زنبور عسل و اهمیت آن در ادیان مختلف
به گزارش ادیان نیوز(ردنا)؛ نام زنبور، یاد آور عسل، کندو، گل‌های رنگارنگ و البته نیش گزنده و درد ناشی از آن است. زنبور و آنچه که او از شیره گیاهان برای ما تولید می‌کند، سرشار از خواص است. نیش او برای درمان سلول‌های سرطانی موثر است و فرآورده آن نیز در بخش دارویی، درمانی و زیبایی اثر دارد. عسل جایگزین خوبی برای قند است. یک قاشق سوپ خوری عسل شامل ۶۴ کالری، ۱۷/۳ گرم قند و عاری از فیبر، چربی و پروتئین است. همچنین مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، فسفات، سدیم، کلر، پتاسیم و منیزیوم دارد.
زنبور و عسل در ادیان
نقش این موجود کوچک چنان در محیط زیست، کشاورزی و حفظ حیات بشر اهمیت دارد که در ادیان مختلف بار‌ها به آن اشاره شده و بر خواص عسل آن تاکید شده است. در کتاب آسمانی قرآن نیز سوره‌ای با نام زنبور عسل وجود دارد که در آیه ۶۸ و ۶۹ آن آمده:
و پروردگار تو به زنبور عسل «وحی» (و الهام غریزی) نمود که: از کوه‌ها و درختان و داربست‌هایی که مردم می‌سازند، خانه‌هایی برگزین!
سپس از تمام ثمرات (و شیره گلها) بخور و راه‌هایی را که پروردگارت برای تو تعیین کرده است، براحتی بپیما! «از درون شکم آنها، نوشیدنی به رنگ‌های مختلف خارج می‌شود که در آن، شفا برای مردم است؛ به یقین در این امر، نشانه روشنی است برای جمعیّتی که می‌اندیشند.
در اکثر مناطق شمالی خوزستان، کندو‌های عسل مشاهده می‌شوند و افراد به پرورش زنبور می‌پردازند. شوشتر از جمله شهرستان‌هایی است که این حشره در آن پرورش می‌یابد. به سراغ زنبورداران این منطقه رفتیم تا از نزدیک زنبورداری و مشکلات را شاهد باشیم.
افزایش ۳۰۰ درصدی نهاد‌های مورد نیاز زنبورداری
امین کریمی، مدیرعامل اتحادیه زنبور داران خوزستان در گفت‌وگویی، با بیان اینکه این استان دارای ۳ هزار و ۳۰۰ زنبوردار و ۳۰۰ هزار کلنی است، گفت: خوزستان دارای یک اتحادیه و ۱۲ تعاونی کشاورزی زنبورداری شهرستانی است.
او افزود: به ترتیب شهرستان ایذه بیشترین تعداد زنبوردار و کندو را دارد. سپس شهر‌های مسجد سلیمان، دزفول، اندیمشک، باغملک، شوشتر، اهواز، بهبهان، گتوند و حتی خرمشهر هم تعاونی مربوط به زنبورداری را دارا هستند و تعدادی زنبوردار شاغل در این شهر وجود دارد.
کریمی اظهار کرد: زنبورداران خوزستان معمولا در اردیبهشت ماه، پس از تولید عسل بهار به سمت ارتفاعات زاگرس در استان چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، اصفهان و حتی آذربایجان کوچ می‌کنند و پس از گذراندن زمان در اواخر شهریور و تولید عسل کوهستان در ارتفاعات دوباره به استان خوزستان مراجعت می‌نمایند و برداشت عسل کنار در شهرستان‌هایی که این پوشش گیاهی را دارند، انجام می‌دهند.
مدیرعامل اتحادیه زنبورداران خوزستان در خصوص مشکلات زنبورداران بیان داشت: در حال حاضر و با توجه به افزایش ۳۰۰ درصدی نهاد‌های مورد نیاز زنبورداران، اعم از کندوی خالی، هزینه حمل و نقل و دیگر نهاد‌های زنبورداری، قیمت هر کیلوگرم عسل تولیدی زنبور که به صورت خالص و بدون تغذیه تولید شده، باید بین ۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان باشد. اما بسیاری از مردم قدرت خرید مطلوبی با توجه به شرایط اقتصادی ندارند، و به همین منظور زنبورداران برای پایین آوردن هزینه‌های خود نیاز به حمایت جدی از سوی دولت به خصوص در زمینه سوخت دارند.
نیاز جدی زنبور داران به حمایت مسئولان / شکرک زدن عسل نشانه مطلوبیت آن است
این مقام مسئول تصریح کرد: تهیه سوخت مورد نیاز زنبورداران اکنون مهم‌ترین دغدغه آنان است، زیرا که برای فعالیت، برخی از آنان مجبور هستند راه طولانی را از خانه تا محل استقرار کندو‌ها بپیمایند.
امین کریمی با اشاره به بحث‌های غیرکارشناسی در شبکه‌های مجازی، اذعان داشت: در اکثر موارد برای مشخص شدن عسل اصل از تقلبی باید آنها را به آزمایشگاه انتقال داد، اما برخی در شبکه‌های اجتماعی راه‌های غیرعلمی را برای تشخیص آن عنوان می‌کنند. عسل تقلبی به وسیله مواد قندی و با دست تهیه می‌گردد.
بعضی از عسل‌های تقلبی به وسیله زنبور تولید می‌شوند، اما برخی زنبورداران این فرآورده را برای جلوگیری از رسوب کردن یا شکرک زدن، روی حرارت بالا قرار می‌دهند. زیرا که تصور رایج مردم این است که شکرک زدن عسل به معنای مطلوب نبودن آن است، در حالی که کاملا برعکس است و رسوب کردن عسل یعنی اینکه مرغوب و طبیعی است. به همین منظور توصیه می‌شود که مردم برای تهیه عسل اصل به مراکز اتحادیه در سطح شهر‌ها مراجعه نمایند. زیرا که عسل‌ها در اتحادیه به صورت کامل مورد آزمایش و راستی آزمایی قرار می‌گیرند.
بار آوردن زنبور به صورت وحشی در شوشتر
مهزیار یکی از زنبورداران گفت: برداشت عسل در خوزستان ۲ بار در سال انجام می‌گردد. ماه پنجم و ماه هفتم هر سال، برج پنجم عسل گون با گل‌های مختلف و پاییز هم که برج ۷ است عسل کنار برداشت می‌شود. زنبور‌های ما بیشتر از کنار تغذیه می‌کنند. عسل کنار بهترین عسل خوزستان و ضد انواع بیماری‌ها است.
او در ادامه با اشاره به اینکه با ۳ کندو کار خود را شروع کرد، افزود: پس از ۱۰ سال پرورش زنبور این تعداد را به ۲۰۰ عدد رساندم. کار زنبورداری به ۲ شکل است، می‌توان به آنان شکر خوراند و یا به صورت طبیعی پرورش داد که ما نیز به صورت ارگانیک انجام می‌دهیم؛ در نتیجه زنبور وحشی بار می‌آید و خودش به دنبال آب و غذا می‌رود و گرده را از روی درختان جمع آوری می‌کند.
آب شکر با عسل مخلوط نمی شود، هدف تلف نشدن زنبور است
یکی دیگر از زنبور داران با بیان اینکه امسال خوزستان شاهد بارندگی های خوبی بوده است، گفت: میانگین برداشت عسل گون و کنار از هر کندو، ۱۰ کیلو بوده است. من نیز ۲۰۰ کندو داشتم که جمعا ۲ تن عسل را به دست آوردم.
او افزود: از جمله مشکلاتی که زنبورداران عسل پرورشی دارند، نبود اعتماد از سوی مردم به آنان است. زیرا مردم گمان می کنند آب شکری که در ابتدا فصل بهار به زنبور می دهیم تا از گرسنگی نمیرد با عسل مخلوط می شود، در حالی که این موضوع صحت ندارد زیرا در این زمان از سال طبیعت خشک است و گیاه وجود ندارد، ما نیز به خاطر سیر کردن زنبورها مجبوریم روزانه به اندازه یک استکان آب شکر به آن ها بدهیم، تا تلف نشوند. اما عسل به طور کلی درمانی و طبیعی است.
زنبور عسل نقش مهمی در باروری گیاهان و میزان تولیدات کشاورزی دارد، به گونه‌ای که اگر نباشد فرآورده‌های کشاورزی کاهش می‌یابند. از همین رو کمک به توسعه زنبورداری و پرورش زنبور عسل هم برای حفظ محیط زیست اهمیت دارد و هم برای ایجاد اشتغال میان روستاییان نقش ویژه و پر اهمیتی را دارد.