روش های افزایش محبت همسران در کلام معصومین (ع) / بخش اول
مقدمه
امروزه با همه مشکلاتی که بر سر راه ازدواج جوانان وجود دارد برخیها دل به دریا زده و با توکل بر خدا به این سنت پیامبر (ص) عمل کرده و وارد زندگی زناشویی می شوند. محبت بنیان زندگی مشترک است. اگر بر فرض، دو نفر در تمامی معیارهای عقلانی با هم یکی باشند، اما به هر دلیلی یکدیگر را دوست نداشته باشند، نمی توانند با هم زندگی خوبی را آغاز کنند (عباسی ولدی، ۱۳۹۴).
زندگى مشترک خانوادگى نیاز شدید به علاقه، محبّت، مهربانى و عشق زن و شوهر به یکدیگر دارد و هر کدام از آنان باید بگونه‌اى رفتار کنند که مجذوب همدیگر باشند و کانون خانواده را گرم نگه دارند.گر چه دوستى و محبت از ابتداى تشکیل خانواده وجود دارد، اما براى تداوم و افزایش آن، باید تلاشى دو جانبه صورت گیرد، تا علاقه و محبت زن و شوهر به یکدیگر افزایش یابد. امیرمؤمنان علی (ع) فرمود: بِالتَّوَدُّدِ تَتَأَکَّدُ الَمحَبَّهُ (تمیمی آمدی، ۱۳۶۸)، با ابراز دوستى، محبّت محکمتر مى‌شود (فاخری، ۱۳۸۲).
چه بسا بسیاری از زندگی ها در روزهای نخست با عشق های آتشین همراه باشند اما متأسفانه در برخی موارد با گذشت زمان شاهد کم شدن محبت میان همسران و یا حتی تبدیل عشق به نفرت هستیم. بنابراین لازم است برای داشتن یک زندگی شیرین و سرشار از عشق و آرامش مهارتهای لازم برای بقای گوهر گرانبهای محبت را آموخت و آن ها را به نیکی به کار بست.
یکی از بهترین منابع برای این منظور کلمات گهرباری است که از حضرات معصومین (ع) به دست ما رسیده است چرا که به حق انسان شناسی ای که ایشان داشته اند کامل ترین انسان شناسی است و ایشان هستند که می دانند وجود انسان برای رسیدن به سعادت و خوشبختی به چه مسائلی نیاز دارد و چه مسائلی باعث عدم رسیدن او به رشد و شکوفایی است.
شیوه های افزایش محبت در کلام معصومین (ع)
ابراز محبت کلامی
بی شک یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین شیوه های ابراز محبت، ابراز آن از راه زبان و کلام است. در روایات شریفه مردان و زنان به این شیوه ی ابراز محبت ترغیب شده اند:
رسول الله (ص) : این گفته مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم» هیچ‌گاه از قلب زن بیرون نمى‌رود (عاملی، ۱۳۶۷)
رسول الله (ص): اگر کسی از شما هم صحبت یا برادرش را دوست داشت، باید او را از این دوستی آگاه کند (عاملی، ۱۳۶۷)
امام صادق و امام باقر(ع) به همراه عده ای در مسجد نشسته بودند. مردی به یکی از افراد اشاره کرد و گفت: به خدا قسم من این مرد را دوست دارم. امام باقر g فرمود: “او را از این محبت آگاه کن که موجب پایداری بیشتر دوستی شما خواهد شد و برای الفت میان شما نیز بهتر است”(برقی، ۱۳۷۱)
روایت اول نص در محبت کلامی به همسر است. اما در مورد دو روایت بعد باید گفت که هر چند این دو روایت به طور مستقیم اشاره ی به روابط همسران ندارند اما مانعی از توسعه ی آنها به بحث همسران وجود ندارد. از طرفی ظهور این دو روایت در محبت کلامی است.
ابراز محبت رفتاری
محبت رفتاری نشانه صداقت محبت گفتاری است. وقتی اعتماد همسر به محبت زبانی جلب می شود که محبت رفتاری آن را به اثبات برساند. کسی که با رفتار نیک محبتش را به دیگران اثبات می کند، زمینه دوام محبت دیگران به خود را نیز فراهم کرده است.
امیرمؤمنان علی (ع) فرمود: “کسی که با مردم به نیکی رفتار کند، همواره از محبت و دوستی مردم برخوردار شود” (تمیمی، ۱۳۶۸).
هدیه دادن
دادن هدیه یکی از ماندگارترین راه های ابراز محبت در صورت رفتاری آن است زیرا تا وقتی که هدیه باقی است، خاطره خوش محبت نیز پابرجا است.هدیه دادن که نشانگر محبّت و ارادت قلبى افراد نسبت به یکدیگر است، در زندگى مشترک خانوادگى از اهمیّت بیشترى برخوردار است و موجب افزایش محبّت زن نسبت به شوهرش مى‌شود و کینه‌ها و دشمنیها را از بین مى‌برد. از این رو، شایسته است که شوهر به تناسب امکانات خود، هدایاى مناسبى تهیّه کرده، بویژه در مناسبتهاى گوناگون و نیز پس از بازگشت از مسافرت- که بطور معمول همسر در انتظار او نشسته است- به او تقدیم کند (فاخری، ۱۳۸۲).
امام صادق (ع) فرمود: “به یکدیگر هدیه دهید و از این راه به هم محبت کنید که هدیه کینه ها را از بین می برد” (ابن بابویه، ۱۳۶۲).
خوش رویی و خوش اخلاقی
یکی دیگر از روشهای غیر کلامی ابراز محبت خوش رویی و خوش اخلاقی است. وقتی دو نفر به یکدیگر علاقه دارند بی شک با رویی گشاده و اخلاقی نیکو با هم مواجه می شوند.
در فراز و نشیب زندگى و در محیط کار و خانواده، با گشاده‌رویى و خوش‌اخلاقى و برخورد نیکو، مى‌توان محیطى سالم و آکنده از محبّت و صمیمیت به وجود آورد (فاخری، ۱۳۸۲).
امیرمؤمنان علی (ع) فرمود: “خوش رویی مغز دوستی است” (مجلسی، ۱۳۶۱)
امیرمؤمنان علی (ع) فرمود: “چیزی مانند گشاده دستی و مدارا و خوش اخلاقی محبت را جلب نمی کند” (تمیمی آمدی، ۱۳۶۸)
امام صادق یا امام باقر (ع) فرمودند: “انجام کارهای نیک [در حق دیگران] و خوش رویی مایه جلب محبت است” (کافی، ۱۳۶۵).
براى جلب محبّت همسر باید هر کار معقول و پسندیده‌اى را انجام داد. به عنوان مثال، از ابتداى ورود به خانه، زن و شوهر با سلام و احوالپرسى و گشاده‌رویى با یکدیگر برخورد کنند. در بعضى از روایات، رفتار شایسته زن در هنگام ورود شوهر به خانه، از جمله حقوق مرد بر زن شمرده شده است، چنان که رسول خدا (ص) فرمود:
«حق مرد بر زن این است ……..که تا در خانه اش به پیشواز او برود و به او خوشامد بگوید» (مستدرک الوسائل، ۱۳۶۸).
ادامه دارد …