معرفی کتاب «عرفی‌شدن در غرب مسیحی و شرق اسلامی»
کتاب عرفی‌شدن در غرب مسیحی و شرق اسلامی یکی از مهمترین کتبی است که در باب نسبت اسلام و سکولاریسم به رشته تحریر در آمده است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، کتاب عرفی‌شدن در غرب مسیحی و شرق اسلامی یکی از مهمترین کتبی است که در باب نسبت اسلام و سکولاریسم از سوی علیرضا شجاعی‌زند به رشته تحریر در آمده است.
با فرض اینکه مسیحیت روند عرفی شدن را در طی چندین قرن پشت سرگذاشته، دغدغه و سوال اصلی این کتاب این است که آیا سرنوشت اسلام و مسلمانان، همان سرگذشت مسیحیت و مسیحیان خواهد بود یا اینکه به دلیل تفاوتهای تعیین کننده و تاثیرگذار میان این دو دین، احتمالات دیگری در مسیر تحولات دینی و دینداری جوامع شرقی – اسلامی وجود دارد. در جهت بررسی و پاسخگویی به این سوال اصلی، کتاب شامل یک مقدمه و شش فصل می شود.
فرضیه اولیه مولف این است که ماهیت اسلام و تجربیات جوامع مسلمان با دین مسیح و جوامع مسیحی و متفاوت است و لزوما روند عرفی شدن مسیحیت در مورد اسلام قابل تعمیم و تکرار نیست. طی فصل دوم مبنای نظریه های عرفی شدن مانند؛ تعاریف و معنای عرفی شدن، ساحتهای مختلف آن مفاهیم و اصطلاحات مربوطه، انواع عرفی شدن و پیامدهای آن با تکیه بر تجربه مسیحیت و… را به بحث گذاشته است.
مسیحیت کاتولیک و عرفی شدن عنوان فصل سوم کتاب عرفی‌شدن در غرب مسیحی و شرق اسلامی است. مدعای اصلی مولف در این فصل این است که اصولا مسیحیت یک دین تجزیه گراست. یعنی بین «ماورا الطبیعه و طبیعت» میان «انسان و خدا» و میان «عقل و ایمان» چنان تضادی قائل است که فرد مسیحی می بایست یکی را انتخاب کند.
عنوان فصل چهارم کتاب «مسیحیت پروتستان و عرفی شدن» است. پیدایش عصر رنسانس، اصلاح دینی روشنگری و انقلاب علمی هر چه بیشتر زمینه عرفی شدن دین مسیح را فراهم کرد. قرائت پروتستانی از دین مسیح مانع بازگشت و احیای آموزه های اولیه و اصیل مسیحیت است.
فصل پنجم با عنوان «اسلام و عرفی شدن» اختصاص به بررسی نسبت اسلام با عرفی شدن دارد. در این فصل با ارائه شواهد مختلف رویکردی متعادل نه متقابل اسلام در مواردی چون خدا و انسان، دنیا و آخرت، علم و دین، فرد و جامعه و … را بررسی می کند. دین اسلام یک آیین اتم و اکمل است که مدعی است برای تمامی زوایای زندگی بشر دارای تعالیم و دستوراتی است.
در فصل ششم کتاب با عنوان «عرفی‌شدن در غرب مسیحی و شرق اسلامی» نتایج مقایسه نسبت میان عرفی شدن در مسیحیت و اسلام بیان می شود.
براساس این گزارش عرفی شدن یا سکولاریم مجموعه نظراتی است که عمدتا از تاملات نظری ناشی از سرگذشت تاریخی مسیحیت در غرب پس از خروج از عصر ایمان و ورود به دوران مدرن نشات گرفته است. این فرایند تاریخی، مانند هر پدیده تاریخی منحصر به فرد دیگر ناشی از ویژگی‌ها و مقتضیات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی خاص خود بود.
امروزه این پدیده وارداتی صورت و القایی دارد و به عنوان الگوی اجتناب ناپذیر توسعه به شیوه غربی تلقی می‌شود. آن هم بدون در نظر گرفتن تفاوت محتوا و مقتضیات فرهنگی، اجتماعی و تاریخی. نویسنده در این کتاب به بررسی مقایسه‌ای و تطبیقی زمینه‌های عرفی‌شدن در غرب مسیحی و شرق اسلامی دست زده و این انگاره اسطوره‌سان را واکاوی می‌کند.
منبع: رهپویان هدایت