امروز مراسم بیست و پنجمین سالگرد کشتار سربرنیتسا در بوسنی درحالی گرامی داشته میشود که همچنان برخی حاضر به قبول کردن این واقعه بیسابقه بعد از جنگ جهانی دوم به عنوان «نسلکشی» نیستند؛ زخم بازی در قلب اروپا که نادیده انگاشتن آن ظلم علیه مسلمانان را دوچندان میکند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، خویشاوندان مسلمان بوسنیایی، که در طول بدترین کشتار در خاک اروپا از زمان جنگ جهانی دوم کشته شدهاند، آماده میشوند تا ۲۵ سال بعد از قتل عام سربرنیتسا امروز یاد این کشتهشدگان را گرامی بدارند، اما برای بسیاری از صربها این کشتار یک افسانه است.
حمدیه فیجیچ(Hamdija Fejzic)، معاون شهردار سربرنیتسا، میگوید: زندگی در کنار کسانی که ۲۵ سال است این قتل عام را انکار میکنند راحت نیست.
برای مسلمانان بوسنی شناخت مقیاس این قساوت یک ضرورت برای صلح پایدار است. اما برای اکثر صربها ـ رهبران و طرفداران آنها در بوسنی و صربستان ـ استفاده از کلمه نسلکشی غیرقابل قبول است.
۲۵ سال پیش در ۱۱ جولای ۱۹۹۵(۲۱ تیر۱۳۷۴) نیروهای صرب بعد از تصرف این شهر، طی چند روز بیش از ۸ هزار مرد و پسر مسلمان را کشتند. این کشتار از سوی دو دادگاه بینالمللی به عنوان نسلکشی شناخته شده، آن هم در جنگی که بین بوسنیاییها، صربها و کرواتها از سال ۱۹۹۲ تا ۹۵ ادامه داشت و طی آن بیش از ۱۰۰ هزار نفر کشته شدند.
ژنرال راتکو ملادیچ(Ratko Mladic)، رئیس وقت ارتش صربها در بوسنی، که هنوز هم توسط بسیاری از صربها به عنوان قهرمان شناخته میشود، در سال ۲۰۱۷ از سوی دادگاه سازمان ملل متحد به جرم جنایات جنگی از جمله نسلکشی سربرنیتسا به حبس ابد محکوم شد. او در حال حاضر منتظر تجدید نظر در رأی دادگاه است.
در آستانه سالگرد این کشتار، الکساندر ووسیچ (Aleksandar Vucic)، رئیسجمهور صربستان، سربرنیتسا را چیزی توصیف کرد که نمیتوان و نباید به آن افتخار کرد، اما او هرگز کلمه نسلکشی را علناً بیان نکرده است. در جولای ۲۰۱۷ وی گفت که این یک جنایت وحشتناک است، اما بین ۸۰ تا ۹۰ درصد از صربها فکر نمیکنند که مرتکب جنایت بزرگی شدهاند.
چند هزار صرب و مسلمان در کنار هم در سربرنیتسای فقیرنشین، یک شهر بیجان در شرق بوسنی زندگی میکنند که تنها چند مغازه در مرکز آن باز است. در سال ۲۰۱۶ ملادن گروجیکیچ (Mladen Grujicic)، که در کارزار انتخابات شهردار این شهر با تکیه بر انکار نسلکشی سربرنیتسا انتخاب شد، گفته بود که تعداد قربانیان معتبر نیست.
همچنین قانونگذاران صرب در پارلمان بوسنی به طور مداوم لوایحی را، که درباره ممنوعیت انکار نسلکشی است، رد کردهاند. تاکنون بقایای نزدیک به ۶ هزار و ۹۰۰ قربانی در بیش از ۸۰ گور دستهجمعی پیدا و شناسایی شده که بیشتر آنها در گورستان یادبود پوتوکاری (Potocari)، روستایی واقع در خارج از سربرنیتسا دفن شدند. امروز، بقایای ۹ قربانی شناسایی شده در سال گذشته در اختیار خانوادههای آنها قرار خواهد گرفت.
معاون شهردار سربرنیتسا به خبرگزاری فرانسه گفت: انکار این نسلکشی آخرین مرحله قساوت بوده و ما هر روز با آن روبهرو هستیم.
از نظر کمیسر اتحادیه اروپا، الیور ورهلی(Oliver Varhelyi)، نسلکشی سربرنیتسا هنوز زخم بازی در قلب اروپاست و این بخش از تاریخ اروپا باید در برابر هرگونه تلاش برای انکار و تجدید نظر حمایت شود.
در همین حال، ملادیچ و رهبر سیاسی وقت صرب بوسنیایی، رادوآن کارادزیچ(Radovan Karadzic)، که به حبس ابد محکوم شدهاند، برای بسیاری از صربها قهرمان هستند و محوطهای دانشگاهی در پاله(Pale) واقع در جنوب شرقی سارایوو، به نام این جنایتکار نامگذاری شده است.
امیر سولجاگیچ(Emir Suljagic)، مدیر مرکز یادبود و بازماندگان قتل عام سربرنیتسا، گفت: بیست و پنجمین سالگرد نسلکشی به معنای ۲۵ سال انکار این واقعه هم است و با وجود شواهد پزشکی قانونی و احکام دادگاههای بینالمللی، انکار نسلکشی سربرنیتسا بیشتر شده است. انکار نسلکشی به معنای عدم پاسخگویی بوده و همواره منجر به ظلمهای بیشتری علیه مسلمانان خواهد شد.