اسپند گیاهی است بومی ایران از دانههای اسپند هزاران سال است که در بسیاری مراسم آیینی و معنوی مذاهب و فرهنگهای مختلف دنیا، به خصوص در فرهنگهای باستانی خاورمیانه استفاده میشود.
به گزارش ردنا (اداین نیوز)، اهمیت و تقدس اسپند در طول تاریخ به قدری زیاد است که برخی از مورخین بر این باورند که گیاه اسطورهای – باستانی هوم (سانسکریت: soma،) گیاه خدایان که هم در اوستای زرتشت و هم در متون مقدس ریگودا و آیین هندو به آن اشاره شده همان اسپند است.
در ایران، ترکیه و بیشتر کشورهای غرب آسیا کپسولهای خشک شدهٔ اسپند را برای محافظت از چشم بد در خانهها و داخل ماشینها آویزان میکنند.
در مراکش برای محافظت در برابر جن به شدت رواج دارد. در سوریه، عراق، عربستان سعودی، اردن و بسیاری کشورهای دیگر، مانند ایران دانههای خشک اسپند را برای محافظت از چشم زخم و نظر غریبهها در آتش میریزند و با خواندن دعای خاصی که در هر فرهنگی متفاوت است، دود آن را به سمت خود و اطرافیان و اطراف محل فوت میکنند.
این آیین توسط پیروان مذاهب مختلف از جمله اسلام، زرتشت، مسیحیت، یهودیت و هندوئیسم اجرا میشود.
در بعضی از نسخههای دعاهایی که در حین این مراسم خوانده میشود، نام یک پادشاه باستانی زرتشتی به نام نقشابند برده میشود که گفته میشود او اولین بار این دعا را از پنج فرشتهٔ نگهبان به نام یزدها دریافت کرده است.
رسم سوزاندن اسپند در آتش برای دود تطهیر دهندهاش تا اقصی چین و کشمیر هم نفوذ کرده است و در آنجا در مراسم عروسی وداها برای دور کردن تاریکی از زندگی جدید عروس و داماد آن را میسوزانند. در کشورهای عربی نیز آنرا دود (عود) می کنند.