اصول معرفی زن در نگاه اسلام به دنیا/ زن غربی محدود به مکان نیست
پژوهشگر مطالعات اسلامی با تأکید بر اینکه برای معرفی زن در نگاه اسلام به دنیا باید فرهنگ زن غربی را بشناسیم و سبک‌ها و مدل‌های خودمان را که همان سبک زندگی اسلامی است به دنیا معرفی کنیم، گفت: غرب را به خوبی نشناخته‌ایم و خودمان را هم مقهور غرب می‌دانیم؛ لذا اگر می‌خواهیم جایگاه زن در اسلام را به دنیا معرفی کنیم، ابتدا باید جایگاه زن در فرهنگ غرب و در کنار آن جایگاه زن در فرهنگ خودمان را بشناسیم.
به گزارش ردنا (ادان نیوز)، اولین جلسه مجازی کارگاه آموزشی زن در غرب با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین یحیی جهانگیری‌سهروردی، پژوهشگر مطالعات اسلامی و استاد حوزه و دانشگاه و به همت مرکز مطالعات زن و خانواده برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین جهانگیری‌سهروردی با اشاره به اینکه مطالبی که در این نشست مطرح می‌شود، هم علم‌الیقین و هم عین‌الیقین هستند، گفت: تمامی این مطالب حاصل مطالعات گسترده و نیز تجربه زندگی در غرب هستند و به طور واقعی لمس شده‌اند. امروزه جایگاه زن در غرب، در واقع جایگاه زن در کل جهان است و متأسفانه فرهنگ هژمون غرب در کل دنیا گسترش پیدا کرده و فقط محدود به غرب نیست؛ وقتی می‌گوییم باید غرب را بشناسیم، منظور غرب فیزیکی نیست بلکه سرزمین تاریک‌نایی است که وجود دارد؛ برای مثال در داستان حی‌بن یقظان که یک داستان دراماتیک و اسطوره‌ای در ادبیات ماست وقتی بیان می‌شود که وی از غرب به شرق می‌رود، منظور غرب و شرق فیزیکی نیست، بلکه منظور این است که وی از تاریکی‌ها نقل مکان می‌کند.
زن غربی محدود به مکان نیست
این پژوهشگر مطالعات اسلامی با بیان اینکه غرب به‌معنای West Culture(فرهنگ غربی) می‌تواند در خیابان شانزه‌لیزه فرانسه نباشد، ولی در جنب حرم حضرت معصومه(س) باشد، گفت: بنابراین زن غربی زنی است که در فرهنگ غربی زیست می‌کند و ممکن است در هر جایی باشد و محدود به مکان نیست.
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به نکات مهم در خصوص فرهنگ غرب اشاره کرد و افزود: فرهنگ غرب محدود به سرزمین نیست، یعنی زمین‌محور نیست بلکه فرهنگ‌محور است. این فرهنگ جهان شمول است، یعنی اگر می‌خواهیم تصویر زن در دنیا را بشناسیم باید زن در غرب را بشناسیم. زن در غرب نه تنها فرهنگ هژمونی است، بلکه دارای پشتوانه نظری، دراماتیک، روانشناسی و مانند اینهاست و پیشران است، به این معنی که هر روز مرز‌های خود را گسترش داده و پیشران عمل می‌کند؛ پس باید این فرهنگ را شناخته و جایگاه خود را نسبت به آن تعیین کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین جهانگیری‌سهروردی با اشاره به اینکه ادوارد سعید، فیلسوف غربی _ شرقی، برای اولین بار واژه استشراق به معنای شناخت شرق را مطرح کرد، ادامه داد: او معتقد بود که اگر می‌خواهیم فرهنگ غربی را در دنیا گسترش دهیم باید ابتدا شرق را بشناسیم، شرق نه به معنای سرزمین، بلکه شرقی که یک فرهنگ است و تمدن آن‌ها را باید شناخت؛ بنابراین از مفهوم Orientalism استفاده کرد؛ اگر می‌خواهیم جایگاه زن در اسلام را به دنیا معرفی کنیم ابتدا باید جایگاه زن در فرهنگ غرب را شناخته و جایگاه زن در فرهنگ خودمان را هم بشناسیم.
وی تصریح کرد: آیت‌الله جوادی‌آملی می‌فرماید که در فرهنگ غرب انسان یعنی چند کیلو گوشت که متولد شده و در آیدی کارت او تاریخ متولد شدن و تمام شدن او را می‌نویسند. اما آیا ما هم نگاهی، چون آن‌ها به انسان داریم؟ اگر بله یعنی ما هم فرهنگ غربی داریم. در فرهنگ ما انسان قبل از تولد مورد توجه و مطالعه قرار می‌گیرد؛ برای مثال مادر او چه نگاهی به او داشته؟ و یا مادر و جنین چه تغذیه‌ای داشتند؟ و امثال این موارد مورد توجه است.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه غرب امروز علیه خود نبرد می‌کند و می‌گوید که نباید فقط به تولد به منزله آغاز و مرگ به عنوان پایان زندگی انسان نگاه کند، گفت: آن‌ها مطالعات خود را از زمان تولد تا جنین عقب برده‌اند و ممکن است که به‌زودی به عالم ذر هم برسند. غرب بیش از این شورش خواهد کرد و حتی در مورد اینکه مرگ پایان زندگی نیست هم به دنیا خواهد گفت، یعنی دیدگاه‌های اسلام را تحت عنوان دیدگاه‌های جدید خود معرفی خواهد کرد. پیامبر(ص) می‌فرمایند: اگر کودکی خوشبخت می‌شود، خوشبختی در شکم مادر او رقم می‌خورد؛ البته فعالیت‌های وی در طول زندگی نیز بی‌تأثیر نخواهند بود و شقاوت او هم در شکم مادر رقم می‌خورد.
وی اظهار کرد: تمام این موارد به دلیل این است که غرب را خوب نشناختیم و خودمان را هم مقهور غرب می‌دانیم؛ لذا وظایف و اهدافی برای ما تعریف می‌شود. ابتدا باید زمین دشمن را بشناسیم که امروز به گستره جهان است و دوم شناخت زن در اسلام است؛ به جهت اینکه بدانیم چگونه می‌توان دیدگاه اسلامی زن را در زمین دشمن اجرا کرد؟ متأسفانه تمام این مفاهیم را حاصل جبر و تقدیر می‌دانیم، ولی غرب آن‌ها را راهبرد و تدبیر می‌فهمد؛ بنابراین باید حواسمان باشد که بعد‌ها مفاهیم و آموزه‌های اسلام را با برند‌های غربی به خورد ما و فرزندان ما ندهند؛ چراکه امروزه بسیاری از مفاهیم و موضوعات مورد بحث در غرب نظیر خداشناسی و معرفت‌شناسی حرف اصلی خود ماست.
حجت‌الاسلام والمسلمین جهانگیری‌سهروردی با تأکید بر اینکه خود ما باید برای معرفی مفاهیم اسلامی به دنیا تلاش کنیم، گفت: ما چه کردیم؟ چقدر عالم برزخ را به دنیا معرفی کرده‌ایم که بعد‌ها بتوانیم اثبات کنیم که اسلام خیلی پیش‌تر از این‌ها سخن گفته؟ ما باید سبک‌ها و مدل‌های خودمان را به دنیا معرفی کنیم؛ همان سبک زندگی که مقام معظم رهبری به آن تأکید دارند. برای مثال در مسکو به جهت افزایش تعداد مسلمانان در چند سال گذشته نزدیک ۳۰ شرکت وارد عمل شده و مدل‌های متنوع حجاب را طراحی می‌کنند، در صورتی که ما سال‌هاست فقط چادر مشکی داریم. آیا این چادر برای کشور‌های دیگر از جمله افغانستان، پاکستان و… هم جذابیت دارد؟
وی با بیان اینکه باید شکاف‌ها و ترک‌های آنان را بشناسیم و در خصوص اشکالات و اختلافات فرهنگ غربی تحقیق کنیم، گفت: باید غرب را به معنای فرهنگ هژمون در دنیا بدانیم نه فقط محدود به غرب و منتظر نسخه‌های غرب نباشیم بلکه سبک زندگی اسلامی و نظیر این مدل‌ها را به دنیا معرفی و پیاده‌سازی کنیم.