های عمیق‌تر در این حوزه باشد.
گفتنی است کتاب «مناسبات فکری و سیاسی اصحاب با امامان شیعه» هم‌اکنون از طریق کتابفروشی‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و نیز مراکز پخش معتبر در سراسر کشور در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.