«حقیقت یوگا» عنوان کتابی است از حجت الاسلام حمیدرضا مظاهری سیف، بنیانگذار موسسه علمی و پژوهشی بهداشت معنوی که به تازگی با همکاری مشترک این موسسه و انتشارات صهبای یقین به چاپ رسیده است؛ در خصوص محتوای این کتاب با مولف آن به گفت و گو نشسته ایم که در ذیل از نظرتان می گذرد:
حجت الاسلام حمید رضا مظاهری سیف با ارائه توضیحاتی پیرامون تازه ترین اثر خود، اظهار کرد: این کتاب به همراه نرم افزاری با همین عنوان منتشر شده که در این نرم افزار فیلم ها و مستندات اشاره شده در کتاب گردآوری شده است.
وی با بیان این که این کتاب در سه بخش دسته بندی شده و همراه با نمایه نام ها و اصطلاح نامه ای در پایان آمده که کلید واژه هایی یوگا را توضیح می دهد، افزود: در بخش اول جایگاه یوگا در هندوییسم تعریف شده به دلیل آن که تصور می شود یوگا یک ورزش است اما در حقیقت یوگا در دنیا به عنوان یک ورزش شناخته نمی شود و مکتب معنوی است که از آیین هندویسم بر آمده و جایگاه یوگا در متون مقدس هندویی و مکاتب آنها در رابطه با ارزش های هندوییسم را بررسی می کند.
حجت الاسلام مظاهری سیف با اشاره به بخش دوم کتاب تصریح کرد: در این بخش روش ها و مراحل عملی یوگا بررسی می شود؛ معمولا یوگای هشت گانه در جهان معرفی می شود که هشت مرحله عملی شامل وضعیت های بدنی، وضعیت های فکری و روانی، در این مراحل آموزش داده می شود که تمام این مراحل با جزییات در بخش دوم کتاب مورد بررسی قرار می گیرد.
وی اضافه کرد: همچنین، ترجمه هایی که معمولا از نام این مراحل هشت گانه به غلط صورت گرفته در این بخش اصلاح می شود؛ به طور مثال مفهومی به نام آهیمسا در یوگا وجود دارد که غالبا به مفهوم نفی خشونت ترجمه می شود در حالی که بررسی متون اصلی یوگا نشان می دهد معادل دقیق این کلمه آزارپذیری است به این معنا که یوگا القاء می کند اگر مورد آزار قرار گرفتید، بپذیرید و مقاومت نکنید، و سایر مفاهیم که برای آنها غالبا معادل هایی برگرفته از فرهنگ اسلامی ایرانی قرار داده شده و این اشتباه موجب می شود مخاطب متوجه نشود یوگا چه اموری به او آموزش می دهد.
به گفته این کارشناس فلسفه اخلاق در کتاب های رایج درباره یوگا مفاهیمی مانند روزه داری، نظافت، پرهیز از شهوات و … به کار می رود در حالی که این مفاهیم در یوگا وجود ندارد و اینها معادل های نادرستی است که در زبان فارسی وجود دارد و فرد متعلِّم، وقتی غرق در این آموزش ها شد، به تدریج متوجه می شود واقعیت های پشت این مفاهیم، با نام های ظاهری که سردمداران یوگا گذاشته اند، تفاوت چشمگیر دارد.
این کارشناس دینی با بیان این که در بخش سوم کتاب نیز مبانی یوگا مورد توجه قرار می گیرد، تصریح کرد: مبنای ذهن شناسی یوگا و برداشت های آن از ذهن و خودآگاهی و آگاهی برتر و مبانی فرجام شناختی یوگا در این بخش بررسی می شود.
وی با تاکید بر این که یوگا بر اساس باور به تناسخ استوار است و بدون این مبنا نمی شود یوگای واقعی را فهمید و تفسیر کرد، گفت: یوگا بر اساس ارتباط با خدایان مختلف از جمله خدایان مظهر کیهانی و قدرت های فوق العاده، شکل گرفته و یک یوگی سعی می کند در ارتباط با این خدایان نیروهای مختلفی به دست آورد.
حجت الاسلام مظاهری با یادآوری این که در مورد مبانی اخلاقی یوگا بحث مفصلی در این کتاب آمده است، اذعان کرد: معمولا یوگا به عنوان یک مکتب اخلاقی معرفی می شود در حالی که هرگز این گونه نیست و کسی که در مراحل آن پیشرفته و طبیعت یوگا بر ذهنش غلبه پیدا کرده، ممکن است دست به هر کاری بزند در حقیقت مفهوم وارستگی در یوگا به معنی کنار گذاشتن اعمال بد نیست، بلکه به معنای رها شدن از «کارما» و آثار اعمال بدی است که فرد انجام می دهد.
بنیانگذار موسسه علمی و پژوهشی بهداشت معنوی با بیان این مطلب که روش تحقیق و بررسی در این کتاب بر پایه روش انسجام گروانه است، بیان کرد: بسیاری از تحقیقاتی که درباره یوگا انجام می شود عمدتا نگرش آموزه ای دارند یعنی یک آموزه را دریافت کرده و بررسی می کنند و می گویند این آموزه بد یا خوب است.
وی با انتقاد از اینکه این روش یاد شده نمی تواند فرد را به واقعیت برساند و موجب می شود پیش فرض های محقق روی تحقیق اثر بگذارد، گفت: اما در نگرش انسجام گروانه یا نظام مند، ما کل آموزه ها را در ارتباط با هم درک و نقد می کنیم و در این حالت می توانیم به حقیقت تعالیم یک مکتب پی ببریم لذا این کتاب بر اساس روش انسجام گروانه، یوگا را بررسی می کند.
وی با اشاره به سخن میرچا الیاده، اسطورهشناس و دینپژوه نامدار جهان تصریح کرد: وی معتقد است کلیه فنون یوگا متوجه همین نکته است یعنی انجام دادن عکس آنچه که آدمی به آن خو گرفته است؛ در واقع واژگونی کلیه ارزش های انسانی هدف واقعی یوگا است.
حجت الاسلام مظاهری سیف در پایان یوگا را در حقیقت تعالیمی سری دانست که سینه به سینه منتقل شده و یادآور شد: بنابراین آنچه در کتاب ها یا مراکز عمومی به صورت علنی آموش داده می شود، همه واقعیت یوگا نیست بلکه نقطه شروع و دروازه ورود به یک مرام سری و محرمانه است.
منبع: خبرگزاری شبستان