نشست «تجربه زیسته زن مسلمان در غرب» برگزار شد

به گزارش ادیان‌نیوز (ردنا)؛ در این نشست که به همت کانون بین‌الملل دانشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب، با حضور دانشجویان رشته مطالعات زنان برگزار گردید، ابتدا، خانم دکتر لیزا لوته عبید (استاد دانشگاه وین) به ارائه مطلب پرداخت. مشروح سخنان دکتر عبید به شرح زیر است:

عنوان (تجربه زیسته زن مسلمان در غرب)، عنوان کلی است و من سعی کرده‌ام که آن را در کشور اتریش متمرکز کنم. در اروپا گرایش‌های مختلفی را مشاهده می‌کنیم. یکی از این نگرش‌ها، اسلام‌هراسی است. با این نگرش، سبک زندگی مسلمانان در اروپا، با خشونت و یا با احساسات منفی روبرو می‌شود. به‌طورکلی، فعالیت‌های مسلمین در کشورهای اروپایی در حال محدود شدن است. کشور اتریش و مجارستان در بین کشورهای اروپایی، بیشترین خشونت را علیه مسلمانان دارند.

مسلمانان به‌طورکلی با احساسات بی‌اعتمادی و سوءظن روبرو هستند. به‌خصوص نگرانی در خصوص ترور از طرف گروه‌هایی مانند داعش هنوز وجود دارد. خشونت به اشکال مختلفی مانند خشونت فیزیکی به‌خصوص در مورد زنان وجود دارد. نوع دیگری از خشونت نیز مانند گفتار خشن و توهین‌آمیز در فضای عمومی این کشورها وجود دارد.

وضعیت نهادهای اسلامی در اتریش

دکتر عبید افزود: اسلام در اتریش، بیش از صدسال است که به رسمیت شناخته شده است. در این سال‌ها، ما کانون مسلمانان را تا سال ۲۰۱۵ در اتریش داشتیم که بعد از آن، تجدیدنظر شد. بعد از آن کانون جدیدی آمد که امکانات را برای مسلمانان محدود می‌کند. مثال این است که سابقاً، یک انجمن بزرگ متشکل از انجمن‌های محلی بوده است که به‌عنوان انجمن چپ در مقابل دولت فعالیت می‌کرده است، اما الآن در وضعیت جدید، تمام انجمن‌ها مجبور به ثبت‌نام جدید شده‌اند و بعضی از این‌ها در ثبت‌نام جدید دچار مشکل شده‌اند، به‌خصوص در مورد شیعیان.

فقط یک گروه کوچک از شیعیان موفق به ثبت‌نام شد. گروه اهل‌بیت اروپا نتوانست ثبت‌نام کند تا به‌عنوان نماینده شیعیان به رسمیت شناخته شوند. هنوز با دادگاه‌های مختلف درگیر هستند تا به رسمیت شناخته شوند. یک مسجد محلی نیز بسته شده است.

نگرش مردم اتریش در خصوص همزیستی با مسلمانان

دکتر لیزا لوته عبید گفت: مقاله‌ای را که در زمینه جریان به رسمیت شناختن اسلام در اتریش از ۱۹۱۲ تا ۲۰۱۵ تدوین شده است. نویسنده این مقاله پژوهش‌هایی را در خصوص اسلام‌هراسی انجام می‌دهد.

در خصوص بینش و نگرش مردم اتریش نسبت به مسلمانان، اخیراً پژوهش بزرگی صورت گرفته است. پرسش‌نامه‌ای بین مردم اتریش توزیع شده است و از آن‌ها در مورد احساسشان در خصوص همزیستی با مسلمانان سؤالاتی شده است. در این تحقیق مشخص شد که بین تمام نگرانی‌هایی که مردم اتریش دارند، «اسلام رادیکال» یا افراطی، جایگاه دوم را دارد و تغییر اقلیم در جایگاه اول نگرانی آن‌هاست و نگرانی‌های مالیاتی و بازنشستگی در جایگاه سوم قرار دارد.

در اتریش، نه‌تنها داعش که شیعیان را نیز اسلام رادیکالی می‌دانند. این‌ها بین مسلمانان افراطی و انجمن‌هایی که کار فرهنگی انجام می‌دهند و در گفتگوهای ادیانی شرکت می‌کنند، فرقی نمی‌گذارند. اسلام‌هراسی در کل وجود دارد چه نسبت به اهل سنت و چه شیعیان. این مسئله بر زندگی زنان مسلمان در اتریش تأثیر دو برابر می‌گذارد (از نظر رعایت حجاب و سبک زندگی).

وی ادامه داد: روزنامه‌های اتریشی تحقیقات علمی را به این صورت منتشر کرده‌اند که ۳۸ درصد اتریشی‌ها نگرانی قوی از تأثیر اسلام رادیکال در جامعه اتریش دارند و ۲۳ درصد مردم نگرانی متوسطی دارند. ۳۰ درصد نیز در خصوص مهاجرانی که به اتریش می‌آیند، نگرانی زیادی دارند.

یک چیزی که بسیار خطرناک دیده می‌شود این است که بیش از ۶۰ درصد مردم اتریش فکر می‌کنند مسلمانان نباید حقوق مساوی با مردم اتریش داشته باشند. این نتیجه حتی سیاستمداران اتریشی را نگران کرده است. ۲۳ درصد فکر می‌کنند که خیلی مشکل است که با مسلمانان همزیستی داشته باشند. ۳۰ درصد هم فکر می‌کنند که نباید به ادیان حقوق زیادی داده شود؛ حقوقی مانند رسوم، اعیاد، اقامه نماز و حجاب. ما یک نگرش سکولار خفیفی را مشاهده می‌کنیم که به سمت لاییتیسم پیشرفت می‌کند.

در خصوص اینکه خشونت علیه مسلمانان در فضای مجازی نیز دیده می‌شود، نمونه‌هایی از این خشونت را در این فضا می‌توان مشاهده کرد. نمونه‌هایی از رفتارهای توهین‌آمیز با مسلمانان و زنان مسلمان در اتریش وجود دارد که البته مجازات خشونت علیه مسلمانان در قانون اتریش بسیار کم است.

این تحقیقات علمی نشان داد که بین تمام کشورهای اروپایی، اتریش و مجارستان در رأس خشونت علیه مسلمانان هستند. وضعیت مسلمانان در آلمان کمی بهتر است، اما در آنجا نیز زنان مسلمان در برخی از استان‌ها می‌توانند حجاب و روسری داشته باشند و در برخی دیگر نمی‌توانند.

تبادلات فرهنگی و گفتگوهای بین‌الادیانی مسلمانان

وی در ادامه افزود: ما در اروپا با برخی پدیده‌های منفی اسلام‌هراسی روبرو هستیم، از طرفی برخی علاقه‌ها به تبادل فرهنگ‌ها و بینش‌ها هم در حال افزایش است. نمونه‌هایی از نمایشگاه‌های در مورد حجاب و روسری در اروپا داشتیم؛ مثلاً در اتریش «نمایشگاه مد اسلامی» برگزار می‌شود که البته نمی‌توان گفت کاملاً اسلامی است و با استقبال زیادی روبرو شده است. رسانه‌های آلمان از مد اسلامی انتقاد می‌کنند. مد اسلامی توسط شرکت‌های سرمایه‌داری ترویج می‌شود.

گفتگوهای بین‌الادیانی زیادی نیز در اتریش داریم. برنامه‌های پزشکی نیز توسط زنان مسلمان در اتریش دنبال می‌شود. در این خصوص از پزشک زن برای زنان مسلمان استفاده شود.

یک شکل گفتگوی ادیان در اتریش این است که عده اندکی از مسیحیان می‌آیند و گفتگو می‌کنند، ولی در سطح عموم، پخش نمی‌شود. سیاست رسمی اتریش بر گفتگوی ادیان اعتقاد جدی ندارد.

انجمن‌های مسلمان جهان را نیز در اتریش داریم. این‌ها با هم جمع می‌شوند و برنامه اجرا می‌کنند. مسلمانان مقیم از هر کشور مسلمان در این کشور خودش دارای انجمن است.

در پایان نشست، دکتر لیزا لوته عبید به سؤالات دانشجویان پاسخ داد.

پایان مطلب/م